«Πότε θα Παντρευτείς;»: Η Ταϊτή μέσα από τα μάτια του Γκωγκέν

Paul Gauguin, Nafea Faa Ipoipo? 1892, oil on canvas, 101 x 77 cm.jpg

Ο πίνακας «Πότε θα Παντρευτείς;» («Nafea Faa Ipoipo») του περίφημου Γάλλου μεταϊμπρεσιονιστή ζωγράφου Πωλ Γκωγκέν είναι μια ελαιογραφία του 1892. Το 2015 ο πίνακας πωλήθηκε σε δημοπρασία, όπου και άγγιξε το ποσό των 300 εκ. δολαρίων, καταρρίπτοντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ στις πωλήσεις έργων τέχνης.

Τον πίνακα έβγαλε σε δημοπρασία ένας Ελβετός συλλέκτης, ενώ αγοραστής, σύμφωνα με πληροφορίες της «Wall Street Journal» και των «New York Times», ήταν μια ομάδα κρατικών μουσείων του Κατάρ.

Το ποσό των 300.000.000 δολαρίων καταρρίπτει το προηγούμενο γνωστό ρεκόρ για ιδιωτική αγοραπωλησία, που καταγράφηκε πριν από τρία χρόνια, όταν πάλι το Κατάρ αγόρασε έναντι περίπου 250.000.000 δολαρίων το έργο «Οι Χαρτοπαίχτες», του Πολ Σεζάν.

Ο πίνακας αποτελεί ένα διπλό πορτρέτο δυο γυναικών από την Ταϊτή, με ζωντανά, έντονα χρώματα.

Ο Γκωγκέν, που αναγνωρίστηκε σε μεγάλο βαθμό μετά το θάνατό του, επηρεάστηκε ιδιαίτερα από τη ζωή του στην Ταϊτή, όπου ζωγράφισε αρκετά γυναικεία πορτρέτα, ενώ οι πειραματισμοί του με τη χρήση χρωμάτων και συμβόλων, επηρέασαν τόσο τους σύγχρονούς του, όπως τον Βαν Γκογκ, όσο και μεταγενέστερους καλλιτέχνες.

Do These Photos Show Gauguin and His Tahitian Muse? | artnet News
Ο Γκωγκέν στην Ταϊτή

Ο Γκωγκέν ταξίδεψε για πρώτη φορά στην Ταϊτή το 1891, όπου και ήλπιζε να βρει “έναν ιδανικό παράδεισο, όπου θα μπορούσε να δημιουργήσει καθαρή ‘πριμιτιβιστική’ τέχνη κι όχι τα πριμιτιβιστικά faux έργα τέχνης που παρήγαγαν ζωγράφοι στην Γαλλία”. Κατά την άφιξή του, διαπίστωσε ότι η Ταϊτή δεν ήταν όπως την φαντάστηκε: είχε αποικιστεί τον 18ο αιώνα και τουλάχιστον τα δύο τρίτα των αυτόχθονων κατοίκων του νησιού είχαν σκοτωθεί από ασθένειες που έφερναν οι Ευρωπαίοι. Ο «πρωτόγονος» πολιτισμός είχε εξαλειφθεί. Παρ ‘όλα αυτά, ζωγράφισε πολλές εικόνες γηγενών γυναικών: γυμνές, ντυμένες με παραδοσιακά ρούχα της Ταϊτής και ντυμένες με δυτικό στιλ ντυσίματος, όπως συμβαίνει και με την φιγούρα στο πίσω μέρος του πίνακα «Πότε θα Παντρευτείς;».

Το έδαφος στο μπροστινό και πίσω μέρος του πίνακα αποδίδεται με αποχρώσεις του πράσινου, του κίτρινου και του μπλε. Μια παραδοσιακά ντυμένη νεαρή γυναίκα βρίσκεται στο μπροστινό μέρος του πίνακα πάνω στο έδαφος. Ο Richard Field επισημαίνει ότι η λευκή γαρδένια πίσω από το αριστερό της αυτί υποδηλώνει ότι βρίσκεται σε ηλικία γάμου και αναζήτησης συζύγου. Πίσω της μια δεύτερη φιγούρα με ρούχα δυτικού στυλ κάθεται στητή. Η μπροστινή γυναίκα είναι τεντωμένη και τα χαρακτηριστικά του προσώπου της είναι δοσμένα απλά. Η πίσω γυναίκα αντιπροσωπεύει το κέντρο του πίνακα. Το ροζ χρώμα του φορέματός της είναι σαφώς διαφορετικό από τα άλλα χρώματα του πίνακα. Κάτω δεξιά αναγράφεται “NAFEA Faa ipoipo”  (“Πότε θα παντρευτείς;”). Ο Γκωγκέν συχνά πρόσθετε επιγραφές στους πίνακές του στην γλώσσα της Ταϊτής. Ήταν γοητευμένος από την γλώσσα, αλλά ποτέ δεν κατάφερε να μάθει περισσότερα πέρα από τα βασικά.

Η ιστορικός τέχνης Nancy Mowll Mathews επεσήμανε ότι ο Γκωγκέν “απεικόνισε τους κατοίκους της Ταϊτής να ζουν μόνο για να τραγουδούν και να κάνουν έρωτα. Έτσι πήρε λεφτά από τους φίλους του και έστρεψε το ενδιαφέρον του κοινού στην προσωπική του περιπέτεια. Ωστόσο, φυσικά και γνώριζε την αλήθεια, ότι η Ταϊτή ήταν ένα μοναδικό νησί με διεθνή δυτικοποιημένη κοινότητα. Αυτοί οι πίνακες των κατοίκων της Ταϊτής, συμπεριλαμβανομένου του «Πότε θα Παντρευτείς;» αντιμετωπίστηκαν με σχετική αδιαφορία, όταν ο Γκωγκέν επέστρεψε στην Γαλλία. Ο συγκεκριμένος του πίνακας αγοράστηκε τελικά το 1917 στην έκθεση της Maison Moos στην Γενεύη.

Ένα σκίτσο μολυβιού της κεντρικής φιγούρας του πίνακα αποκαλύφθηκε ως γνήσιο το 2017 σε ένα επεισόδιο της σειράς του BBC, Fake or Fortune?.