Ο Ρομπέρ Τομά ήταν Γάλλος συγγραφέας, ηθοποιός και κινηματογραφικός σκηνοθέτης. Γεννήθηκε στο Γκαπ της Γαλλίας το 1927 και σε ηλικία 17 ετών εγκαταστάθηκε στο Παρίσι. Από νωρίς αρχίζει να ασχολείται με το θέατρο, ως ηθοποιός πρώτα, ερμηνεύοντας μικρούς ρόλους, ενώ παράλληλα γράφει και προσπαθεί να προωθήσει τα θεατρικά του έργα, τα οποία ακολουθούσαν αστυνομική πλοκή, καθώς αγαπούσε ιδιαίτερα αυτό το είδος. Όταν ήταν 18 ετών, ισχυρίστηκε ότι είχε διαβάσει κάθε έργο που δημοσιεύθηκε στα γαλλικά από το 1900.
Ως συγγραφέας, σχεδόν από την αρχή, γοητεύτηκε από ένα περίεργο είδος το οποίο και βοήθησε να επινοηθεί: το comédie policière ή το θρίλερ κωμωδίας. Το 1960 ο Τομά σημείωσε εξαιρετική επιτυχία με τo “Man Trap”, ένα χιουμοριστικό μυστήριο δολοφονίας που έγινε επιτυχία στο Παρίσι μέσα σε μια νύχτα. Ο Άλφρεντ Χίτσκοκ αγόρασε τα δικαιώματα και το έργο καθιέρωσε τον Τομά ως συγγραφέα δραμάτων ψυχολογικού εγκλήματος με μια ξεχωριστή γαλλική κωμική συστροφή. Ένα χρόνο αργότερα, με το γνωστότερο θεατρικό του έργο, «Οκτώ γυναίκες κατηγορούνται» (1961), ο Τομά τιμάται με το βραβείο «Quai des Οrfevres».
Παρ’όλα αυτά, τα έργα του Τομά δεν θεωρούνταν μοντέρνα και συχνά απορρίφθηκαν από Γάλλους κριτικούς και διανοούμενους. Αλλά το κοινό του τον αγάπησε και το καλύτερο δείγμα της δουλειάς του είναι κομψό και καλά κατασκευασμένο. Είναι επίσης διαφορετικό από οτιδήποτε άλλο, με δυνατότερο χαρακτηριστικό του την περίεργη αντιπαράθεση της έντασης και του γέλιου.
Ως άνθρωπος του θέατρου, στήνει μια σκηνική μηχανή, παίζοντας με το “είναι” και το “φαίνεσθαι”, την αλήθεια και το ψέμα, τη λογική και τη φαντασία. Υφαίνει, σαν μια ευφάνταστη αράχνη, κωμικές και απρόβλεπτες καταστάσεις με έντονο το στοιχείο του μυστηρίου. Με άλλα λόγια, πάντα δημιουργεί ένα ψυχολογικό δράμα που σε κάνει να γελάς και μια κωμωδία, που συχνά σε συγκινεί μέχρι δακρύων.
Στο πιο δημοφιλές έργο του, “Η Παγίδα”(“Trap for a Lonely Man”), που παγκοσμίως μετρά περισσότερες από 30.000 παραστάσεις ανά τον κόσμο από το 1960 μέχρι σήμερα και θεωρείται σταθμός στην ιστορία του είδους, ο Τομά δημιουργεί μία απλή μα περίεργη συνθήκη γυρω απο την οποία εξελίσσεται όλο το έργο. Η υπόθεση ακολουθεί την γνωστή φόρμουλα του είδους του μυστηρίου, ακολουθώντας όμως τον δρόμο και την ανατομία του ψυχολογικού εγκλήματος: Ένας άνδρας δηλώνει την εξαφάνιση της γυναίκας του και λίγες ημέρες μετά έρχεται αντιμέτωπος με την εμφάνιση μιας γυναίκας που συστήνεται ως… σύζυγός του. Ο αστυνομικός επιθεωρητής που αναλαμβάνει την υπόθεση θα πρέπει να διαλευκάνει ποιος λέει την αλήθεια, ο άνδρας ή η γυναίκα;
Όπως τη χαρακτήρισε ο μέγας θαυμαστής της, Άλφρεντ Χίτσκοκ, «Η Παγίδα» είναι ένα πρωτότυπο μίγμα από βιτριόλι και μαρμελάδα, που κάνει το συγγραφέα της να μοιάζει σαν τον γιο της Αγκάθα Κρίστι απ’ τη μια και του Κάρλο Γκολντόνι από την άλλη.
Σε αυτή την τόσο γοητευτική και παράδοξη ισορροπία μεταξύ δυο θεατρικών κόσμων, στέκει και ο σκηνοθετικός στόχος του ανεβάσματος. Θέλει να αναδείξει το τόσο διαφορετικό ύφος και τις μεθόδους, που κάνουν το έργο αξιαγάπητο και αξεπέραστο στο χρόνο. Ο Τομά θέλει το κοινό απόλυτα συμμέτοχο στη σκηνική του δημιουργία. Παρασύρει την πλατεία σε μια μοναδική μονομαχία και θέλει να συμμετέχει διαρκώς στον αγώνα για τη λύση του αινίγματος, που της βάζει. Δημιουργεί εντυπώσεις για να τις ανατρέψει μετά. Μπλοφάρει ο συγγραφέας και φτιάχνει ένα συνεχές πάρε – δώσε με το μυαλό και την ψυχή του θεατή – συμπαίχτη. Διασκεδαστική και πολυσύνθετη «Η Παγίδα» ξέρει να δημιουργεί συνεχώς «θέατρο εν θεάτρω», έτσι που τίποτα να μην είναι αυτό που φαίνεται. Έτσι, που όλα και όλοι να ’ναι διπλά. Οι αθώοι, ένοχοι, το δράμα, κωμωδία, η λογική, τρέλα και φαντασία.
Ο Ρομπέρ Τομά δημιουργεί ένα μοναδικό σκηνικό παιχνίδι συγκινήσεων και ανατροπών, που κρατούν αμείωτο το ενδιαφέρον του κοινού από την πρώτη ως την τελευταία στιγμή του έργου.
Η «Παγίδα», σε σκηνοθεσία Πέτρου Ζούλια και μουσική της Ευανθίας Ρεμπούτσικα, η οποία προγραμμάτιζε να κάνει πρεμιέρα τον περασμένο χειμώνα, αλλά δεν τα κατάφερε λόγω της καραντίνας, τελικά ξεκίνησε την καλοκαιρινή της περιοδεία στις 9/7 από την Πετρούπολη και ταξιδεύει σε όλη την Ελλάδα (αυτές τις μέρες βρίσκεται σε τέσσερα θέατρα της Αττικής). Πρωταγωνιστούν οι Βλαδίμηρος Κυριακίδης, Τάκης Παπαματθαίου, Έφη Μουρίκη, Μαρία Αντουλινάκη, Κώστας Γιαννακόπουλος ενώ συμμετέχει ο Γιώργος Κωνσταντίνου.
«”Η Παγίδα” είναι μια ακροβασία για όλους μας»
– Βλαδίμηρος Κυριακίδης
Πηγές:
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A1%CE%BF%CE%BC%CF%80%CE%AD%CF%81_%CE%A4%CE%BF%CE%BC%CE%AC
https://www.artandlife.gr/athens/events/i_pagida_toy_romper_toma_sto_aigaleo
https://www.athinorama.gr/theatre/article/o_bladimiros_kuriakidis_mpainei_stin_pagida-2550755.html
http://www.kulturosupa.gr/theatromania/pagida-ghs-41456/