Ο Ρεζί Ρουανσάρ, μετά το εξαιρετικά επιτυχημένο «Populaire», επιστρέφει με μία απολαυστική ιστορία «λογοτεχνικού μυστηρίου» γεμάτη ανατροπές, παραπλανητικά στοιχεία, αγωνία και αινίγματα που κινείται μεθοδικά ανάμεσα σε διάφορα κινηματογραφικά είδη, ξεπερνά το κλασικό ερώτημα του “ποιος είναι ο ένοχος” , για να μας διηγηθεί μία καλοστημένη ιστορία αυτοδικίας που κλιμακώνεται συνεχώς.
Απομονωμένοι σε μία πολυτελές κατοικία, χωρίς καμία επαφή με τον έξω κόσμο, εννέα μεταφραστές από διαφορετικές χώρες συγκεντρώνονται για να αποδώσει ο καθένας στη γλώσσα του τον τελευταίο τόμο μίας από τις μεγαλύτερες επιτυχίες της παγκόσμιας λογοτεχνίας. Αλλά μόλις εμφανίζονται στο διαδίκτυο οι δέκα πρώτες σελίδες του μυθιστορήματος και ένας άγνωστος ζητάει εκατομμύρια από τον εκδότη για να μην αποκαλύψει την συνέχεια, όλοι θεωρούνται ύποπτοι και κρατούνται παγιδευμένοι στο καταφύγιο μέχρι να βρεθεί ο ένοχος. Τελικά, Ποιος διέρρευσε το βιβλίο και Πως το έκανε;
Έτσι ξεκινάει μια υπόθεση που παραπέμπει σε Αγκάθα Κρίστι, με αρκετά γνώριμα στοιχεία. Άγνωστοι μεταξύ τους χαρακτήρες συγκεντρώνονται σε έναν περιορισμένο χώρο, με τη λύση να αναζητείται μέσω των διαπροσωπικών σχέσεων που χτίζονται ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, και τα κίνητρα του καθενός.
Το θεατρικό τύπου στήσιμο είναι από μόνο του είναι γοητευτικό και απολύτως ταιριαστό με την εποχή μας, ιντριγκάρει τον θεατή και του δημιουργεί μία πηγαία περιέργεια, καθώς η βασική ιδέα πίσω από το όλο εγχείρημα (μέχρι και την τελική αποκάλυψη) κρύβει μέσα της κάτι το αγνά και ηθικά αντισυστημικό, πάνω στην απελευθέρωση της τέχνης και στην αγνότητα της δημιουργίας της. Παίζοντας με τους ρόλους του εκδότη, του μεταφραστή και του δημιουργού, δίνει μια εύστοχη αποτύπωση για τα κίνητρα και τις αντιθέσεις μεταξύ τους, βάζοντας παράλληλα στη συζήτηση και την ατελείωτη κόντρα ανάμεσα στο εμπορικό και το ποιοτικό, που εμφανίζεται σε κάθε μορφή τέχνης.
Ο Ρεζί Ρουανσάρ εμπνεύστηκε την ιστορία του τη μέρα που διάβασε για τα μέτρα ασφαλείας που έχουν παρθεί στη μετάφραση του μυθιστορήματος του Νταν Μπράουν «Inferno». Η υπερβολή που συνοδεύει την είδηση ότι ένα απλό πολιτιστικό προϊόν αντιμετωπίζεται σαν σπάνιος θησαυρός οδήγησε τον Γάλλο σκηνοθέτη και σεναριογράφο στη διατύπωση κάποιων κρίσιμων ερωτημάτων. Το μήνυμα που θέλει να περάσει είναι αρκετά σαφές, στοχεύοντας στους αδίστακτους εκδοτικούς οίκους και την αρνητική επίδρασή τους στην τέχνη της λογοτεχνίας , αλλά αυτό είναι ουσιαστικά απλώς μια αφορμή – ένα μοτίβο υποβάθρου σε μια κατά τα άλλα απλή, καλοστυμένη ταινία τύπου “whodunnit”.
Η ταινία ενώνει ένα ωραιότατο διεθνές καστ, σκιαγραφώντας κάθε μεταφραστή βάσει των δικών του προσωπικών εμμονών και θέλω, στηρίζοντας έτσι ξεχωριστά κίνητρα, την ίδια ώρα που επιχειρεί να εξερευνήσει τη σχέση του καθενός με τις ιστορίες που περνάν από τα χέρια τους.
Ξεχωρίζουν οι Lambert Wilson, Olga Kurylenko, Alex Lawther, Sidse Babett Knudsen και ο δικός μας Μανώλης Μαυροματάκης, με τον Έλληνα ηθοποιό να στέκεται επάξια μπροστά στις κινηματογραφικές απαιτήσεις του ρόλου του, χαρίζοντας και ορισμένες από τις πιο αξιομνημόνευτες ατάκες της ταινίας, πολλές από αυτές στα ελληνικά.
Οι Μεταφραστές διαθέτουν νεύρο και ξεσπάσματα, ειδικά όταν όλα συγκλίνουν στο αδιέξοδο. Βέβαια, το σενάριο δεν λειτουργεί πάντα αρμονικά, καθώς πολλές ιδέες δεν εξερευνούνται μέχρι τέλους και κάποιοι χαρακτήρες δεν αναπτύσσονται ικανοποιητικά, το οποίο δημιουργεί μια σχετική σύγχυση, αλλά στο τέλος αυτή η γαλλική παραλλαγή της ταινίας οι Συνήθεις Ύποπτοι κάνει ακριβώς αυτό που υπόσχεται, σοκάροντας, παραπλανώντας, και πάνω απ’όλα διασκεδάζοντας τον θεατή.
Πηγές:
https://www.oneman.gr/entertainment/oi-metafrastes-einai-i-teleia-tainia-gia-therino-sinema/
http://www.filmboy.gr/2020/03/translators-les-traducteurs-2019.html
www.cineramen.gr/kritiki-gia-tin-tainia-oi-metafrastes/
https://www.lifo.gr/guide/cinema/5047/oi-metafrastes
https://www.athensvoice.gr/culture/cinema/656208_kritiki-tainias-oi-metafrastes-les-traducteurs
