Ο πρόεδρος του Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών μιλά στον δρόμο της Ποίησης

Σύντομο Βιογραφικό

Ὁ Δημήτρης Ὀρφανίδης γεννήθηκε στὴν Θεσσαλονίκη τὸ 1964. Μετὰ ἀπὸ δικηγορία εἰσῆλθε στὸ Δικαστικὸ Σῶμα τὸ 1995. Σήμερα φέρει τὸν βαθμὸ τοῦ Ἐφέτη. Ἔχει ἐκπονήσει μεταπτυχιακὴ ἐργασία καὶ διδακτορικὴ διατριβὴ στὴν Γερμανία στὸ Ἐργατικὸ Δίκαιο. Ἐκπροσώπησε τὴν Ἑλλάδα στὴν Εὐρωπαϊκὴ Ἕνωση στὸν τομέα τοῦ Οὐσιαστικοῦ Ποινικοῦ Δικαίου. Ἀπὸ τὸ 2004 ἕως σήμερα ἔχει δημοσιεύσει στὸν νομικὀ τύπο 19 ἄρθρα στοὺς τομεῖς τοῦ Ἐργατικοῦ, Συνταγματικοῦ, Ἑνωσιακοῦ καὶ Ἰατρικοῦ Δικαίου, ένῶ ἐπίκειται ἡ δημοσίευση ἑνὸς ἀκόμη στὸν Τομέα τοῦ Διεθνοῦς Δικαίου στὸ πλαίσιο συλλογικῆς ἔκδοσης τῆς Ἑταιρείας Νομικών Βορείου Ἑλλάδος. Ἐπίκειται δὲ ἡ ἔκδοση νομικῆς μελέτης του μὲ τίτλο «Ἡ Κοινωνικὴ Ἀρχὴ καὶ ἡ Δεσμευτικότητά της στὶς Ἔννομες Τάξεις τῆς Παγκοσμιοποίησης ». Διδάσκει στὴν ΕΣΔΙ ἀπὸ τὸ 2014 ἕως σήμερα.

Ποιήματά του ἔχουν βραβευθεῖ σὲ ποιητικοὺς διαγωνισμοὺς καὶ ἔχουν δημοσιευθεῖ στὴν Μεγάλη Ἐγκυκλοπαίδεια τῆς Νέας Ἑλληνικῆς Λογοτεχνίας Χάρη Πάτση τὸ 2014, 2015 καὶ 2017. Ἔχει ἐκδώσει τὸ 2014, στὶς Ἐπίλεκτες Ψηφιακὲς Ἐκδόσεις «24grammata» καὶ σὲ ἔντυπη αὐτοέκδοση τὴν ποιητικὴ συλλογὴ «Δασυνόμενον Ἔψιλον», ἐνῶ ἐπίκειται ἡ ἔκδοση τοῦ δοκιμίου του « Ὁ 21ος Αἰώνας τοῦ Κ.Π.Καβάφη – Μία Discipline De Vie ».

Μιλᾶ ἀγγλικά, γερμανικά, γαλλικὰ καὶ ρωσικά.

Η συνέντευξη έλαβε χώρα ενόψει της κυκλοφορίας του ανθολογίου «Εν αμφιβολία ποιητές» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής λόγω της ιδιότητας του κ. Ορφανίδη ως προέδρου του Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών.

1.- Μιλήστε μας με λίγα λόγια για τον Κύκλο Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών.
Πώς προέκυψε η σύλληψη του; Ποιες είναι οι δράσεις του και τι είναι αυτό
που συνέχει τα μέλη του;


Ο Κύκλος Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών [ΚΕΛΔ] είναι το μοναδικό σε όλη την ευρωπαϊκή ήπειρο, αν όχι και παγκοσμίως, λογοτεχνικό σωματείο, του οποίου τα μέλη είναι δικαστές και εισαγγελείς όλων των κλάδων και βαθμίδων, εν ενεργεία και συνταξιούχων, οι οποίοι είναι οι ίδιοι ποιητές και λογοτέχνες. Υπήρξε ιδέα του Εφέτη Αθηνών κ. Αντωνίου Μελισσσινού, ο οποίος μου την γνωστοποίησε και εγώ την μετέφερα σε άλλους συναδέλφους, οι οποίοι απαρτίζουν και το ΔΣ του ΚΕΛΔ σήμερα. Γενική Γραμματέας αυτού είναι η Εφέτης Αθηνών κ. Σοφία Λιγνού, Αντιπρόεδρος ο Εισαγγελέας Εφετών κ. Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος, Έφορος ο επί τιμή Ειρηνοδίκης κ. Βασίλειος Παπακώστας, Ταμίας η επί τιμή Πταισματοδίκης κ. Λίτσα Καποπούλου, Κοσμήτορας ο κ. Μελισσινός, Μέλος ο Εφέτης Αθηνών κ. Αθανάσιος Νικολόπουλος και Πρόεδρος ο υποφαινόμενος. Ο ΚΕΛΔ δραστηριοποιείται από τον Μάιο του 2018 και έχει μέχρι σήμερα διοργανώσει σχεδόν τριάντα (30) εκδηλώσεις και προβεί σε πολιτιστικές πρωτοβουλίες, εμβληματικότερες των οποίων είναι: Δύο λογοτεχνικοί διαγωνισμοί Νέων Κρατουμένων Καταστήματος Αυλώνα, ενώ, διοργανώνουμε τώρα τον τρίτο, λογοτεχνικός διαγωνισμός για τα τέκνα των συναδέλφων, ο οποίος θα ανακοινωθεί σύντομα, η μεγάλη εκδήλωση στην Παλαιά Βουλή, στις 17.3.2019, για τους Φιλέλληνες Ποιητές και Λογοτέχνες, όπου η Ελληνική Πολιτεία-μέσω του ΚΕΛΔ-τίμησε για πρώτη φορά τη Δημοκρατία της Αϊτής, την πρώτη χώρα που αναγνώρισε την ανεξαρτησία της Ελλάδος, το 1823. Τον Απρίλιο του 2019 μεταβήκαμε στο Κίεβο, στη Σχολή Νέας Ελληνικής Γλώσσας, όπου ο υποφαινόμενος έδωσε διάλεξη για τον Καβάφη και τον Ελύτη. Αν δεν είχε εγκύψει η πανδημία, το 2020 θα είχαμε μεταβεί, κατόπιν σχετικών προσκλήσεων, στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Λευκωσίας, στο πλαίσιο ημερίδος με θέμα «Δίκαιο και Λογοτεχνία», καθώς και στην Ακαδημία Γραμμάτων και Τεχνών στη Γρανάδα, στο πλαίσιο εκδηλώσεως για τον Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα. Υπό την αιγίδα του Υπουργείου Δικαιοσύνης και σε συνεργασία με τον Σύνδεσμο Γραμμάτων και Τεχνών Θεσσαλίας, με τήρηση όλων των απαραιτήτων μέτρων ασφαλείας και προ του δεύτερου κύματος της πανδημίας, διοργανώσαμε λογοτεχνικό συμπόσιο στη Λάρισα τον Οκτώβριο του 2020. Μπορεί κανείς να επισκεφθεί την ιστοσελίδα μας και να πληροφορηθεί αναλυτικότερα τη δραστηριότητά μας [www.keld.gr]. Πρέπει δε να σας πω ότι ο ΚΕΛΔ έχει μέσα σε τρία μόλις χρόνια δράσεως εκδώσει και δύο ανθολόγια ποίησης και πεζογραφίας, με δείγματα γραφής των μελών του. Το πρώτο φέρει τίτλο «Ποιητική Αδεία» εκδόσεις Ανάτυπο και το δεύτερο, άρτι εκδοθέν, «Εν αμφιβολία ποιητές», εκδόσεις Ελκυστής. Επίτιμα μέλη μας είναι ο Σεβασμιώτατος Μητροπολίτης Μάνης κ.κ. Χρυσόστομος Γ΄, ο Βασίλης Βασιλικός και ο Τίτος Πατρίκιος. Αυτό που συνέχει τα μέλη μας είναι η έγνοια για τη γλώσσα μας και για τον πολιτισμό μας και την ιστορία μας.

2.- Από ποια ηλικία ξεκινήσατε την λογοτεχνική παραγωγή και με ποια αφορμή;
Τι σας δίνει έμπνευση;

Τα πρώτα παιδαριώδη ποιητικά μου σκαριφήματα ανάγονται στην ηλικία των οκτώ περίπου ετών, τα πρωτόλειά μου αρχές με μέσα εφηβείας. Έχω ανάγκη να γράφω. Αυτό μόνο ξέρω και λέω. Έμπνευση μου δίνει η συνείδηση.

3.- Λογοτεχνία και δίκαιο. Νομίζω είστε η απόδειξη πως οι έννοιες αυτές δεν
είναι αντίρροπες. Ποια είναι, για εσάς, η κοινή συνισταμένη τους;

Κοινή συνισταμένη δικαίου και λογοτεχνίας είναι η δικαιοσύνη ή η συνείδηση αν προτιμάτε.

4.- Ποια είναι η ταυτότητα που σας καθορίζει περισσότερο αυτή του δικαστικού
λειτουργού ή αυτή του λογοτέχνη και για ποιο λόγο;

Προσπαθώ να με καθορίζει η ταυτότητα του ανθρώπου. Αυτό, αν το καταφέρνω, επιτυγχάνω και ως δικαστής και ως ποιητής.

5.- Ο Νίκος Εγγονόπουλος έγραφε «Η τέχνη και η ποίηση δε μας βοηθούν να
ζήσουμε. Η τέχνη και η ποίηση μας βοηθάνε να πεθάνουμε». Ποιον σκοπό
επιτελεί για εσάς η τέχνη σε υπαρξιακό και κοινωνικό επίπεδο;


Η τέχνη και η ποίηση μας βοηθούν και να ζήσουμε και να πεθάνουμε. Προτού πεθάνουμε πρέπει να ζήσουμε. Προσωπικώς η απάντηση που δίνω στο υπαρξιακό ερώτημα της ζωής και του θανάτου είναι η αξιοπρέπεια. Η αξιοπρέπεια μπορεί να επιτευχθεί και σε ατομικό και σε κοινωνικό επίπεδο. Η ποίηση καλό είναι να σε βοηθά να πας προς τα εκεί.

6.- Ποιο λογοτεχνικό έργο σας έχει επηρεάσει βαθύτατα, εφόσον υπάρχει κάποιο
τέτοιο.

Σε αυτό το ερώτημα αμέσως γεννάται ο πειρασμός να δωθεί μία εντυπωσιακή απάντηση, για να πείσεις ότι είσαι βαθιά μορφωμένος. Νοιώθω ένας ημιμαθής που, όμως, έντιμα προσπαθεί να περιορίσει την ημιμάθειά του. Δεν έχω διαβάσει όλα τα μεγάλα έργα, το ομολογώ. Συχνά θυμάμαι τις Ιστορίες του κ. Κόυνερ. Αλλά θεωρώ τη διάνοια του Καβάφη εφάμιλλη της διάνοιας των αρχαίων Ελλήνων.

7.- Υπάρχει χρέος των πνευματικών ανθρώπων απέναντι στην κοινωνία και αν
ναι, ποιο πιστεύετε ότι είναι αυτό;

Η Τέχνη, η Λογοτεχνία, είναι δημιουργία• και στα ελληνικά «δημιουργία» σημαίνει έργο που απευθύνεται στον δήμο, είτε το αποδέχεται αυτό ο δημιουργός, είτε όχι. Κατά την άποψή μου, ναι, υπάρχει χρέος και αυτό έχει να κάνει με τις απαντήσεις μου στο τρίτο, τέταρτο και πέμπτο ερώτημά σας.


8.- Πώς βλέπετε την παρουσία της λογοτεχνίας στην Ελλάδα; Είστε αισιόδοξος
για το μέλλον της;


Η παρουσία της λογοτεχνίας στην Ελλάδα δεν διαφέρει από αυτήν σε όλον τον κόσμο. Υπάρχουν, δηλαδή, και εδώ και παντού, αξιόλογοι άνθρωποι, με ταλέντο, που μία πανδημία αδιαφορίας μας τους αποκρύβει. Το μέλλον από μόνο του ούτε αισιόδοξο, ούτε απαισιόδοξο είναι. Ο ΚΕΛΔ επιδιώκει, όσο μπορεί, να υπάρξει ένα μέλλον καλύτερο.

9.-Σαν άλλος Ράινερ Μαρία Ρίλκε τι συμβουλές θα δύναται σε έναν νέο ποιητή;

Να γράφει μόνο αν έχει να πει πραγματικά κάτι αξιόλογο. Να επεξεργάζεται το κείμενό του. Να διαβάζει. Να χαίρεται τη ζωή και να παραμένει αξιοπρεπής μέσα από τις δοκιμασίες και τα λάθη του.

10.- Είναι η ποίηση «το καταφύγιο που φθονούμε», ιδίως εποχές σαν αυτή της
πανδημίας, του εγκλεισμού και του φόβου του θανάτου;

Για μένα η ποίηση είναι φως. Λέω σέ ένα μου ποίημα περίπου αυτό «Οι δυσκολίες στη ζωή/Κόλπα είναι του θανάτου/Για να αλλαξοπιστήσουμε».

Ευχαριστούμε θερμά τον κ. Δημήτρη Ορφανίδη για τα λόγια που μοιράστηκε μαζί μας, καθώς και τις εκδόσεις Ελκυστής για την εξαιρετική συνεργασία. Περισσότερες πληροφορίες για τον ΚΕΛΔ μπορείτε να βρείτε εδώ.

Εν αμφιβολία ποιητές, Κύκλος Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών

Αντί Προλόγου

Εγκαινιάζουμε την στήλη μας «Ποιητική Συλλογή της Εβδομάδας» με το Ανθολόγιο Ποίησης του Κύκλου Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών που αν και τιτλοφορείται «Εν αμφιβολία ποιητές» είναι αδιαμφισβήτητα ένα αξιόλογο  ποιητικό έργο ή άλλως μια απόδειξη πως η λογοτεχνία μπορεί να συμπορευθεί με το δικαστικό λειτούργημα. Ας βυθιστούμε όμως σε αυτόν τον συλλογικό τόμο που κυκλοφορεί από τις αγαπημένες μας Εκδόσεις Ελκυστής.

Λίγα λόγια για τον ΚΕΛΔ

Ο Κύκλος Ελλήνων Λογοτεχνών Δικαστών είναι ο πρώτος στην Ελλάδα και την Ευρώπη αμιγώς δικαστικός λογοτεχνικός σύλλογος που έχει έδρα του την Αθήνα και συνίσταται από εν ενεργεία και σε σύνταξη δικαστικούς λειτουργούς όλων των κλάδων και των βαθμίδων της Δικαιοσύνης. Γεννήθηκε πρόσφατα και αποτελεί πρωτότυπη έμπνευση και πνευματική αφετηρία, που αφορά τη λογοτεχνία στο δικαστικό κόσμο. Ένα κόσμο που χαρακτηρίζεται από υψηλή επιστημονική και πνευματική στάθμη, με θεμελιώδη πολυεπίπεδη συμβολή στην Πολιτεία. Συστάθηκε το 2016 και μέσα σε 4 χρόνια από την ίδρυσή του έχει να επιδείξει πλήθος ποιοτικών εκδηλώσεων σε όλη την χώρα και δύο ανθολόγια που συνιστούν δείγματα γραφής των μελών του. Στο πρώτο εξ αυτών συμμετείχαν 12 δικαστικοί λειτουργοί, ενώ στο δεύτερο ο αριθμός τους αυξήθηκε σε 26. Επίτιμα, εξάλλου, μέλη είναι ο Σεβασμιότατος Μητροπολίτης Μάνης κ.κ. Χρυσόστομος Γ’, ο κ. Βασίλης Βασιλικός και ο κ. Τίτος Πατρίκιος. Αξίζει να αναφέρουμε πως το λογοτεχνικό αυτό σωματείο αποτελεί μια πρωτοβουλία σε ευρωπαϊκό αλλά και σε παγκόσμιο, θα μπορούσε κανείς να πει, επίπεδο, διότι τα μέλη του φέρουν δύο ιδιότητες, αυτή του ποιητή και πεζογράφου και αυτή του δικαστικού λειτουργού. Στην παρούσα ανθολογία που είχαμε την χαρά να μελετήσουμε συμμετέχουν οι ακόλουθοι:

  1. Ανδρονίκη Αθανασιάδη (Εφέτης)
  2. Σταμάτης Γιακουμής (Εφέτης)
  3. Φραντζέσκα Γιαννακού (Σύμβουλος)
  4. Ευγένιος Γιαρένης (Στρατιωτικός Δικαστής Α’)
  5. Αθανάσιος Δαββέτας (Πρόεδρος Εφετών)
  6. Γιάννης Ευαγγελάτος (Πρόεδρος Πρωτοδικών)
  7. Βάια Ζαρχανή (Εφέτης)
  8. Λίτσα Καποπούλου
  9. Δομνίκη Λασπά (Εφέτης)
  10. Σοφία Λιγνού (Εφέτης)
  11. Αντώνιος Μελισσινός (Εφέτης)
  12. Γεώργιος Μικρούδης (Εφέτης)
  13. Φώτης Μουζάκης (Πρόεδρος Εφετών)
  14. Στέλλα Μπλέτα (Εφέτης)
  15. Ευαγγελή Μπράμη (Εφέτης)
  16. Αθανάσιος Νικολόπουλος (Εφέτης)
  17. Δημήτρης Ορφανίδης (Εφέτης)
  18. Μαριάνθη Παγουτέλη (Αεροπαγίτης)
  19. Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος (Εισαγγελέας Εφετών)
  20. Γεώργιος Παπαγεωργίου (Πρόεδρος Εφετών)
  21. Βασίλης Παπακώστας (Ειρηνοδίκης)
  22. Αλέξανδρος Σάββας (Πρόεδρος Εφετών)
  23. Ελένη Σκριβάνου (Εφέτης)
  24. Μαρίζα Σουκαρά- Κατσικάδη (Αντιεισαγγελέας Εφετών)
  25. Οδυσσέας Σπαχής (Εφέτης)
  26. Βασιλική Χριστούλη (Εισαγγελέας Εφετών)

Λίγα λόγια για το ανθολόγιο

Είναι πράγματι μια ιδιαίτερη διαδικασία η ανάγνωση συλλογών που περιλαμβάνουν έργα διαφορετικών λογοτεχνών. Η μετάβαση από τον έναν λογοτεχνικό κόσμο που αρχίζει και προσεγγίζει ο αναγνώστης σε έναν άλλο είναι απαιτητική και συνιστά μια πρόκληση. Ιδίως όταν πρόκειται για έργο ποιητικό. Ωστόσο, ακριβώς η δυσκολία αυτή κατέστησε την ανάγνωση του ανθολογίου  «Εν αμφιβολία ποιητές» μια εμπειρία μαγευτική και εποικοδομητική. Αφού παίρναμε μια γεύση από ένα ποιητικό σύμπαν είχαμε την ευκαιρία να ταξιδέψουμε αμέσως σε ένα άλλο. Έτσι, στο τέλος, το ταξίδι φάνταζε περισσότερο γεμάτο, αφού οι προορισμοί του υπήρξαν ποικίλοι μα εξίσου εκλεκτοί.

Ποιήματα, πεζογραφήματα, διηγήματα, ιστορίες, από το χθες, το σήμερα και το αύριο. Ξεφυλλίζοντας το βιβλίο διαρκώς άλλοτε διαβάζαμε ομοιοκατάληκτα ποιήματα και άλλοτε με ελεύθερο στίχο, αισιόδοξα είτε απαισιόδοξα, ρομαντικά και κοινωνικά διάφορων λογοτεχνικών ρευμάτων. Συναντούσαμε ιστορίες που έμοιαζαν βιογραφικές, αλλά και αφηγήσεις ιστορικές, λαογραφικές. Το υλικό ήταν πλούσιο και ξεχωριστό. Κάθε σελίδα έκρυβε κάτι άλλο και μας εξέπληττε ευχάριστα.  Ο ρομαντισμός συμπορευόταν τόσο αρμονικά με την κοινωνική κριτική και η περιπέτεια με την ιστοριογραφία. Θα το προτείναμε ανεπιφύλακτα σε όποιον επιθυμεί να δει μια άψογη συμπόρευση του δικαίου και της λογοτεχνίας αλλά και όλων αυτών των λογοτεχνικών ειδών που αναφέραμε!

Κατά την διάρκεια αυτής της περιήγησης εμείς προβληματιστήκαμε με την “Νέα τάξιν” (Νέα Τάξις, Δημήτρης Ορφανίδης), νιώσαμε την “δύναμη της αγάπης” (ομότιτλο, Ευαγγελή Μπράμη), ακούσαμε “Ψιθύρους (Ψίθυροι Ανδρονίκη Αθανασιάδη). Συμμετείχαμε σε μια συζήτηση ενός Ρώσου και ενός Ιάπωνα (Κοινωνία Διαδικτύου, Σταμάτης Γιακουμής). Περάσαμε, από το “Κάιρο”, την “Αλεξάνδρεια” (ομότιτλα ποιήματα, Φραντζέσκα Γιαννακού), τον “Μυστικό Κήπο” (ομότιτλο ποίημα, Ευγένιος Γιαρένης), την “Μαγική Σιένα” (ομότιτλο απόσπασμα από το μυθιστόρημα, Λίτσα Καποπούλου και Βασίλης Παπακώστα), την “Μικρά Ασία των αρχών του 20ου αιώνα” (Το Μετέωρο Βήμα στηΜικρασία, Γεώργιος Μικρούδης), το Σορόκι (Μελετήματα του Ξηρόμερου, Αλέξανδρος Σάββας). Είσαμε τους “ανεμοδείκτες” (Η θέαση των ανεμοδιεκτών, Φώτιος Μουζάκης). “Μόνο έρωτας” (ομότιτλο  ποίημα της Στέλλας Μπλέτα) φωνάξαμε! “Θυμάσαι;” (ομότιτλο ποίημα, Μαριάνθη Παγουτέλη). Στο “Μουσείο της Δικαιοσύνης” (Επίσκεψη στο Μουσείο της Δικαιοσύνης, Αθανάσιος Δαββέτας) ξεναγηθήκαμε. Χορέψαμε στο “καρναβάλι” (ομότιτλο απόσπασμα, Βάια Ζαρχανή).  Εκεί, “στον σταθμό” (ομότιτλο ποίημα, Οδυσσέας Σπαχής) πέσαμε “αθώα θύματα” (ομότιτλο ποίημα, Σοφία Λιγνού) “απάτης” (ομότιτλο ποίημα, Δομνίκης Λασπά).Δεν επηρεαστήκαμε όμως από τις “αιφνίδιες επιδρομές” (ομότιτλο ποίημα, Αθανάσιος Νικολόπουλος). Κάναμε έναν “αγώνα” (Παναγιώτης Παναγιωτόπουλος) και έγινε ο “πόνος- μέλι” (Γεώργιος Παπαγεωργίου). “Όσοι και αν έφυγαν” (ομότιτλο ποίημα του Βασίλη Παπακώστα), εμείς μείναμε! Η “αναγέννηση” (ομότιτλο ποίημα, Ελένη Σκριβανού) ήταν κοντά! Και στην “επιστροφή”  (ομότιτλο ποίημα, Αντώνης Μελισσινός) ακόμα και “αν γύριζε ο χρόνος” (ομότιτλο ποίημα Μαρίζα Σουκαρά- Κατσικάδη) καταλήξαμε πως “τα ωραίοτερα ταξίδια δεν τα κάναμε ακόμα” (ομότιτλο, Γιάννης Ευαγγελάτου). Οπότε προσμένουμε έναν τρίτο τόμο… στην απέναντι όχθη (ομότιτλο ποίημα της Βασιλικής Χριστούλη)!

Η δική μας πάντως απόφαση για το ανθολόγιο «Εν αμφιβολία ποιητές» δεν μας αφήνει καμία αμφιβολία για την ποιητική ευθύνη των γραφόντων!

Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ελκυστής.