Η πολυαναμενόμενη ταινία σε σενάριο και σκηνοθεσία του Κρίστοφερ Νόλαν είναι γεγονός και από σήμερα θα την βλέπουμε στις κινηματογραφικές αίθουσες της χώρας μας. Εμείς την είδαμε, προβληματιστήκαμε, απορροφηθήκαμε και απολαύσαμε μια μοναδική κινηματογραφική εμπειρία από αυτές που μόνο ένας σκηνοθέτης και εν προκειμένω σεναριογράφος σαν τον Νόλαν μπορεί να μας χαρίσει.
Αλλά ας ξεκινήσουμε από τον τίτλο. Το “Tenet” σε πρώτο άκουσμα δεν μας θύμισε κάτι. Ωστόσο, πρόκειται για αγγλική λέξη που στα ελληνικά αποδίδεται με τους όρους «δόγμα» ή «αξίωση». Το θαυμάσιο αυτής της λέξης δεν είναι τόσο η σημασία της όσο το ότι αποτελεί καρκινική γραφή. Η επιλογή αυτή σίγουρα δεν ήταν τυχαία. Μπορεί ο Νόλαν να κράτησε την υπόθεση της νέα του ταινίας ως επτασφράγιστο μυστικό και το μόνο που γνωρίζαμε να ήταν ότι πρόκειται για «μια επική περιπέτεια στον κόσμο της παγκόσμιας κατασκοπίας», αλλά ο τίτλος μαρτυρά ίσως και το κεντρικό θέμα της ταινίας, η οποία διαδραματίζεται γύρω από μια ανεστραμμένη αφήγηση. Δεν πρόκειται όμως για ένα κλασικό και τετριμμένο, θα λέγαμε, χωροχρονικό κατασκοπευτικό δράμα. Ο Νόλαν μεταχειρίζεται νόμους της Φυσικής, κατά κύριο λόγο αυτόν της εντροπίας, τους οποίους εντάσσει μέσα σε μια πλοκή που θυμίζει, χωρίς να μιμείται, κάποια από τις ταινίες του Τζέημς Μποντ.
Όλα ξεκινάνε από μια έκρηξη στην Εθνική Λυρική Σκηνή της Ουκρανίας και δίνουν την εντύπωση πως θα εξελιχθούν σε μια αντιπαράθεση ψυχροπολεμική, πυρηνική ίσως τον δυο μεγάλων δυνάμεων. Γρήγορα, βέβαια, ο θεατής συνειδητοποιεί πως πρόκειται για κάτι μεγαλύτερο, σοβαρότερο και βαθύτερο. Με λίγο δυσνόητη ορολογία που απλοποιείται με την εξαιρετική οπτικοποίηση μια επιστήμονας προσπαθεί να εξηγήσει στον πρωταγωνιστή ((Τζον Ντέιβιντ Γουόσινγκτον) την εξέλιξη του 3ου Παγκοσμίου Πολέμου. Μόνο που αυτή την φορά, ο πόλεμος αυτός δεν διεξάγεται μεταξύ κρατών- ούτε καν μεταξύ άλλων πλανητών- αλλά μεταξύ μέλλοντος και παρελθόντος. Αποστολή του κεντρικού μας ήρωα είναι η σωτηρία του κόσμου του αυτού του παρελθόντος που κατά παράδοξο τρόπο θα λειτουργήσει σωτήρια για τον ίδιο κόσμο στο μέλλον. (Το παράδοξο του παππού για το οποίο γίνεται λόγος και στην ταινία).
Για την αποστολή του αυτή, την οποία ο ίδιος δεν γνωρίζει σε βάθος, θα έρθει σε επαφή με Ινδούς εμπόρους όπλων στην Βομβάη, με Άγγλους και Αμερικανούς των Μυστικών Υπηρεσιών στο Λονδίνο, με Ρώσους μεγιστάνες στην Ιταλία και την Εσθονία, αλλά θα έχει διαρκώς στο πλευρό του τον καλοντυμένο, φυσικό- συνεργάτη- σωτήρα (Ρόμπερτ Πάτινσον), ο οποίος μαζί με τους υπόλοιπους παράγοντες αναιρούν την προσωποκεντρική υφή της ταινίας και την οίηση του ίδιου του πρωταγωνιστή. Ο Αφροαμερικάνος πράκτορας της CIA θα συναντήσει και το κορίτσι του, την υποταγμένη γυναίκα και μητέρα, την κατά πολύ ψηλότερη Κατ (Ελίζαμπεθ Ντεμπικί), την οποία θα επιδιώξει να απελευθερώσει στην προσπάθειά του να γνωρίσει τον άντρα της Αντρέι Σάτορ (Κένεθ Μπράνα), έναν πλούσιο Ρώσο από μια αχαρτογράφητη περιοχή της Σιβηρίας που είναι στην πραγματικότητα ένας διαμεσολαβητής μεταξύ παρόντος και παρελθόντος.
Προκειμένου να αποτρέψει μια καταστροφή που δεν γνωρίζει και δεν μπορεί να αντιληφθεί, ο Πρωταγωνιστής δίχως όνομα θα ταξιδέψει πολλές φορές στην ροή του χρόνου μέσα από τις πύλες εισόδου και εξόδου, θα λάβει σημαντικές αποφάσεις και θα έρθει πολλές φορές αντιμέτωπος με τους άλλους αλλά και με τον ίδιο του τον εαυτό. Αν θα καταφέρει να υπερβεί όλα τα εμπόδια και να κερδίσει την μάχη του παραμένει ένα αίνιγμα που θα απαντηθεί (αν θεωρηθεί απάντηση) στο τέλος της ταινίας.
Όπως τον έχουμε συνηθίσει και αγαπήσει, ο Νόλαν μας γυρνά σε επτά χώρες και σε πολλά χρονικά επίπεδα. Από ένα σημείο και μετά ο θεατής βρίσκεται σε σύγχυση μεταξύ του πότε , του πού, του γιατί, του πώς. Η πορεία της ταινίας, σε καμιά περίπτωση γραμμική, με πισωγυρίσματα είναι, παρ’ όλα αυτά, αύξουσα σε ενθουσιασμό και σε αγωνία. Ένα ακόμα αναμφίβολα εγκεφαλικό έργο που ναι μεν μας θυμίζει το Memento ή το Interstellar απαιτεί προσήλωση και αδιάκοπη προσοχή. Επομένως, αν επιθυμείτε να απολαύσετε μια ταινία χωρίς να κουράσετε ιδιαίτερα την σκέψη σας, μάλλον δεν θα έπρεπε να είναι αυτή η επιλογή σας. Αν θέλετε από την άλλη πλευρά να παρακολουθήσετε ένα κινηματογραφικό ακόμα και από άποψη μοντάζ και μουσικής υπόκρουσης θέαμα που εκτός από την γρήγορη δράση και τις αρκετά καλές ερμηνείες, αφήνει ένα οικολογικό μήνυμα με φιλοσοφικές προεκτάσεις, το Tenet είναι η ταινία για εσάς.
Εμείς βγήκαμε από την αίθουσα εμφανώς μπερδεμένοι, αλλά και παρασυρμένοι από έναν οχετό πληροφοριών, μηνυμάτων και σκεπτόμενοι την ανθρώπινη προσωρινότητα. Μεγάλο επίτευγμα αυτό για ένα κατασκοπευτικό έργο. Μάλλον τα 200-225 εκ. ευρώ που κόστισε η παραγωγή καθιστώντας την συγκεκριμένη ταινία την ακριβότερη του Νόλαν άξιζαν!
Υ.Γ. Όσοι ενδιαφέρεστε για περαιτέρω αποκρυπτογράφηση της ταινίας υπομονή μέχρι να κυκλοφορήσει ευρέως και να πάρουν φόρα τα διαδικτυακά Nolan Nerds!
