Το Jojo Rabbit ήταν μία από τις εκπλήξεις στα φετινά βραβεία Όσκαρ. Είναι υποψήφιο για 6 συνολικά αγαλματίδια, μεταξύ των οποίων για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και Καλύτερου Σεναρίου για το 2020. H ιδέα της ταινίας Jojo Rabbit ξεκίνησε όταν ο Taika Waititi έλαβε ως δώρο από τη μητέρα του το βιβλίο Caging Skies της συγγραφέως Christine Leunen και αποφάσισε να γράψει το σενάριο το 2012, το οποίο όμως τότε μπήκε στην μαύρη λίστα των ταινιών που δεν θα έπαιρναν σάρκα και οστά.
Η ιστορία διαδραματίζεται κατά τη διάρκεια των τελευταίων μηνών του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Ο Γιοχάνες Μπέτζλερ, ένα αδύνατο και μοναχικό αγοράκι, μεγαλώνει στη ναζιστική Γερμανία με την καλόκαρδη και τρυφερή μητέρα του, όσο ο πατέρας του λείπει εδώ και χρόνια «στον πόλεμο». Ο «Τζότζο» έχει ένα όνειρο: να φορέσει τη στολή με τις σβάστιγκες και να υπηρετήσει τον Φύρερ. Τον ενοχλεί που τον θεωρούν αδύναμο και δειλό και θέλει να αποδείξει στους συμμαθητές του ότι είναι σκληρός, ικανός και πιο πιστός στο όραμα από όλους. Η ιστορία του όμως αλλάζει επειδή δεν τόλμησε να σκοτώσει ένα κουνελάκι μπροστά στους αιμοδιψείς και ευπειθείς συνομηλίκους του στη μιλιταριστική κατασκήνωση, που του έδωσαν το κοροϊδευτικό παρατσούκλι «Τζότζο Ράμπιτ». Η ζωή του αλλάζει δραστικά όταν τραυματίζεται από θραύσματα μιας χειροβομβίδας και το πρόσωπό του παραμορφώνεται για πάντα.
Τώρα όλοι τον κοροϊδεύουν ακόμα περισσότερο από πριν: είναι άσχημος, είναι τέρας, είναι δειλός όπως ο πατέρας του που το έσκασε. Όσο αναρρώνει, η μητέρα του τον σταματά από το σχολείο και, μένοντας σπίτι, η ζωή του αλλάζει απότομα. Ανακαλύπτει πως η μητέρα του κρύβει στο σπίτι μια έφηβη Εβραία, την Έλσα Κορ. Η συνάντησή του μαζί της τον σοκάρει: η πίστη του στο δόγμα του Χίτλερ είναι τόσο ακλόνητη ώστε ο καλύτερός του φίλος είναι ο επινοημένος Αδόλφος αυτοπροσώπως, που εμφανίζεται σε καίριες στιγμές, σε ελαφρώς φαιδρή εκδοχή, τον συμβουλεύει, τον επαινεί και τον μαλώνει. Με μοναδική βοήθεια λοιπόν τον φανταστικό του φίλο, Αδόλφο Χίτλερ, ο Τζότζο θα πρέπει να αντιμετωπίσει τον τυφλό φανατισμό του για να προστατέψει την μητέρα του και τον εαυτό του.
«Δεν είσαι ναζί Τζότζο. Είσαι απλά ένα 10χρονο αγόρι που του αρέσουν οι στολές και θέλει να νιώθει ότι ανήκει κάπου»
Η Fox Searchlight πάντως έψαχνε και καιρό μια γνωστή ηθοποιό ως πρωταγωνίστρια για το ρόλο της μητέρας και τη βρήκε στο πρόσωπο της Σκάρλετ Γιοχάνσον, η οποία είναι υποψήφια και για το Όσκαρ Β’ Γυναικείου Ρόλου για την συγκινητική ερμηνεία της. Πλάι της βρίσκονται οι Ρέμπελ Γουίλσον, Στίβεν Μέρτσαντ, Τόμασιν ΜακΚένζι, και ο ίδιος ο Γουαϊτίτι που ανέλαβε το ρόλο του Χίτλερ. Ο μικρός Ρόμαν Γκρίφιν Ντέιβις ως JoJo που τιμήθηκε από τα βραβεία SAG ως ο καλύτερος πρωτοεμφανιζόμενος της χρονιάς και μαζί με τη δεσποινίδα Τζούλια Μπάτερς από το Κάποτε στο Χόλιγουντ μας έκαναν να πιστέψουμε στο παιδικό ταλέντο που ξεχειλίζει αυτή την στιγμή στην κινηματογραφική βιομηχανία.
Ο Νεοζηλανδός σκηνοθέτης Τάικα Γουαϊτίτι έχει στα χέρια του μία κινηματογραφική χειροβομβίδα: μπορεί κανείς να κατασκευάσει μία φαρσική κωμωδία για τα ναζιστικά εγκλήματα, και μάλιστα με πρωταγωνιστή ένα μικρό παιδί, χωρίς να καταντήσει γελοία και εκτός των ορίων; Από την πρώτη κιόλας σκηνή, που ένας ατσούμπαλος, γελοίος, κακοφορμισμένος «φανταστικός Αδόλφος» μαθαίνει στον μικρό Τζο το σωστό «Χάιλ Χίτλερ» και το πιτσιρίκι τρέχει ενθουσιασμένο και πορρωμένο στους δρόμους, τεντώνοντας σε ναζιστικό χαιρετισμό το χέρι σε όλους τους περαστικούς, υπό τους ήχους του «I Wanna Hold Your Hand» των Beatles, καταλαβαίνεις ότι θα ακολουθήσει μία ανίερη κωμωδία του παραλόγου, που ίσως κάποιες φορές ξεπερνάει τα όρια αλλά καταφέρνει να σε κάνει να γελάσεις με το σατιρικό χιούμορ του αλλά και να συγκινηθείς με τον συναισθηματισμό και και την παιδική τρυφερότητα που αποτυπώνεται στα πρόσωπα των νεαρών πρωταγωνιστών.
Η αποδόμηση των στερεοτύπων μέσα από τον διάλογο του Τζότζο με την οικόσιτη αντίπαλο αλλά και τη σπλαχνική και συχνά τεταμένη μητέρα του διαρκεί τόσο ώστε να δημιουργηθεί στενή σχέση, μια σταδιακά εγκάρδια τριβή με διαστάσεις και συνέπειες που θα αλλάξουν τη ζωή του πιτσιρικά ριζικά, και όχι πάντα αναμενόμενα. Θα καταλάβει με σκληρό τρόπο ότι όσα έχει διδαχθει έιναι ψέματα και ότι η αλήθεια δεν είναι κρυμμένη ούτε στο πρόσωπο του Φύρερ ούτε στην κόκκινη σημαία με τις σβάστιγκες.
Οι επικριτές της ταινίας βέβαια αναφέρουν χαρακτηριστικά ότι εάν το συγκρίνουμε με ταινίες με αντιπολεμικό μήνυμα που διαδραματίζονται στον Β’ Π’Π’ όπως το «Η Ζωή Είναι Ωραία» ή το «Η Λίστα του Σίντλερ» καταλαβαίνουμε πως πρόκειται για μία ταινία που θα ξεχαστεί γρήγορα. Πολλοί κριτικοί έχουν σταθεί στο γεγονός ότι το Γ’ Ράιχ δεν ήταν ούτε αστείο, ούτε ευχάριστο, ούτε χαριτωμένο. Ο Γουατίτι αποφεύγει επιτηδευμένα οποιαδήποτε βαριά πολιτική αναφορά, με τις ιστορικές απλουστεύσεις να παραμένουν χτυπητές.
Το “Jojo Rabbit” είναι μία πολύ καλή ταινία με έξυπνο σενάριο και όλη την διάθεση να μας ψυχαγωγήσει. Εν τέλει, καταφέρνει να περάσει και το σημαντικό μήνυμα της. Να μην ξεχνάμε πώς τρύπησε ο ναζισμός τον ανθρώπινο κοινωνικό ιστό, πώς έπεισε μια χώρα να τερατουργήσει, πώς οι κάτοικοί της πρασύρθηκαν στο μίσος, από έναν λαοπλάνο που έπαιξε με τους φόβους τους. Δείχνει ότι ο φανατισμός μπορεί μόνο να καταστρέψει τις ανθρώπινες αξίες. Η ταινία όμως μας θυμίζει ότι στην πραγματικότητα δεν διαφέρουμε πολύ από αυτούς που θεωρούμε εχθρούς μας. Είναι μία απλουστευτική παιδική ματιά, υπό την οποία ο φασισμός και οι φρικτές επιλογές που παρουσιάζονται λύνονται με λίγη αγάπη. Είναι μια ταινία που ακροβατεί ανάμεσα στο να είναι γλυκιά και πικρή, στο να είναι αστεία και κρύα, στο να είναι πολιτική και περιέργως όχι και τόσο. Είναι μια «σάτιρα κατά του μίσους» που μας θυμίζει ότι αυτό που μετράει περισσότερο απ’όλα είναι η ανθρωπιά μας.
Πηγή:
ttps://www.digitallife.gr/jojo-rabbit-kinimatografiko-aristourgima-i-aplos-mia-analafri-satira-22304
http://www.cinemagazine.gr/nea/arthro/scarlet_johansson_taika_waititi_jojo_rabbit-130977131/
https://www.athinorama.gr/cinema/article/tzotzo-2539620.html
https://flix.gr/cinema/jojo-rabbit-review.html
https://www.oneman.gr/entertainment/me-to-jojo-rabbit-o-taika-waititi-leei-pws-h-zwh-einai-wraia/
