Εμίλ Νόλντε, ο μετρ των χρωμάτων του γερμανικού εξπρεσιονισμού

Σαν σήμερα το 1867 γεννιέται ο Εμίλ Νόλντε, καλλιτεχνικό ψευδώνυμο του Γερμανού ζωγράφου Εμίλ Χάνσεν (Emil Hansen). Ο Νόλντε καταγόταν από οικογένεια χωρικών και γεννήθηκε στις 7 Αυγούστου 1867 στο Σσλέσβιχ Χολστάιν. Αρχικά εργάστηκε ως λεπτουργός και χαράκτης (1888-91), αλλά την τελευταία δεκαετία του 19ου αι. επιδόθηκε στη ζωγραφική. Σπούδασε στη Σχολή Καλών Τεχνών και Χειροτεχνίας της Καρλσρούης (1888-89), όπου άρχισε να ζωγραφίζει τοπία και πορτρέτα στον ελεύθερο χρόνο του.

“Κανάλι” (1902), Εμίλ Νόλντε

Στη συνέχεια δίδαξε σχέδιο στο Μουσείο Βιομηχανικών Τεχνών του Ζανκτ Γκάλεν στην Ελβετία (1892-97). Φοίτησε επίσης στην ιδιωτική σχολή του Φρίντριχ Φερ στο Μόναχο (1898-99) και μαθήτευσε κοντά στον Άντολφ Χόλζελ στο Νταχάου (1899). Στη συνέχεια πήγε για λίγο στο Παρίσι, όπου παρακολούθησε μαθήματα στην Ακαδημία Τζούλιαν. Το 1901 εγκαταστάθηκε στην Κοπεγχάγη, όπου πέρασε ένα μεγάλο μέρος της ζωής του. Εκεί δημιούργησε το δικό του ατελιέ και ήρθε σε επαφή με σημαντικούς δανούς εικαστικούς. Στην αρχή της καλλιτεχνικής του πορείας έδωσε έμφαση στο χρώμα και επηρεάστηκε εμφανώς από τον ιμπρεσιονισμό. Χαρακτηριστικό δείγμα από την ιμπρεσιονιστική του περίοδο είναι το «Κανάλι» (1902).

“Λίμνη της Λουκέρνης”, Εμίλ Νόλντε

Έπειτα, εγκαταστάθηκε στο νησί Άλσεν (1903), με διαστήματα διαμονής στο Βερολίνο, όπου άρχισε να ζωγραφίζει εξπρεσιονιστικά τοπία με πολύ έντονα χρώματα και άγριες πινελιές, τα οποία χαρακτηρίστηκαν ως χρωματική θύελλα. Ο Νόλντε έγινε γρήγορα γνωστός στους γερμανικούς καλλιτεχνικούς κύκλους ιδίως για τα τοπία του. Σε πολλά έργα του με ακουαρέλα πειραματίστηκε με τα έντονα χρώματα, καθώς και με νέες τεχνικές ζωγραφικής. Χαρακτηριστική για τη ζωντάνια των χρωμάτων της είναι η υδατογραφία «Λίμνη της Λουκέρνης» (1930).
Εκείνη την περίοδο αποφάσισε να υιοθετήσει και το καλλιτεχνικό του ψευδώνυμο.

“Ηλιοτρόπια” (1917), Εμίλ Νόλντε

Το 1906 διοργάνωσε την πρώτη ατομική του έκθεση, στη Δρέσδη, όπου ήρθε σε επαφή με τα μέλη της εξπρεσιονιστικής ομάδας Η Γέφυρα (Die Brucke), στην οποία προσχώρησε για μικρό διάστημα (1906-7). Σύντομα όμως αποχώρησε, για να ακολουθήσει μια πιο μοναχική καλλιτεχνική πορεία. Από το 1908 ήταν ήδη καθορισμένα τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου του, ιδιαίτερα το μνημειακό στοιχείο το οποίο τονίζεται από την εκφραστική δύναμη του χρώματος.

“Σταύρωση” (1912), Εμίλ Νόλντε

Στην περίοδο αυτή ανήκουν οι μεγάλες θρησκευτικές συνθέσεις του Ο μυστικός δείπνος, Η Πεντηκοστή και Οι ιστορίες του Ιωσήφ. Ένα ταξίδι του στην Πολυνησία (1913-14), ως μέλος αρχαιολογικής αποστολής, επέδρασε βαθιά στο έργο του και του έδωσε νέο σφρίγος. 

“Χαμένος παράδεισος”, Εμίλ Νόλντε

Παράλληλα, ο Νόλντε χαρακτηρίζεται ως αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, καθώς την περίοδο του εθνικοσοσιαλισμού υπήρξε οπαδός του ναζιστικού κόμματος. Ωστόσο, οι ίδιες οι ναζιστικές αρχές τον κατέταξαν αργότερα στους εκφυλισμένους καλλιτέχνες, απομάκρυναν τα έργα του από τα γερμανικά μουσεία, καθώς αρκετά από αυτά “δεν πληρούσαν τις προϋποθέσεις της «καθαρής γερμανικής τέχνης” και του απαγόρευσαν να ζωγραφίζει το 1941. Μάλιστα το έργο του «Χαμένος παράδεισος» (1921) είχε χαρακτηριστεί από έναν καθεστωτικό κριτικό τέχνης ως ένα τυπικό παράδειγμα της παρακμής της γερμανικής τέχνης.
Ο Νόλντε συνέχισε τη δουλειά του κρυφά, κυρίως πάνω σε παλαιότερα έργα του και μετά τον Β’ Παγκόσμιο πόλεμο έγινε ευρύτερα γνωστός και απέσπασε πολλές διακρίσεις. Μέχρι το θάνατό του, το 1956, είχε τύχει μεγάλης αναγνώρισης και ήδη εν ζωή θεωρούνταν μεγάλος ζωγράφος.

“Πορτραίτο γυναίκας”, Εμίλ Νόλντε

ΠΗΓΕΣ: http://peritexnisologos.blogspot.com/2016/06/emil-nolde-1867-1953.html , https://www.dw.com/el/to-%CE%B5%CE%BE%CF%80%CF%81%CE%B5%CF%83%CE%B9%CE%BF%CE%BD%CE%B9%CF%83%CF%84%CE%B9%CE%BA%CF%8C-%CE%BA%CE%B1%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%B4%CE%BF%CF%83%CE%BA%CF%8C%CF%80%CE%B9%CE%BF-%CF%84%CE%BF%CF%85-%CE%AD%CE%BC%CE%B9%CE%BB-%CE%BD%CF%8C%CE%BB%CE%BD%CF%84%CE%B5/g-39992200

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *