Ο Ιάκωβος Καμπανέλλης, ο σημαντικότερος συγγραφέας του σύγχρονου ελληνικού θεάτρου, στήνει το σκηνικό της Γειτονιάς των αγγέλων με φόντο την αυλή μιας ταβέρνας στη Δραπετσώνα. Μπροστά στη «Μυρτιά» ξετυλίγονται τα πάθη και οι έρωτες των απλών ανθρώπων του μόχθου και της προσφυγιάς, αλλά και των ευνοημένων, εκείνων που ανήκουν στον «καλό κόσμο». Ο Αντρέας, ένας εργάτης, γιος προσφύγων, ερωτεύεται την Ξένια, κόρη του εργοστασιάρχη που τους γκρέμισε το σπίτι στο Κερατσίνι. Ο έρωτάς τους, παθιασμένος και έξω από τα καθιερωμένα, θα προκαλέσει την οργή της «γειτονιάς». Οι δύο εραστές θα παλέψουν, πρώτα με τις δικές τους προκαταλήψεις και έπειτα με αυτές της γειτονιάς, που λειτουργεί με τους δικούς της κώδικες. Η δύναμη της αγάπης τους, όμως, θα γεφυρώσει τις διαφορές και θα ζεστάνει τις καρδιές όλων.
Στη Γειτονιά των αγγέλων, ο Καμπανέλλης ζωντανεύει, με τη βοήθεια της ανεπανάληπτης μουσικής και των τραγουδιών του Θεοδωράκη, τη νεοελληνική κοινωνία της δεκαετίας του 1960. Μέσα από τις αυλές των προσφυγικών σπιτιών ξεφυτρώνουν οι πολυκατοικίες. Γεννιέται η αντιπαροχή. Η νέα εποχή θεμελιώνεται πάνω σε χαλάσματα, ιδεολογικές αντιπαραθέσεις και προσδοκίες για ένα καλύτερο μέλλον. Στη γειτονιά των αγγέλων η καινούργια αυτή εποχή θα ανατείλει μέσα από τη συμφιλίωση και την αποδοχή του άλλου.
Υπόθεση
H υπόθεση του έργου είναι απλή. Μία εύπορη νέα φθάνει στην Καστέλλα και γνωρίζει έναν εργάτη. Δεν αργεί ο έρωτας να φουντώσει μεταξύ τους. Όμως, η αγάπη τους είναι ασύμβατη με τα ήθη της τοπικής κοινωνίας. Η νεαρή Ξένια αντιμετωπίζεται άλλοτε με επιφυλακτικότητα, καθώς είναι οικονομικά ευκατάστατη και διαφοροποιείται από τους υπόλοιπους κατοίκους της γειτονιάς και άλλοτε με εχθρότητα, καθώς στο πρόσωπο της βλέπουν την τάξη των ανθρώπων που διαθέτουν τους πόρους και θέλουν να εκμεταλλευτούν τους οικονομικά ανίσχυρους. Αδυνατούν να καταννοήσουν τί κοινό μπορεί να έχει μια αριστοκράτισσα από το Κολωνάκι και ένα φτωχόπαιδο από τον Πειραιά;
Ο Καμπανέλλης χαρτογραφεί τους αποκλεισμένους οι οποίοι όμως αναπαράγουν την καταπίεσή τους, και γίνονται με τη σειρά τους βασανιστές στη μικρή κοινωνία τους. Στο έργο δεν καταγράφεται τόσο η ανάγκη φυγής από μία μίζερη ταπεινή γειτονιά, αλλά παρουσιάζεται ο λαϊκός χώρος με μια αυθεντικότητα, όπου φαινομενικά μπορεί να βρει καταφύγιο ένας ξένος. Εκεί ανθίζει η αγάπη της Ξένιας για τον Αντρέα: «τη νύχτα που τραγουδούσες έτσι όπως έκλεινες τα μάτια σου και μια ρυτίδα χάραζε ανάμεσα στα φρύδια σου, μούρθε για μια στιγμή η ανάσα σου στο πρόσωπο… η φωνή σου μύριζε αίμα… και τώρα, κοντά στο γιαπί, πάνω στα τούβλα το σώμα σου μύριζε σώμα και τσιμέντο, τα χέρια σου μοσκομυρίζανε πορτοκάλι».
Ένας έρωτας μετ’ εμποδίων … Θα καταφέρει να αντέξει ή θα ενδώσει στις πιέσεις “της γειτονιάς των Αγγέλων”;
Η Παράσταση του 1963
Ήταν 4 Οκτωβρίου του 1963 όταν ανέβηκε στο θέατρο «Κοτοπούλη-Rex» η θεατρική παράσταση «Η γειτονιά των αγγέλων» σε σενάριο και σκηνοθεσία Ιάκωβου Καμπανέλλη, μουσική Μίκη Θεοδωράκη, σκηνικά-κοστούμια Βασίλη Φωτόπουλου και χορογραφίες Βαγγέλη Σειληνού. Στους βασικούς ρόλους ήταν η Τζένη Καρέζη, ο Νίκος Κούρκουλος, ο Διονύσης Παπαγιαννόπουλος, ο Δημήτρης Νικολαΐδης, η Αλίκη Ζωγράφου, η Ζωή Φυτούση κ.α.
“Γειτονιά των Αγγέλων” και Μίκης Θεοδωράκης
Την ίδια χρονιά, κυκλοφόρησε και ο δίσκος με τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης, όπου εκτός της Καρέζη, του Κούρκουλου και του Σειληνού, εμφανίσθηκε, ουσιαστικά, για πρώτη φορά ως τραγουδιστής ο Γιάννης Πουλόπουλος (η μοναδική του ηχογράφηση πριν από τη «Γειτονιά των αγγέλων» είχε γίνει το 1962 σε ένα συρτοτσιφτετέλι του Πάνου Πετσά με τίτλο «Δως μου την καρδιά μου πίσω», χωρίς καμία τύχη).
Όσον αφορά την ορχήστρα, προεξάρχων ο Γιώργος Ζαμπέτας με το μπουζούκι του και μαζί του ο Γιάννης Διδίλης, πιάνο, ο Ανδρέας Ροδουσάκης, μπάσο και ο Μπάμπης Μαλλίδης, κιθάρα.
Τα τραγούδια του δίσκου:
1) Στρώσε το στρώμα σου για δυο (Νίκος Κούρκουλος – Βαγγέλης Σειληνός – Χορωδία)
2) Πενιά (Ορχήστρα)
3) Οι χαρταετοί (Ορχήστρα)
4) Χασαποσέρβικος (Ορχήστρα)
5) Το ψωμί είναι στο τραπέζι (Γιάννης Πουλόπουλος)
6) Από το παράθυρό σου (Τζένη Καρέζη – Νίκος Κούρκουλος)
7) Στης γειτονιάς τον ουρανό (Ορχήστρα)
8) Ερωτική σκηνή (Ορχήστρα)
9) Ζεϊμπέκικος (Ορχήστρα)
10) Δόξα τω Θεώ (Γιάννης Πουλόπουλος)
Πηγές
ΓΕΙΤΟΝΙΑ ΤΩΝ ΑΓΓΕΛΩΝ: ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ ΣΤΗΝ ΤΡΙΛΟΓΙΑ
Η γειτονιά των αγγέλων του Ιάκωβου Καμπανέλλη
Ιάκωβος Καμπανέλλης – «Η γειτονιά των αγγέλων» με Μίκη & Ζαμπέτα