Τα σκαλοπάτια της ζωής (γερμ. Die Lebensstufen) είναι αριστουργηματικός πίνακας του 1835 του Γερμανού ζωγράφου Κάσπαρ Ντάβιντ Φρίντριχ.
Πρόκειται για μια ελαιογραφία σε καμβά διαστάσεων 72,5 x 94 εκατοστά. Παρουσιάζει μια ειδυλλιακή σκηνή στην Βαλτική. Στην θάλασσα αρμενίζουν δύο ιστιοφόρα πλοία που επιστρέφουν στο λιμάνι. Ένα άλλο πλοίο έχει αγκυροβολήσει στο λιμάνι και μαζεύει τα πανιά. Δύο άλλα μικρά πλοιάρια φτάνουν στην αποβάθρα. Τα πέντε πλοία “αντικατοπτρίζονται” στη ξεριά από πέντε ανθρώπους που βρίσκονται στο λιμάνι. Στην μέση ένα μικρό αγοράκι κρατάει στον αέρα ένα χάρτινο σημαιάκι, ενώ ένα μικρό κοριτσάκι θέλει να του το πάρει. Δεξιά τους κάθεται μια νεαρή κυρία, η οποία προσέχει τα δύο παιδιά. Προς τα αριστερά βρίσκεται ένας νεαρός άνδρας που απευθύνεται σε έναν γηραιότερο με μακρύ επίσημο παλτό, καπέλο και μπαστούνι. Καθώς ο πίνακας χρονολογείται στα τελευταία χρόνια της ζωής του Φρίντριχ, αρκετοί μελετητές υποθέτουν ότι ο γηραιός άντρας είναι ένα αυτοπορτραίτο του ίδιου του καλλιτέχνη, ενώ ότι ο νεαρότερος είναι ο ανιψιός του καλλιτέχνη με τα τρία παιδιά του.
Αυτός ο πίνακας είναι ένα από τα τελευταία έργα του καλλιτέχνη, προτού πολλαπλά εγκεφαλικά επεισόδια τον αποτρέψουν να δουλεύει ελαιογραφίες. Πρόκειται για αλληγορικό έργο για το πέρασμα του χρόνου και το ταξίδι της ζωής. Πέντε καράβια και πέντε άνθρωποι παριστάνουν τα τρία σκαλοπάτια της ζωής (νεότητα, μέση ηλικία, γηρατειά) των δύο φύλων. Οι νέοι και τα παιδιά είναι ντυμένοι με καλοκαιρινά ενδύματα, ενώ ο γέρος φοράει βαρύ παλτό και γούνινο καπέλο. Έχει γυρισμένη την πλάτη στον θεατή, και βαδίζει, σαν να απομακρύνεται από κοντά μας. Όπως συνηθιζόταν στους πίνακες του Φρίντριχ, ο ουρανός κυριαρχεί στο μεγαλύτερο μέρος του καμβά, αλλάζοντας από αποχρώσεις του μπλε σε έντονες αποχρώσεις του πορτοκαλί και του κίτρινου στο κέντρο, κάτι πού τοποθετεί την απεικονιζόμενη σκηνή κατά το σούρουπο. Καθώς ο ήλιος δύει και τα πλοία ανοίγονται στη θάλασσα, υπάρχει μια αίσθηση γαλήνης και τελειότητας.
ΠΗΓΕΣ: https://www.theartstory.org/artist-friedrich-caspar-david-artworks.htm , https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1_%CF%83%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%BF%CF%80%CE%AC%CF%84%CE%B9%CE%B1_%CF%84%CE%B7%CF%82_%CE%B6%CF%89%CE%AE%CF%82