Η αλλοτρίωση του καταναλωτισμού, του Ιωάννη Ξηροτύρη

«Σήμερα ο άνθρωπος των βιομηχανικών κοινωνιών ζει τον εαυτό του και τους
άλλους όπως ζει τα πράγματα, τα αντικείμενα, απλώς με τις αισθήσεις και με το νου, αλλά
σύγχρονα χωρίς καμιά καρποφόρα σχέση προς τον εαυτό του και το περιβάλλον, γιατί έχει
αλλοτριώσει τον εαυτό του. Δεν τον αισθάνεται σαν κέντρο και δημιουργό της τεχνικής
του κατασκευής, του κατασκευάσματός του, παρά σαν υπηρέτη του. Όσο πιο πελώριες
είναι οι δυνάμεις που έχει αποδεσμεύσει ο άνθρωπος, τόσο και πιο αδύνατο αισθάνεται
τον εαυτό του σήμερα μέσα στις βιομηχανικές κοινωνίες. Κατέχεται από την ίδια την
δημιουργία του, τη στιγμή που χάνει τον εαυτό του.
(…) Ο σκοπός του σημερινού ανθρώπου, που ζει μέσα στις βιομηχανικές κοινωνίες,
είναι να πουλήσει τον εαυτό του με επιτυχία στην αγορά. Γι’ αυτό και δεν αντλεί τη
συναίσθηση του εαυτού του από την ενεργητικότητά του σαν ένα ον που σκέπτεται και
αγαπά, πάρα από τον κοινωνικό – οικονομικό ρόλο του. Το αίσθημα της αξίας του
εξαρτάται από την επιτυχία, δηλαδή από το αν μπορεί να πουλήσει σε συμφέρουσα τιμή τον
εαυτό του, το σώμα του, τη νόησή του, τη νοητική του ικανότητα, τη δυνατότητα. Και η
ψυχή του ακόμη είναι το κεφάλαιό του!
(…) Ανθρώπινες ιδιότητες, όπως φιλία, ευγένεια, καλοσύνη και άλλα πιο «ιερά»
ακόμη πράγματα αντικρίζονται σαν εμπορεύματα, είδη χρήσιμα, αναγραμμένα επάνω στο
πακέτο της «προσωπικότητας», που βοηθούν στην ανθρώπινη αγορά να επιτευχθούν
υψηλότερες τιμές. Έτσι είναι φανερό πως η εκτίμηση των ίδιων των ικανοτήτων του
ανθρώπου εξαρτάται από παράγοντες που βρίσκονται έξω απ’ αυτόν, βρίσκονται δηλαδή
στην παραπαίουσα κρίση της αγοράς, η οποία αποφασίζει για την αξία του κατά τον ίδιο
τρόπο που κρίνει και αποφασίζει για κάποιο εμπόρευμα, για αντικείμενα δηλαδή και
πράγματα που δεν έχουν οντότητα, εαυτό. Κατ’ αυτόν τον τρόπο οι άνθρωποι του
βιομηχανικού πνεύματος των κοινωνιών μας, που βάζει τη σφραγίδα του επάνω στην
κοινωνική μας οργάνωση, τείνουμε να χάσουμε τον εαυτό μας κάτω από τους πολλούς
ρόλους με τους οποίους ντυνόμαστε, και τις πολλές μάσκες που φορούμε.
(…) Ο άνθρωπος του τεχνικού πολιτισμού μεταβίβασε το καθαυτό «είναι» του,
εκποίησε κατά κάποιο τρόπο τον εαυτό του. Κι έτσι αφαίρεσε τη γνήσια έκφρασή του, τη
συμπίεσε στις συμπληγάδες της η τεχνοκρατία, τον αποξένωσε από τον πλησίον του και
δυστυχώς κι από τον ίδιο τον εαυτό του …»