Η ζωγραφική έχει επηρεάσει βαθύτατα τον κινηματογράφο. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τα έργα τέχνης αυτά καθ’ αυτά αλλά και για τους δημιουργούς τους. Με τις ταραχώδεις ζωές τους ενέπνευσαν τον χώρο της έβδομης τέχνης που ουκ ολίγες φορές αφιέρωσε σε αυτούς ταινίες. Πολλές από αυτές, μάλιστα, αποτέλεσαν αριστουργήματα και έναν πιο άμεσο τρόπο να έρθει το ευρύτερο κοινό σε επαφή με το καλλιτεχνικό έργο των ζωγράφων που αποτυπώνονταν στις ταινίες αυτές. Στο σημερινό μας αφιέρωμα θα δούμε μερικές από αυτές. Ποια είναι εκείνη που ξεχωρίζετε.
Η 25η Νοεμβρίου έχει καθιερωθεί παγκοσμίως ως η μέρα κατά της έμφυλη βίας και της γυναικείας καταπίεσης. Η δολοφονία των 3 αγωνιστριών αδελφών Μιραμπάλ, από το δικτατορικό καθεστώς Τροχίγιο της Δομινικανής Δημοκρατίας, στις 25 Νοέμβρη 1960, αποτέλεσε ορόσημο για την πάλη των γυναικών. Έκτοτε τιμάται κάθε χρόνο ανά την υφήλιο. Στο σημερινό μας αφιέρωμα στόχος μας είναι να τιμήσουμε κι εμείς αυτή την πολύ σημαντική ημέρα αναδεικνύοντας το θέμα της έμφυλης βίας μέσω της τέχνης της ζωγραφικής.
Ο πίνακας της Φρίντα Κάλο La Mesa Herida (Το Πληγωμένο Τραπέζι), εκτέθηκε για πρώτη φορά το 1940, χάθηκε το 1955 και στη συνέχεια έγινε αντικείμενο διεθνούς αναζήτησης. Η ελαιογραφία -μια αυτοπροσωπογραφία που πραγματεύεται τον πόνο της Κάλο μετά το χωρισμό της από τον ομότεχνό της, γνωστό για τις τοιχογραφίες μεγάλης κλίμακας, Ντιέγκο Ριβέρα- την τελευταία φορά εθεάθη και φωτογραφήθηκε σε μια έκθεση του 1955 στη Βαρσοβία.
Ανάλυση του έργου
Ο πίνακας προβάλλει θέματα, που απαντώνται συχνά στο έργο του Κάλο, όπως το Μεξικό, το αδιέξοδο, ο πόνος, η θλίψη και η απώλεια. Στο έργο, η Κάλο κάθεται στο κέντρο του τραπεζιού όπου εμφανίζονται και φιγούρες όμοιες με αυτές του πίνακα: “Οι τέσσερις κάτοικοι της Πόλης του Μεξικού.” Το τραπέζι είναι ποτισμένο με αίμα και πλαισιώνεται από μια θεατρική κουρτίνα, παρέχοντας ένα τέλειο σκηνικό. Ανάμεσα στις φιγούρες, παρατηρείται και ένα ειδώλιο Nayarit (μέρος της από τη συλλογή του πρώην συζύγου Diego Rivera), καθώς κι ένας σκελετός papier-mâché (συχνά ονομάζεται Φιγούρα που μοιάζει με τον Ιούδα), δύο παιδιά και τα κατοικίδιο ελαφάκι της, Granizo.
Σύμφωνα με τους μελετητές, στον πίνακα, «Η Κάλο δεν είναι πλέον ένα μπερδεμένο παιδί, αλλά έχει μέγεθος ενηλίκου που κάθεται στο τραπέζι.» Ακόμη, ο πίνακας θεωρείται ως μια πολιτική δήλωση, καθώς η ίδια με αυτόν τον τρόπο καυτηριάζει τα μεξικανικά στερεότυπα. Η Κάλο αιμορραγεί ως μάρτυρας του Μεξικανικού, σχολιάζει τις εκτελεστικές πτυχές της μεξικανικής ταυτότητας.
Η Kahlo με καταγωγή από την Tehuana, βρίσκεται στο επίκεντρο του πίνακα. Τα μακριά σκούρα μαλλιά της σηκώνονται και αγγίζουν το χέρι του σκελετού, δένοντας τις δύο φιγούρες μαζί. Ανάμεσα στην Kahlo και τον σκελετό βρίσκεται μόνο το γλυπτό Nayarit. Το αίμα ξεχειλίζει από πληγές στο τραπέζι και αναβλύζει από το πάτωμα. Εξοικειωμένη και ισχυρότερη από τον θάνατο, η νεαρή καλλιτέχνης είναι έτοιμη να τον αντιμετωπίσει, παρά τις σωματικές και ψυχολογικές πληγές, που ακόμη δεν έχουν επουλωθεί…
Η ιστορία της εξαφάνισης
Το έργο εθεάθη τελευταία φορά το 1965 στην Πολωνία και έκτοτε αγνοείτο, μέχρι το 2019, όταν οι μεξικανικές αρχές συνέλαβαν έναν άντρα, στην προσπάθειά του να πουλήσει το έργο. Τα τελευταία δύο χρόνια, ο πίνακας έχει διχάσει τους μελετητές της τέχνης, καθώς από πολλούς αμφισβητείται η αυθεντικότητά του.
Ο έμπορος έργων τέχνης Κρίστιαν Λόπεζ ισχυρίζεται ότι ο πίνακας ζωγραφικής φυλάσσεται πλέον σε μια αποθήκη στο Λονδίνο, έτοιμος να πωληθεί σε οποιονδήποτε προσφέρει περισσότερα από 40 εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, οι μελετητές έχουν απορρίψει τον ισχυρισμό ότι βρέθηκε το αυθεντικό «ιερό δισκοπότηρο» όπως θεωρείται για τους συλλέκτες και τους ερευνητές έργων τέχνης. Η ιστορικός λατινοαμερικανικής τέχνης Χέλγκα Πρίγκνιτζ – Πόντα επισήμανε ότι υπάρχουν «σαφείς διαφορές» μεταξύ του έργου που πρόκειται να πωληθεί και των φωτογραφιών του πρωτότυπου, σύμφωνα με το AP, προσθέτοντας ότι υπάρχουν ομοιότητες μεταξύ του πίνακα που πωλείται με προτεινόμενη τιμή 40 εκατομμύρια ευρώ και προηγούμενων, ανακριβών αντιγράφων.
Η Σουζάνα Πλιέγκο, μία άλλη ιστορικός τέχνης που έχει εργαστεί για χρόνια στο αρχείο της Φρίντα Κάλο, συμφωνεί ότι ο ανακαλυφθείς πίνακας ζωγραφικής είναι πιθανότατα πλαστός. Η Πλιέγκο λέει επίσης ότι η «Φρινταμάνια» -η οποία μετέτρεψε την ίδια την καλλιτέχνη σε εμπορικό προϊόν- συμβάλλει στην απόπειρα πώλησης πλαστών έργων: «Επειδή οι πίνακές της πωλούνται τόσο ακριβά, κάποιος κάνει μια πρόταση για να δει αν κάποιος άλλος θα πειστεί».
Ο Λόπεζ από την πλευρά του λέει ότι «ο χρόνος θα μας δώσει την αλήθεια». «Όποιος έχει τη δυνατότητα να πληρώσει το ποσό των 40 εκατομμυρίων ευρώ μπορεί να ξοδέψει όσο χρόνο θέλει με τους ειδικούς του να αναλύουν το έργο», καταλήγει.
Στη διάρκεια της ζωής τους υπήρξαν προσωπικότητες που επηρέασαν με τον ένα ή τον άλλον τρόπο τον καλλιτεχνικό κόσμο, ακόμη και τον τρόπο σκέψης της ανθρωπότητας. Φιλόσοφοι, ζωγράφοι, τραγουδοποιοί, σκηνοθέτες, συνθέτες, συγγραφείς… Από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, πριν αφήσουν την τελευταία τους πνοή ήθελαν κάτι να πουν. Μπορεί να ήταν ένα απόφθεγμα που περιέκλειε όλη τους τη ζωή, ένα παράπονο, μια τελευταία επιθυμία ή ένα ξάφνιασμα της στιγμής…. Στο ακόλουθο αφιέρωμα θα διαβάσετε 20 τελευταία λόγια 20 μεγάλων καλλιτεχνών…
Παρ’ όλο που η ίδια υποστήριζε ότι γεννήθηκε το 1910, χρονιά που ξέσπασε η Μεξικανική Επανάσταση, στην πραγματικότητα ήρθε στη ζωή, σαν σήμερα στις 6 Ιουλίου του 1907.
Ο λόγος για τη Φρίντα Κάλο τη μεγάλη ζωγράφο που έκανε το σώμα της μήνυμα και έργο τέχνης. Ξεπερνώντας το όριο ανάμεσα σε γυναικείο και ανδρικό παραμένει ακόμη και σήμερα το «αποκρουστικά» ελκυστικό σύμβολο της ανεξαρτησίας από τα παραδοσιακά κοινωνικά πρότυπα.
Η Φρίντα Κάλο ήταν η πρώτη ίσως ζωγράφος που τόλμησε να παραβιάσει τους κανόνες που όριζαν ως τότε την τέχνη αλλά και από τις ελάχιστες γυναίκες της εποχής της που έζησε με τόση ελευθερία και ένταση.
Τα νεανικά χρόνια
Γεννήθηκε από γερμανοεβραίο πατέρα και ισπανομεξικάνα μητέρα στο (Κογιοακάν) στην Πόλη του Μεξικού. Στην ηλικία των έξι αρρώστησε από πολιομυελίτιδα, με αποτέλεσμα το ένα της πόδι να είναι μικρότερο από το άλλο και ημιπαράλυτο. Όταν οι συμμαθητές της την απέφευγαν και τη φώναζαν “Κουτσοφρίντα” είχε σχηματίσει με το μυαλό της μια δεύτερη μικρή Φρίντα, αέρινη και χαρούμενη, και την είχε κάνει καλύτερή της φίλη.
Παρά τις όποιες δυσκολίες, παρακολούθησε την Escola Preparatoria μία από τα 35 κορίτσια ανάμεσα σε 2000 άτομα όπου και είδε για πρώτη φορά τον μετέπειτα σύζυγό της, τοιχογράφο Ντιέγκο Ριβέρα, ο οποίος ζωγράφιζε τους τοίχους της σχολής.
To 1925, στα 18 ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε. Υποβλήθηκε σε μεγάλο αριθμό εγχειρήσεων και έκτοτε η ζωή της σημαδεύτηκε από πόνο και θλίψη για την αδυναμία της να κάνει παιδιά.
Το 1926, ενώ ανάρρωνε από το ατύχημα η Φρίντα Κάλο ξεκίνησε μαθήματα ζωγραφικής. Η οικογένειά της δε μπορούσε να υποστηρίξει την καλλιτεχνική της δραστηριότητα οικονομικά, για αυτό και την προέτρεψαν να εικονογραφεί βιβλία ιατρικής. Το 1929 έδειξε τη δουλειά της στον Ντιέγκο Ριβέρα, τον οποίο είχε γνωρίσει στους καλλιτεχνικούς κύκλους του Μεξικού που σύχναζε. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκαν.
Ένας «καλλιτεχνικός» έρωτας που άφησε εποχή.
Το ζευγάρι παντρεύτηκε το 1929, χώρισε δέκα χρόνια μετά και ξαναπαντρεύτηκε το 1940. Μόνιμο πρόβλημα στον γάμο τους ήταν η αδυναμία του Ριβέρα στις όμορφες γυναίκες. Αναρίθμητες καλλονές, έπεφταν στην αγκαλιά του και δήλωναν βαθιά ερωτευμένες. Όταν γνώρισε την Κάλο το 1928, ήταν παντρεμένος με τη δεύτερη γυναίκα του, την πανέμορφη Γουαδελούπε Μαρίν, που είχε υπάρξει μοντέλο για πολλά έργα του. Παντρεύτηκαν το 1929 παρά τις αντιδράσεις της μητέρας της Κάλο, που πίστευε ότι ο γάμος της κόρης της ήταν γάμος “ενός ελέφαντα με μία περιστέρα”. Οι έρωτες του Ριβέρα δεν σταμάτησαν ούτε με τον τρίτο γάμο του. Η Κάλο γνώριζε πολύ καλά τι συνέβαινε και η ίδια είτε από αντίδραση προς τον σύζυγό της είτε από πραγματική επιθυμία, είχε συνάψει διάφορες εξωσυζυγικές σχέσεις. Ανάμεσά τους, άντρες και γυναίκες, όπως η πασίγνωστη χορεύτρια, Τζοζεφίν Μπέικερ. Ο Ριβέρα δεχόταν χωρίς παράπονα τις σχέσεις της Κάλο με γυναίκες, που ίσως και να τον διασκέδαζαν. Αλλά με τους άντρες, γινόταν έξω φρενών.
Το 1934 ο Ριβέρα χρησιμοποίησε ως μοντέλο την Κριστίνα, που ήταν αδελφή της Φρίντα. Φυσικά, την έριξε στο κρεβάτι και η Κάλο κατέρρευσε. Η ζωγράφος έγραψε στο ημερολόγιό της:
“Είμαι σε τέτοια κατάσταση θλίψης, που δεν μπορώ να ζωγραφίσω. Η κατάσταση με τον Ντιέγκο χειροτερεύει κάθε μέρα”.
Όσο καιρό ήταν ο Ριβέρα μπλεγμένος με την αδερφή της, η Κάλο, που μπορούσε πάντα να εκφράζει τον πόνο της σε καμβάδες, ζωγράφισε μόνο ένα πίνακα. «Μερικές μικρές μαχαιριές». Ο πίνακας είχε τίτλο “Μερικές Μικρές Μαχαιριές” και απεικονίζει ένα στυγερό έγκλημα που είχε συνταράξει τη μεξικάνικη κοινωνία. Ένας άντρας μαχαίρωσε τη γυναίκα του 16 φορές και σχολίασε αργότερα ότι δεν την είχε πειράξει, εκτός από “μερικές μικρές μαχαιριές”! Η τελευταία προδοσία του Ριβέρα είχε αφήσει αντίστοιχα τραύματα στην ψυχή της Κάλο.
«Μερικές μικρές μαχαιριές»
Το 1937, ο Ριβέρα προσέφερε άσυλο στον εξόριστο Λέον Τρότσκι. Ο Ρώσος πολιτικός έμεινε στο σπίτι της Κάλο, μαζί με τη γυναίκα του για δύο χρόνια. Κάλο και Τρότσκι Η γοητεία της Μεξικάνας ζωγράφου δεν άργησε να δράσει. Λίγο καιρό μετά την άφιξή του στο Μεξικό, ο Τρότσκι έγραφε γράμματα στην Κάλο, τα οποία τα έκρυβε μέσα σε διάφορα βιβλία που της έδινε. Η σχέση τους δεν κράτησε πολύ καιρό. Σύντομα η Φρίντα βαρέθηκε τoν “σχολαστικό του χαρακτήρα”.
Η Κάλο κι ο Ριβέρα πήραν διαζύγιο το 1939. Ξαναπαντρεύτηκαν ένα χρόνο αργότερα. Αλλά ζούσαν σε ξεχωριστές οικίες, οι οποίες συνδέονταν με ένα διάδρομο. Ίσως ήταν ο μόνος τρόπος να συνυπάρξουν. Όσο δυνατό ήταν το μυαλό της Κάλο, τόσο αδύναμος ήταν ο οργανισμός της. Ο πόνος, ψυχολογικός και σωματικός, απεικονίζεται με τρομαχτική παραστατικότητα σε πολλούς απ’ τους πίνακές της. Η υγεία της Κάλο χειροτέρευε, όσο περνούσαν τα χρόνια, τα οποία ξόδευε στα νοσοκομεία, κάνοντας συνεχώς εγχειρήσεις στη σπονδυλική της στήλη. Έγραφε στο ημερολόγιό της, πως σκεφτόταν συνεχώς την αυτοκτονία. Ο μόνος λόγος που έμενε ζωντανή, ήταν ο Ντιέγκο και “η ματαιοδοξία μου, που με κάνει να νομίζω ότι μπορεί να του λείψω”.
Η Φρίντα και ο Ντιέγκο Ριβέρα
Η Κάλο πέθανε στις 13 Ιουλίου του 1954. Μόλις μια βδομάδα πριν, στις 7 Ιουλίου, είχε γιορτάσει τα 47α γενέθλιά της. Κάλο και Ριβέρα “Η ημέρα που πέθανε η Φρίντα, ήταν η πιο τραγική της ζωής μου. Δυστυχώς, κατάλαβα πολύ αργά, ότι το καλύτερο κομμάτι της ζωής μου, ήταν η αγάπη μου για εκείνη”, είχε γράψει ο Ριβέρα στην αυτοβιογραφία του. Δεν έμεινε πολύ καιρό χωρίς τη σύντροφο της ζωής του. Πέθανε κι εκείνος τρία χρόνια αργότερα.
Τα έργα της
«Αυτοπροσωπογραφία της Φρίντα Κάλο στα σύνορα μεταξύ Μεξικού και Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής»
Ο πίνακας της διάσημης ζωγράφου Φρίντα Κάλο, “Αυτοπροσωπογραφία της Φρίντα Κάλο στα σύνορα μεταξύ Μεξικού και Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής” φιλοτεχνήθηκε από την ίδια τη ζωγράφο το 1932.
Πρόκειται για ένα ισχυρό έργο με ηχηρό πολιτικό μήνυμα έως και σήμερα. Η Φρίντα Κάλο στέκει προκλητικά πάνω σε ένα βάθρο στα σύνορα μεταξύ ΗΠΑ και Μεξικού. Στο ένα χέρι της κρατά τη μεξικανική σημαία. Στο άλλο ένα τσιγάρο. Πρόκειται για ένα ισχυρό έργο με ηχηρό πολιτικό μήνυμα. Η ίδια παρουσιάζεται σε αυτόν τον πίνακα σε ηλικία 25 ετών.
Η Φρίντα τοποθετεί στο έργο τον εαυτό της, ακριβώς στο σύνορο μεταξύ του βιομηχανοποιημένου αμερικανικού τοπίου, όπου κυριαρχούν εργοστάσια, ουρανοξύστες και φουγάρα και της μεξικανικής ερήμου, όπου δεσπόζουν τα αρχαία ερείπια, η τοπική βλάστηση κι ένα κρανίο.
Ιδιαίτερα σημαντικό για την ερμηνεία του πίνακα είναι το ιστορικό υπόβαθρο της εποχής δημιουργίας του. Ειδικότερα, από την έναρξη της μεξικανικής επανάστασης το 1910, έως το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, καλλιτέχνες και διανοούμενοι στο Μεξικό, ήταν στο επίκεντρο ενός μεγάλου debate σχετικά με το μέλλον της χώρας.
Οι κοινές ρίζες των δύο χωρών, Μεξικού και ΗΠΑ, αντιμετωπίζονται με ειρωνεία στον πίνακα αυτό, με φυτά που φθάνουν βαθιά μέσα στο χώμα στη μεξικανική πλευρά, για παράδειγμα και ηλεκτρικά καλώδια που κρέμονται στο βρώμικο μέρος των βορείων συνόρων, από την άλλη.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ιστορία πίσω από το έργο, το οποίο η Κάλο ζωγράφισε στις ΗΠΑ, την εποχή που ο σύζυγός της Ντιέγκο Ριβέρα εργαζόταν για μια φιλόδοξη τοιχογραφία στο Detroit Institute of Arts. Η ίδια είχε μόλις υποστεί μια αποβολή και λαχταρούσε να επιστρέψει στο Μεξικό, την ίδια στιγμή που ο Ριβέρα συνέχιζε να κυνηγά την επιτυχία στις ΗΠΑ με συμφωνίες για νέες τοιχογραφίες σε όλη τη χώρα.
Οι Δύο Φρίντες είναι μια ελαιογραφία της Μεξικανής ζωγράφου Φρίντα Κάλο. O πίνακας ήταν το πρώτο έργο μεγάλης κλίμακας που έγινε από την Κάλο και θεωρείται ένα από τα πιο αξιόλογα έργα της. Ανήκει στο καλλιτεχνικό ρεύμα του σουρεαλισμού και στην τέχνη Ναΐφ (μία κατηγορία τέχνης που χαρακτηρίζεται από μια παιδικού τύπου απλοϊκότητα, τόσο στην ύλη και το περιεχόμενο όσο και στην τεχνική).
Η Φρίντα Κάλο με τον σύζυγό της και επίσης ζωγράφο Ντιέγκο Ριβέρα
Πρόκειται για μια διπλή αυτοπροσωπογραφία, που απεικονίζει δύο εκδοχές της Κάλο να κάθονται μαζί. Η μία φοράει ένα λευκό βικτοριανό φόρεμα ευρωπαϊκού στιλ ενώ η άλλη φοράει ένα παραδοσιακό φόρεμα Tehuana. Μερικοί ιστορικοί τέχνης αναφέρουν ότι οι δύο φιγούρες στον πίνακα είναι μια αναπαράσταση της διπλής κληρονομιάς της Φρίντα. Ο πατέρας της, Γκιγιέρμο Κάλο ήταν Γερμανός ενώ η μητέρα της, Ματίλντε Καλντερόν, ήταν μιγάδα με Ισπανική και Αμερικοινδιανική καταγωγή. Και οι δύο φιγούρες κρατούν αντικείμενα στην αγκαλιά τους. Η Μεξικανή Φρίντα έχει ένα μικρό γλυπτό ενός αρχαίου θεού και η Ευρωπαία Φρίντα κρατάει μια λαβίδα. Κηλίδες αίματος υπάρχουν στο λευκό φόρεμα της Ευρωπαϊκής Φρίντα από ένα σπασμένο αγγείο που έχει κοπεί από τις λαβίδες. Το αιμοφόρο αγγείο συνδέει τις δύο Φρίντες, περνώντας από τα χέρια τους στην καρδία τους.
Οι δυο Φρίντες
The Two Sisters (Chassériau)
Το έργο αναφέρεται στη ζωή της Κάλο που ήταν γεμάτη μόνιμο πόνο και χειρουργικές επεμβάσεις και στην παράδοση των ανθρωποθυσιών των Αζτέκων. Ο πίνακας δημιουργήθηκε το 1939, την ίδια χρονιά που η Κάλο πήρε διαζύγιο από τον Ντιέγκο Ριβέρα. Κατά την περίοδο αυτή η Κάλο ήταν συναισθηματικά φορτισμένη, καθώς ο Ντιέγκο Ριβέρα αποτελούσε για την ίδια τον μεγάλο έρωτα της ζωής της, ακόμη κι αν εκείνος την πλήγωσε επανειλημμένα. Είχε ακόμη συνάψει σχέση με την αδελφή της, Κριστίνα, η οποία και πρωταγωνιστεί σε πολλούς πίνακες του ζωγράφου. Αυτή την περίοδο το συναίσθημα πως μόνο η ίδια μπορεί να στηρίξει τον εαυτό της πιθανώς να οδήγησε στη δημιουργία αυτού του έργου τέχνης.
Σύμφωνα με τον φίλο της Κάλο, Fernando Gamboa, ο πίνακας ήταν εμπνευσμένος από δύο πίνακες που η Κάλο είχε δει νωρίτερα το ίδιο έτος στο Λούβρο, το «Οι δύο αδελφές» του Τεοντόρ Σασεριώ και το «Η Gabrielle d’Estrées και μία από τις αδελφές της» ανώνυμου καλλιτέχνη.
Η Gabrielle d’Estrées και μία από τις αδελφές της
Οι δύο Φρίντες βρίσκονται σήμερα στο Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης του Μεξικού.
Με αφορμή την παγκόσμια ημέρα γυναίκας, σας παρουσιάζουμε 10 γυναίκες ζωγράφους που ασχολήθηκαν με την τέχνη και αντιτάχθηκαν στα κοινωνικά στεγανά και επαναστάτησαν, έχοντας όπλο τα πινέλα τους…..
Georgia O’Keeffe (1887 – 1986)
Η Τζόρτζια Ο’Κιφ ήταν Αμερικανίδα ζωγράφος. Είναι γνωστή για τα τοπία της και τους πίνακες λουλουδιών της ερήμου, που συχνά ερμηνεύονται σαν σύμβολα γιονί. Χαρακτηριστικά του ύφους της είναι τα τονισμένα περιγράμματα και οι λεπτές τονικές μεταβάσεις, που συχνά μετασχημάτιζαν το θέμα σε μια γεμάτη δυναμική αφηρημένη εικόνα.
2. Μαίρη Στίβενσον Κάσατ (1884-1926)
Η Μαίρη Στίβενσον Κάσατ ήταν Αμερικανίδα ζωγράφος και χαράκτης. Γεννήθηκε στην Πενσυλβάνια μα έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ενήλικης ζωής της στη Γαλλία, όπου πρώτα έγινε φίλη με τον Εντγκάρ Ντεγκά και έπειτα έκανε εκθέσεις μαζί με τους Ιμπρεσιονιστές. Η Κάσατ συχνά δημιουργούσε εικόνες από την δημόσια και ιδιωτική ζωή των γυναικών, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον στενό δεσμό ανάμεσα στις μητέρες με τα παιδιά. Περιγράφεται το 1894 από τον Γκυστάβ Ζοφρουά, ως μία από τις «Les Trois grandes dames» (Τρεις μεγάλες κυρίες) του Ιμπρεσιονισμού, μαζί με την Μαρί Μπρακεμόν και Μπερτ Μοριζό.
3. Λουίζ Μπουρζουά (1911-2010)
Η Λουίζ Μπουρζουά γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Γαλλία. Η καλλιτεχνική της διαδρομή διαδραματίστηκε στη Νέα Υόρκη όπου εγκαταστάθηκε το 1938 αφού παντρεύτηκε τον ιστορικό τέχνης Ρόμπερτ Γκολντγουώτερ (1907 – 1973). Η αναγνώριση του καλλιτεχνικού της έργου διευρύνθηκε τα τελευταία χρόνια της ζωής της, όπου η επιρροή της στις επόμενες γενιές καλλιτεχνών, κυρίως γυναικών, υπήρξε καταλυτική.
4. Φρίντα Κάλο (1907-1954)
Η Φρίντα Κάλο ήταν Μεξικάνα ζωγράφος. Στη ζωγραφική της κυριαρχούν τα έντονα χρώματα. Το στυλ που χρησιμοποιεί φαίνεται επηρεασμένο από τους πολιτισμούς που αναπτύχθηκαν στο Μεξικό αλλά φαίνεται να έχει δεχτεί και επίδραση Ευρωπαϊκών ρευμάτων στα οποία συμπεριλαμβάνονται ο Ρεαλισμός, ο Συμβολισμός και ο Υπερρεαλισμός. Αρκετά έργα της είναι αυτοπροσωπογραφίες, μέσα από τις οποίες εκφράζεται ο προσωπικός πόνος και η σεξουαλικότητά της.
5. Λαβίνια Φοντάνα (1552 – 1614)
Η Λαβίνια Φοντάνα ήταν Ιταλίδα ζωγράφος του ύστερου Μανιερισμού, γνωστή για τις προσωπογραφίες της. Θεωρείται η πρώτη επαγγελματίας καλλιτέχνιδα στη Δυτική Ευρώπη, η οποία εργάστηκε στην ίδια σφαίρα με τους άνδρες ομολόγους της, έξω από την αυλή ή το μοναστήρι.
6. Ταμάρα ντε Λέμπικα (1898-1980)
Η Ταμάρα Λέμπικα , επίσης γνωστή ως η Tamara de Lempicka, ήταν Πολωνή ζωγράφος ενεργή στη δεκαετία του 1920 και του 1930, η οποία πέρασε την επαγγελματική της ζωή στη Γαλλία και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Είναι ιδιαίτερα γνωστή για τα πορτρέτα αριστοκρατών και πλουσίων σε στυλ Art-Deco και για τους εξαιρετικά στυλιζαρισμένους πίνακες ζωγραφικής με γυμνά.
7. Κλάρα Πέιτερς (1594-1657)
Η Κλάρα Πέιτερς ήταν Φλαμανδή ζωγράφος νεκρών φύσεων, η οποία εκπαιδεύτηκε με την παράδοση του φλαμανδικού μπαρόκ, αλλά πιθανότατα πέρασε μεγάλο μέρος της σταδιοδρομίας της στην νεοϊδρυθείσα τότε Ολλανδική Δημοκρατία, συμμετέχοντας στην χρυσή εποχή της ολλανδικής ζωγραφικής. Ήταν ασυνήθιστο για την εποχή να υπάρχει γυναίκα ζωγράφος και είναι η πρώτη σημαντική ζωγράφος θηλυκού γένους στην περίοδο της “Χρυσής ολλανδικής εποχής”.
8. Lee Krasner (1908-1984)
Αμερικανίδα εικαστικός του αφηρημένου εξπρεσιονισμού, σύζυγος του Jackson Pollock από το 1945 ως το 1956.
9. Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα (1821 – 1900)
Η Ελένη Μπούκουρα-Αλταμούρα ήταν Ελληνίδα ζωγράφος του 19ου αιώνα, της οποίας η τραγική ζωή έγινε το θέμα ενός μυθιστορήματος, του Ελένη ή ο κανένας της Ρέας Γαλανάκη, και ενός θεατρικού έργου. Στην Ιταλία, παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στην Νεάπολη, στην Ρώμη και ίσως στην Φλωρεντία, μεταμφιεσμένη σε άντρα. Γιός της ήταν ο Ιωάννης Αλταμούρας, γνωστός Έλληνας ζωγράφος.
10. Βάσω Κατράκη (1914-1988)
Η Βάσω Κατράκη ως χαράκτρια δημιούργησε σε μεγάλο βαθμό χρησιμοποιώντας ως υλικό τον ψαμμίτη, ένα υλικό που λίγοι χαράκτες έχουν δουλέψει, γεγονός που της προσέδωσε διεθνή φήμη. Η χαρακτική της συνδυάζει την προσήλωσή της στην πραγματικότητα και την έμφαση στα εξπρεσσιονιστικά στοιχεία.
Σε μόλις ηλικία έξι ετών η ζωγράφος χτυπήθηκε από τη νόσο της πολιομυελίτιδας, με αποτέλεσμα να βρίσκονταν για μεγάλα χρονικά διαστήματα καθηλωμένη στο κρεβάτι της. Όταν την ξεπέρασε, της είχε ήδη δημιουργήσει πρόβλημα στο δεξί της πόδι, το οποίο ήταν μικρότερο από το άλλοκαι ημιπαράλυτο. Πολλές φόρες οι συμμαθητές της την κορόιδευαν και γι’αυτό εκείνη φόραγε μακριά πολύχρωμα φουστάνια για να κρύβει το πρόβλημά της, τα οποία στην συνέχεια καθιερώθηκαν, αποτελώντας σύμβολο της.
Στα 18 της χρόνια πέφτει θύμα ενός αυτοκινητιστικού δυστυχήματος, ένα τραμ συγκρούστηκε με το λεωφορείο στο οποίο επέβαινε. γεγονός που προκάλεσε πολλαπλά τραύματα στην σπονδυλική στήλη και στη λεκάνη. Το ατύχημα επηρέασε καθοριστικά τη μετέπειτα ζωή της, αφού της αφαίρεσε το δικαίωμα της μητρότητας, την μύησε στον κόσμο της ζωγραφικής και της προκάλεσε φριχτούς πόνους. Πόνους, που τελικά θα παρέμεναν και θα την βασάνιζαν για πάντα. Η Φρίντα, μετά το συμβάν, αναγκάστηκε να μείνει ακινητοποιημένη στο κρεβάτι, έχοντας μια ανιαρή καθημερινότητα. Για να απασχολείται άρχισε να ζωγραφίζει τον εαυτό της, βάζοντας ένα καθρέπτη στο ταβάνι.
Ο πίνακας «Πληγωμένο Ελάφι» είχε ιδιαίτερη σημασία για την Κάλο, καθώς δημιουργήθηκε μετά από μία αποτυχημένη επέμβαση στην σπονδυλική της στήλη, στη Νέα Υόρκη το 1946. Η Φρίντα πραγματοποίησε την επέμβαση με σκοπό να απαλλαχθεί από τους ανυπόφορους πόνους στη μέση της και να λυτρωθεί. Το χειρουργείο όμως απέτυχε, αφήνοντας την Φρίντα σε πλήρη απογοήτευση, αλλά και κλινήρη σχεδόν για έναν χρόνο. Ο πίνακας αποτελεί την προσωπική της κάθαρση από τον ψυχολογικό και σωματικό πόνο, που νιώθει.
Η Κάλο ζωγραφίζει τον εαυτό της σαν ελάφι βαριά τραυματισμένο από βέλη. Από τις πληγές του ρέει αίμα. Τα βέλη συμβολίζουν τις πολλαπλές εγχειρήσεις που της άφησαν επώδυνες ανοιχτές πληγές σε όλο της το σώμα. Η επιλογή του ζώου οφείλεται στο αγαπημένο της κατοικίδιο, τον Granizo, ένα ελάφι. Κάτω αριστερά στον πίνακα, η ζωγράφος είχε γράψει τις λέξεις «Carma», που σημαίνει «πεπρωμένο», εκφράζοντας πάλι την βαθιά της λύπη για το γεγονός πως δεν μπορεί να αλλάξει τη μοίρα της.
Στις 3 Μαΐου του 1946, η Κάλο χαρίζει τον πίνακα στους φίλους της Lina και Arcady Boitler ως γαμήλιο δώρο. Στην ευχετήρια κάρτα είχε γράψει:
«Σας χαρίζω ένα πορτρέτο μου για με έχετε κοντά σας τις μέρες και τις νύχτες που δεν θα είμαι εκεί».
Χρησιμοποιούμε cookies για να διασφαλίσουμε ότι σας προσφέρουμε την καλύτερη εμπειρία στον ιστότοπό μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτόν τον ιστότοπο, θα υποθέσουμε ότι είστε ικανοποιημένοι με αυτόν.Εντάξει!
