Παρ’ όλο που η ίδια υποστήριζε ότι γεννήθηκε το 1910, χρονιά που ξέσπασε η Μεξικανική Επανάσταση, στην πραγματικότητα ήρθε στη ζωή, σαν σήμερα στις 6 Ιουλίου του 1907.
Ο λόγος για τη Φρίντα Κάλο τη μεγάλη ζωγράφο που έκανε το σώμα της μήνυμα και έργο τέχνης. Ξεπερνώντας το όριο ανάμεσα σε γυναικείο και ανδρικό παραμένει ακόμη και σήμερα το «αποκρουστικά» ελκυστικό σύμβολο της ανεξαρτησίας από τα παραδοσιακά κοινωνικά πρότυπα.
Η Φρίντα Κάλο ήταν η πρώτη ίσως ζωγράφος που τόλμησε να παραβιάσει τους κανόνες που όριζαν ως τότε την τέχνη αλλά και από τις ελάχιστες γυναίκες της εποχής της που έζησε με τόση ελευθερία και ένταση.
Τα νεανικά χρόνια
Γεννήθηκε από γερμανοεβραίο πατέρα και ισπανομεξικάνα μητέρα στο (Κογιοακάν) στην Πόλη του Μεξικού. Στην ηλικία των έξι αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να είναι μικρότερο από το άλλο και ημιπαράλυτο. Όταν οι συμμαθητές της την απέφευγαν και τη φώναζαν “Κουτσοφρίντα” είχε σχηματίσει με το μυαλό της μια δεύτερη μικρή Φρίντα, αέρινη και χαρούμενη, και την είχε κάνει καλύτερή της φίλη.
Παρά τις όποιες δυσκολίες, παρακολούθησε την Escola Preparatoria μία από τα 35 κορίτσια ανάμεσα σε 2000 άτομα όπου και είδε για πρώτη φορά τον μετέπειτα σύζυγό της, τοιχογράφο Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος ζωγράφιζε τους τοίχους της σχολής.
To 1925, στα 18 ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε. Υποβλήθηκε σε μεγάλο αριθμό εγχειρήσεων και έκτοτε η ζωή της σημαδεύτηκε από πόνο και θλίψη για την αδυναμία της να κάνει παιδιά.
Τα πρώτα έργα
Το 1926, ενώ ανάρρωνε από το ατύχημα η Φρίντα Κάλο ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής. Η οικογένειά της δε μπορούσε να υποστηρίξει την καλλιτεχνική της δραστηριότητα οικονομικά, για αυτό και την προέτρεψαν να εικονογραφεί βιβλία ιατρικής. Το 1929 έδειξε τη δουλειά της στον Ντιέγκο Ριβέρα, τον οποίο είχε γνωρίσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Μεξικού που σύχναζε. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκαν.
Ένας «καλλιτεχνικός» έρωτας που άφησε εποχή.
Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 1929, χώρισε δέκα χρόνια μετά και ξαναπαντρεύτηκε το 1940. Μόνιμο πρόβλημα στον γάμο τους ήταν η αδυναμία του Ριβέρα στις όμορφες γυναίκες. Αναρίθμητες καλλονές, έπεφταν στην αγκαλιά του και δήλωναν βαθιά ερωτευμένες. Όταν γνώρισε την Κάλο το 1928, ήταν παντρεμένος με τη δεύτερη γυναίκα του, την πανέμορφη Γουαδελούπε Μαρίν, που είχε υπάρξει μοντέλο για πολλά έργα του. Παντρεύτηκαν το 1929 παρά τις αντιδράσεις της μητέρας της Κάλο, που πίστευε ότι ο γάμος της κόρης της ήταν γάμος “ενός ελέφαντα με μία περιστέρα”. Οι έρωτες του Ριβέρα δεν σταμάτησαν ούτε με τον τρίτο γάμο του. Η Κάλο γνώριζε πολύ καλά τι συνέβαινε και η ίδια είτε από αντίδραση προς τον σύζυγό της είτε από πραγματική επιθυμία, είχε συνάψει διάφορες εξωσυζυγικές σχέσεις. Ανάμεσά τους, άντρες και γυναίκες, όπως η πασίγνωστη χορεύτρια, Τζοζεφίν Μπέικερ. Ο Ριβέρα δεχόταν χωρίς παράπονα τις σχέσεις της Κάλο με γυναίκες, που ίσως και να τον διασκέδαζαν. Αλλά με τους άντρες, γινόταν έξω φρενών.
Το 1934 ο Ριβέρα χρησιμοποίησε ως μοντέλο την Κριστίνα, που ήταν αδελφή της Φρίντα. Φυσικά, την έριξε στο κρεβάτι και η Κάλο κατέρρευσε. Η ζωγράφος έγραψε στο ημερολόγιό της:
“Είμαι σε τέτοια κατάσταση θλίψης, που δεν μπορώ να ζωγραφίσω. Η κατάσταση με τον Ντιέγκο χειροτερεύει κάθε μέρα”.
Όσο καιρό ήταν ο Ριβέρα μπλεγμένος με την αδερφή της, η Κάλο, που μπορούσε πάντα να εκφράζει τον πόνο της σε καμβάδες, ζωγράφισε μόνο ένα πίνακα. «Μερικές μικρές μαχαιριές». Ο πίνακας είχε τίτλο “Μερικές Μικρές Μαχαιριές” και απεικονίζει ένα στυγερό έγκλημα που είχε συνταράξει τη μεξικάνικη κοινωνία. Ένας άντρας μαχαίρωσε τη γυναίκα του 16 φορές και σχολίασε αργότερα ότι δεν την είχε πειράξει, εκτός από “μερικές μικρές μαχαιριές”! Η τελευταία προδοσία του Ριβέρα είχε αφήσει αντίστοιχα τραύματα στην ψυχή της Κάλο.
Το 1937, ο Ριβέρα προσέφερε άσυλο στον εξόριστο Λέον Τρότσκι. Ο Ρώσος πολιτικός έμεινε στο σπίτι της Κάλο, μαζί με τη γυναίκα του για δύο χρόνια. Κάλο και Τρότσκι Η γοητεία της Μεξικάνας ζωγράφου δεν άργησε να δράσει. Λίγο καιρό μετά την άφιξή του στο Μεξικό, ο Τρότσκι έγραφε γράμματα στην Κάλο, τα οποία τα έκρυβε μέσα σε διάφορα βιβλία που της έδινε. Η σχέση τους δεν κράτησε πολύ καιρό. Σύντομα η Φρίντα βαρέθηκε τoν “σχολαστικό του χαρακτήρα”.
Η Κάλο κι ο Ριβέρα πήραν διαζύγιο το 1939. Ξαναπαντρεύτηκαν ένα χρόνο αργότερα. Αλλά ζούσαν σε ξεχωριστές οικίες, οι οποίες συνδέονταν με ένα διάδρομο. Ίσως ήταν ο μόνος τρόπος να συνυπάρξουν. Όσο δυνατό ήταν το μυαλό της Κάλο, τόσο αδύναμος ήταν ο οργανισμός της. Ο πόνος, ψυχολογικός και σωματικός, απεικονίζεται με τρομαχτική παραστατικότητα σε πολλούς απ’ τους πίνακές της. Η υγεία της Κάλο χειροτέρευε, όσο περνούσαν τα χρόνια, τα οποία ξόδευε στα νοσοκομεία, κάνοντας συνεχώς εγχειρήσεις στη σπονδυλική της στήλη. Έγραφε στο ημερολόγιό της, πως σκεφτόταν συνεχώς την αυτοκτονία. Ο μόνος λόγος που έμενε ζωντανή, ήταν ο Ντιέγκο και “η ματαιοδοξία μου, που με κάνει να νομίζω ότι μπορεί να του λείψω”.
Η Κάλο πέθανε στις 13 Ιουλίου του 1954. Μόλις μια βδομάδα πριν, στις 7 Ιουλίου, είχε γιορτάσει τα 47α γενέθλιά της. Κάλο και Ριβέρα “Η ημέρα που πέθανε η Φρίντα, ήταν η πιο τραγική της ζωής μου. Δυστυχώς, κατάλαβα πολύ αργά, ότι το καλύτερο κομμάτι της ζωής μου, ήταν η αγάπη μου για εκείνη”, είχε γράψει ο Ριβέρα στην αυτοβιογραφία του. Δεν έμεινε πολύ καιρό χωρίς τη σύντροφο της ζωής του. Πέθανε κι εκείνος τρία χρόνια αργότερα.
Τα έργα της
