Προτού προχωρήσουμε στην ουσία του άρθρου, θα ήθελα να διευκρινίσω ότι η παρακάτω λίστα δεν είναι ούτε οι 10 καλύτερες ταινίες όλων των εποχών, ούτε καν το προσωπικό μου top 10. Παρακάτω θα δείτε απλά 10 ταινίες που έχω αγαπήσει, για διαφορετικούς λόγους τη κάθε μία και θεώρησα πως είναι must για κάθε σινεφίλ εκεί έξω, αλλά και για τον μέσο θεατή. Μάλιστα στη παρακάτω λίστα δεν έχουν συμπεριληφθεί mainstream ταινίες που σίγουρα η πλειονότητα των ανθρώπων έχει δει (πχ. Inception, Taxi Driver, Joker, Pulp Fiction κ.α.), αλλά ταινίες που είναι αρκετά πρωτότυπες και ίσως άγνωστες ή και απλά παραμελημένες. Ωστόσο, καμιά τους δεν έχει να ζηλέψει απολύτως τίποτα από μεγαλύτερες παραγωγές. Ίσα ίσα που αρκετές είναι και πολύ καλύτερες από τις πασίγνωστες ταινίες εκεί έξω.
Αναγκαίο, όμως, είναι να σας πω και λίγα πράγματα για το γούστο μου, πριν παραθέσω τη λίστα. Αγαπώ τα δράματα και τα sci-fi κυρίως, λατρεύω όμως και τις ταινίες βασισμένες σε αληθινές ιστορίες, τα αστυνομικά, τα Western και τα ρεαλιστικά κοινωνικά. Αγαπώ και τα horror, αλλά εντυπωσιάζομαι δυσκολότερα σε αυτό το είδος. Απολαμβάνω και τα superheroes movies και τις μεγάλες εκρήξεις, τα οπτικά εφέ και τις σκηνές δράσης, αλλά δεν είναι κάτι που θα μου μείνει να το θυμάμαι. Αντιθέτως το θεωρώ ως κάτι απλό για να περνά η ώρα. Ούτως ή άλλως δίνω μεγαλύτερη βαρύτητα στην ατμόσφαιρα, τους διαλόγους, τη σκηνοθεσία και τους χαρακτήρες, από ότι δίνω σε μια καλή χορογραφία άγριου και απολαυστικού ξύλου. Αγαπημένοι μου σκηνοθέτες και δημιουργοί είναι ο Tarantino, ο Scorsese, ο Alex Garland, ο Paul Thomas Anderson και ο David Fincher, ενώ από τους ηθοποιούς έχω μια προτίμηση στους Leonardo DiCaprio, Denzel Washington και Jake Gyllenhaal. Ας μην καθυστερούμε, όμως, άλλο και ας περάσουμε απευθείας στις ταινίες:
10) Blood Diamond (2006)
Δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για την καλύτερη ταινία του DiCaprio και δεν πρόκειται σε καμία περίπτωση για μια απίστευτη ταινία δράσης με πρωτότυπο σενάριο και αναπάντεχα plot twists. Ωστόσο δεν είναι μια ταινία απλά για να περάσει η ώρα. Αντιθέτως είναι από τις πιο meaningful ταινίες που έχω παρακολουθήσει και ίσως να γίνομαι γενικευτικός, αλλά είναι μια ταινία που αντικειμενικά όλοι πρέπει να δουν. Ο λόγος είναι ότι συνδυάζει το είδος της δράσης με το ντοκιμαντέρ και σε ενημερώνει και σε ευαισθητοποιεί με τον σωστό τρόπο. Δεν χαρίζεται σε κανέναν, δεν εξυπηρετεί αυτό που οι fans θα ήθελαν απαραίτητα να δουν και είναι υπερβολικά ρεαλιστική. Και όλα αυτά παρόλο που πραγματεύεται ένα δύσκολο και τετριμμένο θέμα. Ναι η ταινία παρουσιάζεται ως η ιστορία του κερδοσκόπου λαθρέμπορου Danny Artcher (DiCaprio) που προσφέρεται να βοηθήσει έναν κοινό ψαρά να βρει την οικογένεια του, με αντάλλαγμα ένα διαμάντι που ο τελευταίος βρήκε όντας αιχμάλωτος. Η όλη ιστορία ωστόσο αποτυπώνει τον τραγικό εμφύλιο στη Σιέρα Λεόνε τη δεκαετία του ‘90 και την εκμετάλλευση των ανθρώπινων ζωών των Αφρικανών, τόσο από τις μεγάλες δυνάμεις του ανεπτυγμένου κόσμου, όσο και από τους ίδιους τους συμπατριώτες τους. Η εκπληκτική ερμηνεία του DiCaprio, η συγκινητική ερμηνεία του Djimon Hounsou (για τις οποίες προτάθηκαν και για Όσκαρ) και η σκηνοθεσία, καταφέρνουν να μετατρέψουν ένα απλό σενάριο σε ένα δυνατό και ρεαλιστικό δράμα, που ταυτόχρονα εκπαιδεύει και τη συνείδηση του θεατή, μεταδίδοντας και όμορφα μηνύματα για το τι εστί ζωή.
9) Training day (2001)
Στη πρώτη του μέρα ως αστυνόμος στη δίωξη ναρκωτικών, ο Jake (Ethan Hawke) περνάει μια ολόκληρη ημέρα εκπαίδευσης με έναν βετεράνο αστυνομικό τον Alonzo (Denzel Washington), ο οποίος δεν είναι αυτό που φαίνεται. Πρόκειται για μια εξαιρετική ταινία που δημιουργεί πλοκή από το πουθενά και που διαθέτει όλα εκείνα τα στοιχεία που χρειάζονται για να σας κρατήσει στη τσίτα μέχρι και την ολοκλήρωσή της, η οποία είναι πάρα πολύ ικανοποιητική. Εκτός αυτού, αν έχετε αγάπη για την υποκριτική και την απολαμβάνετε, εδώ ο Denzel Washinghton και ο Ethan Hawke δίνουν μια από τις καλύτερες ερμηνείες της καριέρας τους, με αποτέλεσμα ο 1ος να πληρώνεται με Όσκαρ.
8) A Few Good Men (1992)
Ο στρατιωτικός δικηγόρος και υπολοχαγός Daniel Kaffee, υπερασπίζεται 2 πεζοναύτες που κατηγορούνται για φόνο, ενώ οι ίδιοι ισχυρίζονται ότι δρούσαν κάτω από διαταγές.
Tom Cruise, Jack Nicholson και ένα πανέξυπνο δικαστικό δράμα με φοβερούς διαλόγους, εξαιρετική υποκριτική και καθηλωτικό σενάριο που θα κλιμακώνεται συνεχώς μέχρι να φτάσει στη κορύφωσή του. Εν ολίγοις είναι μια από τις καλύτερες ταινίες που έχουν βγει ποτέ στο είδος της και είναι σίγουρα κάτι που δεν θα αφήσει κανέναν παραπονεμένο.
7) The Master (2012)
Ο Paul Thomas Anderson γενικά είναι ένας ιδιότυπος σεναριογράφος και σκηνοθέτης και οι ταινίες του δεν είναι για όλους πάντοτε. Το The Master δεν αποτελεί εξαίρεση στον κανόνα. Η ταινία είναι δύσκολη και σίγουρα θα ξενερώσει τον μέσο θεατή που απλά ήθελε να δει κάτι για να περάσει η ώρα του. Μπορεί όμως να ξενερώσει και τον θεατή που ενώ γουστάρει όλων των ειδών τις ταινίες άλλο περίμενε και άλλο είδε. Η ταινία περιέχει μια σημαντική παγίδα: Δεν έχει πλοκή. Περιμένεις να γίνει κάτι που δεν γίνεται ποτέ. Επομένως άμα τη βάλεις με το σκεπτικό ότι ξαφνικά θα δεις κάτι που θα σε συναρπάσει, θα απογοητευτείς. Για αυτό και σε πολλούς αρέσει περισσότερο τη 2η φορά που θα τη δουν. Η όλη δυναμική της ταινίας έγκειται στη σχέση του αλκοολικού, νυμφομανή και ψυχολογικά τραυματισμένου από τον πόλεμο Freddie Quell (Joaquin Phoenix) με τον χαρισματικό ηγέτη μιας αίρεσης, τον Dodd Lancaster (Philip Seymour Hoffman). Όλη η απόλαυση προκαλείται μόνο αν βυθιστείς στον κόσμο της ταινίας και παρακολουθήσεις αυτή την ανθρώπινη σχέση να εξελίσσεται μαζί με τους χαρακτήρες της. Μάλιστα εκτός από τις απίστευτες ερμηνείες (ίσως αυτή είναι η κορυφαία ερμηνεία στη καριέρα του Phoenix), η ταινία δίνει και πολλά μηνύματα, αλλά και πυροδοτεί μεγάλους προβληματισμούς. Είναι με λίγα λόγια ένα βίωμα, που όμως δεν ανταποκρίνεται σε όλα τα γούστα και αυτό δεν είναι κακό. Είτε θα σου αρέσει και θα τη σκέφτεσαι για πολύ καιρό, είτε θα τη θεωρήσεις χάσιμο χρόνου. Δεν θα πεις όμως ποτέ ότι αυτό που είδες είναι κακό σινεμά.
6) Annihilation (2018)
Ίσως η πιο διπολική ταινία της λίστας. Από τη μία υπάρχουν αυτοί που τη λάτρεψαν και πέρασαν τέλεια βλέποντας την και συζητώντας την και από την άλλη είναι και εκείνοι που τη μίσησαν όσο δεν πάει, όπως όλοι οι φίλοι μου στους οποίους την πρότεινα. Γενικά ο Alex Garland είναι πολύ παράξενος δημιουργός όσον αφορά τη σύλληψη των σεναρίων του (βλ. Ex machina). Οι ταινίες του δεν είναι απλά και κλασικά sci-fi με δράση. Έχουν ένα βαθύτερο νόημα, το οποίο ίσως πολλοί να μην αγαπούν σε ένα έργο επιστημονικής φαντασίας. Το Annihilation έχει το στοιχείο της δράσης, του τρόμου, το μεταφυσικό, αλλά και το δυσνόητο θα έλεγα. Δεν υπάρχει περίπτωση να τελειώσει η ταινία και να είστε σίγουροι ότι την κατανοήσατε σε όλες τις της πτυχές, ούτε πρόκειται οι ερμηνείες σαν να συμπίπτουν με αυτές των φίλων σας. Αυτό ακριβώς είναι που κάνει το όλο concept ιδιαίτερο. Αυτή ακριβώς η συζήτηση που προκαλείται μετά το πέρας της είναι που την κάνει ξεχωριστή, γιατί σε βάζει σε διαδικασία να σκεφτείς και να βρεις απαντήσεις. Δεν στα δίνει λοιπόν όλα στο πιάτο και αυτό είναι κάτι που δυστυχώς λείπει από τις περισσότερες ταινίες σήμερα. Ταυτόχρονα η ταινία παίζει και με βαθύτερες έννοιες που σχετίζονται με τη συνείδηση, τη βιολογία, τη ψυχολογία, του τι είναι η ζωή γενικά. Ας μην παραβλέψω και το ότι είναι πανέμορφη και έχει εξαιρετική υποκριτική. Προφανώς και ως ταινία διαπράττει πολλά πταίσματα, αλλά θα τη χαρακτήριζα γενναία. Αν λοιπόν σας αρέσουν οι περίεργες ταινίες που σας κάνουν να σκέφτεστε μετά, θα το ευχαριστηθείτε αν μπείτε στο κλίμα. Αν όχι θα τη κράξετε. Μόνο και μόνο η διπολικότητα αυτή όμως κεντρίζει το ενδιαφέρον.
5) Hacksaw Ridge (2016)
Πρόκειται για την πραγματική ιστορία του Desmond T. Ross, ο οποίος πολέμησε στον 2ο παγκόσμιο πόλεμο στο μέτωπο της Οκινάουα. Υπηρέτησε ως γιατρός και έγινε ο 1ος άνθρωπος που κέρδισε μετάλλιο χωρίς να πυροβολήσει ούτε μια φορά, καθώς αρνούταν να σκοτώσει συνανθρώπους του. Η ταινία αυτή είναι από τις καλύτερες πολεμικές ταινίες της δεκαετίας και αυτό συμβαίνει γιατί το αντιπολεμικό της μήνυμα είναι πολύ αποτελεσματικό. Είναι ένα αριστούργημα από όλες τις τεχνικές πλευρές και από άποψη υποκριτικής ο Andrew Garfield είναι απίστευτος. Κυρίως όμως πρόκειται για ένα συναισθηματικό και βαρυσήμαντο ταξίδι που θα σε συγκινήσει, θα σε κάνει να νιώσεις άβολα και στο τέλος θα σε ανταμείψει. Είναι μια φοβερή ταινία στο είδος της που περνά ένα σημαντικό μήνυμα και δεν θα έπρεπε να τη χάσει κανένας.
4) Hereditary (2018)
Το Hereditary ίσως είναι το καλύτερο horror movie της τελευταίας δεκαετίας. Δεν είναι προβλέψιμο, δεν έχει κουραστικά και ανόητα jump scares, δεν είναι ταινία για να περάσεις απλά τον χρόνο σου. Αντιθέτως έχει πολύ ιδιαίτερη πλοκή, χτίζει χαρακτήρες, κλιμακώνει, μαγνητίζει και σε κάνει να νιώθεις ενδόμυχο τρόμο. Τα έχει όλα, μαζί και με μία φοβερή και άξια για Όσκαρ ερμηνεία από την Toni Collette. Προσωπικά ανατρίχιασα πάρα πολλές φορές στη διάρκεια της και επιτέλους ύστερα από πολύ καιρό και πολλές ταινίες τρόμου, οι ελπίδες μου ότι το είδος αυτό έχει ακόμα πολλά να δώσει αναπτερώθηκαν, γιατί πολύ απλά όπως προαναφέρθηκε δεν είναι μια χαζή ταινία τρόμου.
3) The Hateful Eight (2015)
Ξέρω ότι θα μου πείτε: «Καλά, δεν έχουμε δει το Hateful 8;». Ε αν δεν το έχετε δει, μην το σκέφτεστε και πολύ, δείτε το. Ναι, το ξέρω ότι θεωρείται μία από τις πιο αδύναμες ταινίες του Tarantino, αλλά δεν νομίζω να διαφωνούσε κανείς στο ότι είναι ίσως και μία από τις πιο έξυπνες του. Εμπνευσμένος από την Αγκάθα Κρίστι του And then there were none και δοκιμάζοντας τις δυνάμεις του στο είδος του «Who Dunnit», ο Tarantino παραδίδει μια φρέσκια οπτική στο είδος, σε Western περιβάλλον. Κοφτεροί και καλοδουλεμένοι διάλογοι, ευφυέστατη πλοκή που δημιουργείται κυριολεκτικά από το τίποτα, suspense και απίστευτη υποκριτική. Όλα αυτά πίσω από το φοβερό score του Ennio Morricone. Αν δεν σου αρέσει το πολύ μπλα μπλα τότε η ταινία αυτή δεν είναι για εσένα. Αν πάλι σου αρέσει το είδος, αλλά δεν σου αρέσει ο Tarantino, ξανασκέψου το.
2) Locke (2013)
Tom Hardy, ένα αυτοκίνητο και ένας τηλεφωνικός κατάλογος. Αυτό. Αυτό είναι όλο το οπτικό κομμάτι που θα δείτε στη συγκεκριμένη ταινία και τίποτα άλλο. Κανένας άλλος ηθοποιός δεν εμφανίζεται με σάρκα και οστά στην οθόνη και το βασικό σας πλάνο θα είναι η φάτσα του Tom. Όλα τα υπόλοιπα πρόσωπα θα είναι φωνές με τις οποίες ο Iwan Locke (Tom Hardy), θα συνομιλεί. Ναι είναι επικίνδυνο concept και ναι το φοβήθηκα και ξεκίνησα να το βλέπω με μια προκατάληψη. Τελικά όχι απλώς διαψεύστηκα πανηγυρικά, αλλά τολμώ να πω πως το Locke είναι μια από τις πιο πρωτότυπες, ενδιαφέρουσες και καλοχτισμένες ταινίες που έχω δει ποτέ. Είναι πραγματικά αξιοσημείωτο το πως το καλό γράψιμο του Steven Knight και η διαπεραστική ερμηνεία του Tom Hardy σου ανεβάζουν την αδρεναλίνη και σου προκαλούν άγχος σε μια τόσο απλή υπόθεση και σε ένα τόσο μονότονο τοπίο. Ποιος θα περίμενε ότι μέσα σε ένα αυτοκίνητο ενός οικογενειάρχη ανθρώπου που αφήνει τη δουλειά του και οδεύει στο νοσοκομείο να βρει την γυναίκα την οποία άφησε κατά λάθος έγκυο, χωράει τόσο βαθύ δράμα και τόσο πολύ άγχος. Την προτείνω ανεπιφύλακτα.
1) Manchester by the sea (2016)
Δεν είμαι από τους ανθρώπους που κλαίνε σε ταινίες και δεν συγκινούμαι εύκολα. Κατά κανόνα το περισσότερο που θα πάθω, άμα έχω ταυτιστεί με μια ιστορία ή με έναν χαρακτήρα, είναι απλά να ανατριχιάσω και να νιώσω άσχημα. Πολύ σπάνια έως ποτέ, θα φτάσω στο σημείο να δακρύσω. Το Manchester by the sea όμως με γείωσε απότομα και σκληρά. Με επηρέασε σε τέτοιο βαθμό που μου πήρε αρκετή ώρα για να συνέλθω, ενώ από όταν το είδα δεν το έχω ξεχάσει. Είναι ένα πολύ βαρύ δράμα που δεν ακολουθεί καμία απολύτως κλασσική πεπατημένη. Οι χαρακτήρες του, όπως και η εξέλιξη και η έκβαση του, είναι πέρα για πέρα ανθρώπινες και ρεαλιστικές. Δεν προσπαθεί να εντυπωσιάσει με υπερβολικές σκηνές. Το μήνυμα του πένθους που περνάει είναι τόσο βαθύ που εμφανίζεται ακόμα και μια απλή σκηνή ενός τοπίου ή σε μια κλασσική συνομιλία και χτυπάει πιο δυνατά όταν δεν το περιμένεις. Μπορείς να ταυτιστείς και να νιώσεις τον κάθε χαρακτήρα. Όλα αυτά πίσω από τη συγκλονιστική ερμηνεία του Cassey Affleck (για την οποία πήρε και Όσκαρ), αλλά και τους επίσης φοβερούς Lucas Hedges και Michelle Williams. Η πλοκή είναι απλή, όμως άριστα διαμορφωμένη: Ο Lee Chandler, ένας άνθρωπος που υποφέρει από κατάθλιψη, αναγκάζεται να πάρει την κηδεμονία του ανιψιού του, όταν ο πατέρας του πεθαίνει. Προσωπικά είναι από τις αγαπημένες μου ταινίες γενικώς και την θεωρώ must see.
Βαγγέλης Φραγκούλης
