Αντί προλόγου
Μετά την αποκατάσταση του φιλμ σε 4Κ, όπως προστάζει η εποχή του νέου σινεμά, επιστρέφει στην μεγάλη οθόνη ένα έργο που μετράει ήδη δύο δεκαετίες ζωής. Μία ερωτική ιστορία από το Χονγκ Κονγκ της δεκαετίας του 60 που κατάφερε να αγγίξει και να χαραχτεί βαθιά στην συνείδηση του θεατή του μιλένιουμ επανασυστήνεται στον ίδιο αλλά σε ένα νέο κοινό που έχει αρχίσει να εκτιμά (δικαίως) τον κινηματογράφο της Ανατολικής Ασίας. Αναμετράται με τον χρόνο για να αποδειχθεί, μάλλον, νικήτρια για ακόμα μια φορά. Ο λόγος για το έργο “In the mood for love” (ελληνιστί Ερωτική Επιθυμία) δια χειρός Wong Kar-wai.
Λίγα λόγια για το σενάριο
Η ταινία αποτελεί το δεύτερο μέρος μιας εν είδει τριλογίας (Love Trilogy), χωρίς αυτό να σημαίνει ότι η κάθε μία ταινία δεν έχει αυτόνομη ύπαρξη. Η ιστορία εξελίσσεται μόνη της και δεν χρειάζεται να έχει κανείς ήδη παρακολουθήσει το υποτιθέμενο prequel. Προηγείται το Days of being Wild (1990)και έπεται το 2046 (2004).
Όπως στις περισσότερες ταινίες του ασιατικού σινεμά, έτσι και σε αυτήν, ο κεντρικός άξονας της πλοκής είναι μάλλον απλοϊκός. Κινείται γύρω από δύο παντρεμένα ζευγάρια, το συναισθηματικό κενό μεταξύ των οποίων με το πέρασμα του χρόνου διογκώνεται. Ωστόσο, στο έργο παρουσιάζονται μονάχα η γυναίκα από το ένα και ο άντρας από το άλλο ζευγάρι, οι οποίοι πλησιάζουν ανορθόδοξα ο ένας τον άλλον. Η μονότονη καθημερινότητα, η απουσία ουσιώδους επαφής με τους συντρόφους τους, η εσωτερικευμένη απογοήτευση από την ζωή τους θα τους φέρει κοντά. Μπορεί η τρυφερότητα που αναπτύσσεται μεταξύ τους να ανθίσει σε ένα μαραζωμένο κήπο; Είναι ψυχές σαν τις δικές τους προορισμένες να καταλήξουν μαζί ή καταδικάζονται σε μια αέναη περιπλάνηση ανάμεσα στο φθαρτό και το πρόσκαιρο; Είναι δυο άνθρωποι ικανοί να υπερβούν όλα τα εμπόδια που οι ίδιοι θέτουν στους εαυτούς τους και να εγκαταλείψουν τα πάντα στο όνομα του πάθους, του έρωτα ή ακόμα της αγάπης; Ενώπιον όλων αυτών των ερωτημάτων στέκεται ο θεατής που παρακολουθεί την πλοκή να εξελίσσεται με έναν, στα δυτικά του μάτια, περισσότερο αργό από το συνηθισμένο ρυθμό. Στην κορύφωση της, όμως, εγκολπώνει με τον πιο ποιητικό τρόπο όλο το νόημα της ταινίας (για κάποιους ίσως και της ίδιας τους της ύπαρξης).
Λίγα λόγια για την σκηνοθεσία
Ο Wong Kar-wai είναι ο μαέστρος του σύγχρονου art nouveau και το αποδεικνύει σχεδόν σε κάθε σκηνοθετικό του εγχείρημα. Θεωρούμε, βέβαια, την συγκεκριμένη ταινία πιθανώς την κορωνίδα του συνολικού του έργου, λόγω και της ευρείας αναγνωρισιμότητας του εξέλαβε. Αναμφίβολα, άλλες δημιουργίες του, λιγότερο γνωστές στο ευρύ κοινό, είναι εξίσου αξιόλογες.
Εν προκειμένω, κάθε φιλμ έχει την δική του υπόσταση, την δική του προσωπικότητα, αφηγείται μαζί με τους πρωταγωνιστές την δική του(ς) ιστορία. Από την παλέτα των χρωμάτων που επιλέγει, μέχρι τις φωτοσκιάσεις στις οποίες προβαίνει, από τις αποστάσεις που τοποθετεί τα πρόσωπα μέχρι και τα πλάνα που εστιάζει όλα είναι μελετημένα με προσοχή και ακρίβεια. Οι εναλλαγές των σκηνών, των χρωμάτων, του φωτός και του σκοταδιού, η παρουσία του καπνού ταιριάζουν απόλυτα με την πορεία του αφηγήματος. Το συναίσθημα είναι διάχυτο και αποκτά την δική του απόχρωση: το κόκκινο του πόθου, το κίτρινο της ελπίδας, το μαύρο της διάψευσης και της μοναξιάς.
Το σκηνικό είναι μάλλον φτωχικό και αστικό: ένα συγκρότημα δωματίων, τα γραφεία, ένα εστιατόριο, μερικά σοκάκια και μια δόση φύσης για διαφορά προς το τέλος.
Αντιθέτως, οι ενδυματολογικές επιλογές, πάλλονται μεταξύ του παραδοσιακού και του μοντέρνου, συνάδουν απόλυτα με την εποχή και είναι μια αισθητική απόλαυση στο μάτι του θεατή.
Από όλα αυτά δεν θα μπορούσε να λείπει μια μουσική να συνοδεύει την αγωνία, το πάθος, την απελπισία. Και δεν θα μπορεί να είχε επιλεγεί καλύτερη μελωδία από αυτήν του του. Ακόμα και αν κάποιος αγνοεί παντελώς την ύπαρξη της ταινίας, σίγουρα κάποια στιγμή έχει τύχει να ακούσει το soundtrack της που μονάχα αυτό του sequel της, του 2046 κατόρθωσε κατά την γνώμη μας να ξεπεράσει.
Λίγα λόγια για την υποκριτική και τα πρόσωπα
Ένα αριστούργημα εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τους ηθοποιούς που ενσαρκώνουν τους ήρωες. Εδώ, δε θα μπορούσε να υπήρξε πιο ταιριαστό ζευγάρι από τους Maggie Cheung και Tony Chiu-Wai Leung.
Η Su Li-zhen – Mrs. Chan είναι μία φιγούρα επιβλητική αλλά συνάμα εύθραυστη. Η Maggie Cheung απέδωσε με τον καλύτερο τρόπο την γυναίκα που νιώθει πνιγμένη σε ένα γάμο και μια δουλειά, που βιώνει την κακομεταχείριση, την εγκατάλειψη, την αδιαφορία. Είναι απεγνωσμένη, αναζητά ένα καταφύγιο από την διάψευση που βιώνει και που εξαρχής αρνούνταν να αποδεχθεί. Η δύναμη της έγκειται στην επιμονή της, στην επιθυμία να πράττει σύμφωνα με τον δικό της κώδικα ηθικής και να μην παραδίνεται στις παρορμήσεις και τα ερεθίσματα που δέχεται. Θα κατορθώσει να διατηρήσει όμως την σθεναρότητά της μπρος στην σφοδρή επιθυμία ή θα παραδοθεί προδίδοντας τον εαυτό της; Θα είναι αυτό, τελικά προδοσία ή απελευθέρωση;
Ο Tony Chiu-Wai Leung είναι ένας ηθοποιός που ο Wοng Kar-wai αγαπά και το έχει αποδείξει, επιλέγοντάς τον πολλές φορές για τις ταινίες του. Έχει χαρίσει εκπληκτικές ερμηνείες και αυτή η ταινία είναι ακόμα μια απόδειξη. Έχει το υποκριτικό χάρισμα να μιλά με τα μάτια, όπως άλλωστε και η συμπρωταγωνίστριά του. Το λόγια σε αυτήν την ταινία είναι περιττά. Μιλούν τα σώματα, τα βλέμματα. Και αυτά καταφέρνουν να πουν όσα οι λέξεις αδυνατούν. Ο Chow Mo-wan είναι ένας συνηθισμένος υπάλληλος του οποίου η κοσμοθεωρία θα ανατραπεί όταν θα αντιληφθεί πως όλα όσα θεωρούσε δεδομένα κάποια στιγμή αλλάζουν. Σε αυτήν την αλλαγή θα ερωτευτεί την και θα την διεκδικήσει με κόστος να χάσει την ψυχή του. Ο έρωτας είναι ο κινητήριος μοχλός του και μοιάζει παραδομένος στην επιθυμία. Αυτή τη φορά θα δώσει μάχη για το υποκείμενο του πόθου του ή θα τον νικήσει η δειλία και η στασιμότητα που υπήρξε μέχρι τώρα η ζωή του;
Πρόκειται για ένα αριστουργηματικό δίδυμο, ίσως από τα καλύτερα που έχει γεννήσει ο ασιατικός κινηματογράφος και σε κάθε περίπτωση αναντικατάστατο. Οι φιγούρες συμπληρώνουν η μία την άλλη όπως και ο ψυχισμός των ηρώων, ο οποίος άλλοτε ταυτίζεται και άλλοτε αποκλίνει τρομερά. Μπορούν, άραγε, δύο άνθρωποι τόσο ίδιοι μα και τόσο διαφορετικοί να καταλήξουν μαζί;
Λίγα λόγια για την δική μας θεώρηση
Μπορεί να ακουστεί σαν αφορισμός, αλλά είναι βαθιά μας πεποίθηση πως το In the mood for love είναι μια από τις καλύτερες ερωτικές ιστορίες που μας έχει αφηγηθεί τα τελευταία χρόνια ο κινηματογράφος σε παγκόσμιο επίπεδο. Όχι επειδή είναι ανθρώπινο, όχι επειδή είναι αισθαντικό, όχι επειδή είναι βαθύ, όχι επειδή πλαισιώνεται από εξαιρετικούς επαγγελματικές, αλλά επειδή είναι μια ταινία που δεν ξεπερνά κανείς εύκολα. Είναι μια ταινία που σφραγίζει όποιον έχει ανοικτά και ξάγρυπνα τα μάτια της ψυχής του. Είναι μια ταινία που διηγείται μια ιστορία καθόλου σπάνια αλλά το κάνει με έναν ολόδικό της, ασυνήθιστο τρόπο. Έτσι μέσα σε αυτήν την απλή διήγηση, κρύβει νοήματα για τον προορισμό του ανθρώπου και του κόσμου, για την αγάπη και την μοναξιά, για τις σχέσεις που λίγες του είδους της έχουν καταφέρει.
Αντί επιλόγου
Όσοι δεν είχατε την ευκαιρία να εισέλθετε στο σύμπαν του Wοng Kar-wai, στην κινηματογραφική βιομηχανία του Χονγκ Κονγκ που διαρκώς αναπτύσσεται και στο σινεμά της Ανατολικής Ασίας που έχει χαρίσει πολύτιμα τέτοια φιλμ, είναι ευκαιρία να κάνετε την αρχή με το In the mood for love. Και δεν θα βγείτε χαμένοι! Ποιος ξέρει, ίσως μέσα από αυτό να βρεθείτε μπροστά από μια νέα ολόκληρη κινηματογραφική (και όχι μόνο) κοσμοθεωρία.
