Ένα από τα πιο σύγχρονα και επίκαιρα έργα του Νικολάι Γκόγκολ, “Οι Παίχτες”, ένα θεατρικό έργο για τα πάθη της ψυχής και την ανθρώπινη απληστία….
Ο συγγραφέας
Ο Νικολάι Βασίλιεβιτς Γκόγκολ ήταν Ουκρανός θεατρικός συγγραφέας, μυθιστοριογράφος και διηγηματογράφος ουκρανικής καταγωγής. Έγραψε πολλά διηγήματα, ένα -το κορυφαίο του έργο – μυθιστόρημα, τις «Νεκρές ψυχές», θεατρικά έργα – από τα καλύτερα του παγκόσμιου δραματολογίου, όπως «Ο επιθεωρητής», καθώς και κάποια ποιήματα. Τα έργα του συγκαταλέγονται στα μεγαλύτερα αριστουργήματα της ρωσικής ρεαλιστικής λογοτεχνίας του 19ου αιώνα και θεωρείται εφάμιλλος μεγάλων συγγραφέων όπως οι Λέων Τολστόι, Ιβάν Τουργκένιεφ, Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι και Αλεξάντρ Πούσκιν.
Το έργο
Σ’ ένα μικρό πανδοχείο μιας επαρχίας, ένας ικανός χαρτοπαίκτης με ειδίκευση στις απάτες της τράπουλας έρχεται με σκοπό να αλιεύσει τα ανυποψίαστα θύματά του. Στο ίδιο πανδοχείο, όμως, γνωρίζεται με μια μικρή συμμορία χαρτοπαικτών, οι οποίοι ετοιμάζουν στημένες απάτες με σκοπό να αποσπάσουν χρήματα από τους ανυποψίαστους περαστικούς. Οι τρείς θαμώνες, απατεώνες – επαγγελματίες χαρτοπαίχτες θα συναντηθούν, έτσι το παιχνίδι θα εξελιχθεί από μια απλή χαρτοπαικτική παρτίδα σε μια κωμικοτραγική φάρσα με απρόσμενες συνέπειες. Η αγωνία, το πάθος και η αλαζονεία παρασύρουν τους παίκτες σε ένα παιχνίδι χωρίς επιστροφή…
Ανάλυση
«Οι Παίκτες», αν και γράφτηκαν πριν από δύο σχεδόν αιώνες, είναι ένα έργο πάντα επίκαιρο και ανατρεπτικό. Με αφορμή το πάθος των ηρώων για την χαρτοπαιξία διαπραγματεύεται «αιώνια αθεράπευτα στίγματα» της ψυχής, για να σχολιάσει, εν τέλει, την απελπισία της κτητικότητας. Σπάνια ένας συγγραφέας εμβαθύνει τόσο στην ανθρώπινη φύση, με έναν τρόπο τόσο διεισδυτικό και ταυτόχρονα διασκεδαστικό. Ο Γκόγκολ στήνει αριστοτεχνικά ένα παιχνίδι φαρσοκωμωδίας, στο οποίο, παρά την εξωτερική ιλαρότητά του, αποκαλύπτονται οι σκληρές αλήθειες για την απληστία του ανθρώπου, την ευμετάβλητη ψυχοσύνθεσή του, την καταβύθισή του στην αλαζονεία.
Αν και σε πρώτη ‘ανάγνωση’ φαίνεται ότι πρόκειται για μια φάρσα με έντονες κωμικές καταστάσεις, σύντομα διακρίνει κανείς το βαθύτερο νόημα του έργου: τον αγώνα του ανθρώπου απέναντι στα πάθη, τα ένστικτα και τις αδυναμίες του. Ο Γκόγκολ δεν κάνει εκπτώσεις στους χαρακτήρες του, τα πάθη τους δεν ωραιοποιούνται στο έργο του. Διεισδύει αριστοτεχνικά στον εσωτερικό τους κόσμο και, μέσα από τους χαρακτήρες αυτούς, διακρίνει κανείς την ψευδαίσθηση, την αγωνία και τις συγκρούσεις μιας ολόκληρης κοινωνίας.
Ο Γκόγκολ καταδεικνύει με τον πιο περιγραφικό τρόπο την τυφλή ορμή, τις ψευδεπίγραφες ελπίδες, το αδιέξοδο των παθών, το εσωτερικό κενό, τις εύθραυστες ανθρώπινες σχέσεις, την δυσκολία επικοινωνίας με το κοινωνικό περιβάλλον. Όλα αυτά αναπτύσσονται στα έργα του με ρεαλισμό και αλήθεια, ισορροπώντας ανάμεσα στο κωμικό και το τραγικό, το ενστικτώδες και το μεταφυσικό, το λογικό και το υπέρλογο.
Το έργο λοιπόν, καυτηριάζει την απληστία και την κατάντια της ρωσικής κοινωνίας του 19ου αιώνα καθώς και τη ροπή του ανθρώπου στα πάθη. Όπως χαρακτηριστικά επαναλάμβανε ο συγγραφέας: «Αμέτρητα όπως οι κόκκοι της άμμου, είναι τα πάθη του ανθρώπου, έτσι ό,τι και να πείτε, το σώμα θα βασίζεται πάντα στην ψυχή».
Το έργο “ζωντανεύει” στο Θέατρο Κιβωτός. Παίζουν: Γιάννης Νιάρρος, Βασίλης Μαγουλιώτης, Ηλίας Μουλάς, Αλέξανδρος Χρυσανθόπουλος, Γιώργος Τζαβάρας και Γιώργος Μπουκαούρης, guest star ο Χρήστος Στέργιογλου
Δείτε την παράσταση από το Θέατρο της Δευτέρας, στον σύνδεσμο που ακολουθεί:
Πηγή