«Η ΚΥΡΙΑ ΝΤΑΛΟΓΟΥΕΪ»: Η Ψυχική Σκιαγράφηση της Βιρτζίνια Γουλφ

«Aν πέθαινα ετούτη τη στιγμή, ο θάνατός μου θα ήτανε για μένα η πιο μεγάλη ευτυχία»

— Κλαρίσα Ντάλογουέι.

Η Κυρία Ντάλογουεϊ, το τέταρτο μυθιστόρημα της Βιρτζίνια Γουλφ, είναι ένα από τα σπουδαιότερα έργα της νεότερης λογοτεχνίας και αυτό που την καθιερώθηκε ως συγγραφική μεγαλοφυΐα. Μέσα από τις 200 (και κάτι λίγο) σελίδες του, η Βιρτζίνια Γουλφ το 1925 κατάφερε να μιλήσει για θέματα αρκετά περίπλοκα για την εποχή εκείνη, όπως τις σχέσεις αντρών και γυναικών, τον έρωτα, την βασιλεία, την δουλικότητα, τις ψυχικές διαταραχές αλλά και τον τρόπο με τον οποίον τις αντιμετώπιζαν εκείνη την εποχή.

Κλασικό και καινοτόμο, ακόμα και σήμερα, το εμβληματικό αυτό έργο της Γουλφ συγκαταλέγεται στα μαχητικά αναγνώσματα του Μοντερνισμού, με το οποίο η συγγραφέας του κέρδισε μια κορυφαία θέση στην παράδοση της δυτικής λογοτεχνίας και πέτυχε να πρωταγωνιστήσει στην εξαιρετικά σημαντική στροφή που έγινε στη λογοτεχνία μετά τον ρομαντισμό.

Με ένα συγκροτημένο επαναστατικό ύφος η Γουλφ επαναπροσδιορίζει την τέχνη του μυθιστορήματος κάνοντας χρήση της συνειδησιακής ροής, του τρόπου γραφής δηλαδή που εστιάζει στη συνείδηση του κεντρικού ήρωα, στα συναισθήματά του, στο ρυθμό των αναμνήσεών του, στις ενδόμυχες σκέψεις του και στην προσωπική του ενδοσκόπηση καταργώντας τη γραμμική παράθεση των γεγονότων.

Η Κυρία Ντάλογουεϊ πάντα κάνει δεξιώσεις για να σκεπάσει τη σιωπή.

Στο κοσμοπολίτικο Λονδίνο του 1923, η κ. Ντάλογουέι ετοιμάζει μια δεξίωση, όπως κάνει πολύ συχνά όταν εμφανίζεται ο πρώτος της έρωτας, ο οποίος επιστρέφει από την Ινδία. Ο ερχομός του Πίτερ Γουόλς θα φέρει ξανά στο προσκήνιο της συνείδησής της τις αναμνήσεις ενός ατελέσφορου έρωτα. Η Κλαρίσα Ντάλογουέι κατακλύζεται από μνήμες και συγκαλυμμένες ενοχές που γίνονται η αφορμή για να δει ξεκάθαρα το ρόλο των προσωπικών της αποφάσεων, καθώς η ίδια είχε επιλέξει το γάμο με τον ευυπόληπτο Ρίτσαρντ. Επανεκτιμά τις επιλογές της και συνειδητοποιεί ότι επέλεξε μια συζυγική ζωή χωρίς συγκινήσεις, περιορίζοντας τις φιλοδοξίες της στον τίτλο της “τέλειας οικοδέσποινας”.  Πολύ σύντομα θα συναισθανθεί πόσο καταδικασμένη είναι η ζωή της στην πλήξη και την ανία. Η κόρη της την κάνει να δυσανασχετεί, καθώς η κ. Ντάλογουεϊ παρατηρεί τη μυστήρια συμπεριφορά της που την παρασύρει σε μια ερωτική διάθεση με την κατά πολλά χρόνια μεγαλύτερη καθηγήτριά της, μια γυναίκα με συντηρητικές και αγκυλωμένες πεποιθήσεις που αφορούν σε θρησκευτικά  ζητήματα.  Και όλα αυτά συμβαίνουν λίγο μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου πολέμου σε μια Βρετανία, η οποία μετρά πληγές και οι άνθρωποι τα ψυχικά τους τραύματα μετά από τον πόλεμο.

Μελετητές του έργου της Γουλφ υποστηρίζουν πως η κ. Ντάλουγουεϊ είναι το προσωπείο το οποίο διάλεξε η Γουλφ για να κρύψει το δικό της πρόσωπο. Ένα συγγραφικό alter ego της ίδιας, καθώς περιγράφει τη θέση μιας γυναίκας μέσα σε ένα πνιγηρό, ασφυκτικό κοινωνικό περίγυρο, όπως αυτό στο οποίο ένιωθε να καταπνίγονται οι λογοτεχνικές ανησυχίες της η Βιρτζίνια Γουλφ. Μέσα σε μια συγκεκριμένη ποιητική ατμόσφαιρα η συγγραφέας αναμετράται με τη λύτρωση που δεν είναι άλλη από τη φυγή. Γιατί η Γουλφ, όπως και η Νταλογουέι μέσω της οποίας αποπειράται να καταγράψει τις σκιές του βίου της, είναι υποταγμένη στην αδυναμία να ζήσει και να ικανοποιήσει τις επιθυμίες της. Η αυτοκτονία της σε ηλικία σχετικά μικρή αποδεικνύει πως τράβηξε το σχοινί όσο μπορούσε περισσότερο αλλά δεν απέφυγε το τραγικό τέλος που της επεφύλασσε η μοίρα της, ένα τέλος που στα βιβλία της είναι κάτι περισσότερο από κραυγαλέο. Ο αναγνώστης είναι ο θεατής ενός θεάτρου σκιών, μίας σκηνής που ξεθωριάζει και περιμένει την λύτρωση που ποτέ δεν έρχεται.

Αλλά ταυτόχρονα η κ. Ντάλογουεϊ είναι ένα δραματικό πρόσωπο. Οι επιλογές της τη στοιχειώνουν και μόνο η αποτίναξή των ζυγών, που η ίδια δημιούργησε θα φέρει τη λύτρωση. Μοιάζει με ηρωίδα αρχαίας τραγωδίας. Η ίδια δηλώνει πως: «Οι άνθρωποι νιώθουν την ανάγκη να φτάσουν στον πυρήνα που με τρόπο απόκοσμο τους ξεγλιστρά, η εγγύτητα απομακρύνει, ο ενθουσιασμός ξεθυμαίνει, μένεις μόνος. Είναι αγκαλιά ο θάνατος».

Όλη της η αφήγηση μαρτυρά μία ποιητικότητα που την βυθίζει με μία κορύφωση της τραγικότητας του εαυτού της όσο πλησιάζει η δεξίωση, σαν να βιώνει ένα αρχαίο δράμα με όρους σύγχρονης εκδοχής. Η Βιρτζίνια Γουλφ μοιάζει φυλακισμένη στις σκέψεις της, η αναπόληση είναι μία σχετικά επιθυμητή αυθυποβολή από μέρους της σε όλα αυτά που την στοιχειώνουν. Και η ευτυχία της καθορίζεται άμεσα από αυτό τον διακαή πόθο να εξαϋλωθεί, να απογειωθεί από την πραγματικότητα που την γεμίζει με λύπη και θλίψη.

Κατα κάποιον τρόπο, η Κυρία Ντάλογουει είναι η Βιρτζίνια Γουλφ, η Βιρτζίνια Γουλφ είναι η Κυρία Ντάλογουει. Είναι ένα πρόσωπο χλωμό, διστακτικό και φοβισμένο, μακριά από την χαρά που νιώθει ως κάτι απόκοσμο, παράξενο, ένα ιδανικό άπιαστο. Παράλληλα όμως με τέτοια τόλμη και θάρρος αντιμετωπίζει κατάματα το τέλος της που παραμένει στο κατώφλι της συνείδησής της. Χαρακτηριστικά δηλώνει ανακουφισμένη: «Καμία χαρά δεν μπορεί ν’ αντισταθμίσει να έχεις χάσει τον εαυτό σου στο ρου της ζωής, να τον βρίσκεις μ’ ένα κύμα χαράς, στην ανατολή του ήλιου, στη δύση της μέρας». Μόνο που για την κυρία Νταλαγουέι όσο και για την Γουλφ, την ίδια ο δρόμος της ευδαιμονίας και της σωτηρίας ήταν σπαρμένος με την πτήση για τον δικό της παράδεισο, μακριά από όλα αυτά που πληγώνουν στον μάταιο τούτο κόσμο.

Πηγές:

https://www.culturenow.gr/h-kyria-ntalogoyei-virtzinia-goylf-kritikh-vivlioy/

«Η ΚΥΡΙΑ ΝΤΑΛΟΓΟΥΕΪ»: Ο ΑΝΘΡΩΠΙΝΟΣ ΨΥΧΙΣΜΟΣ ΣΕ ΕΝΑ ΚΛΑΣΙΚΟ ΕΡΓΟ

Αγαπημένα βιβλία: Η Κυρία Ντάλογουεϊ της Βιρτζίνια Γουλφ

https://www.in.gr/2013/09/15/entertainment/i-kyria-ntalogoyei/

https://www.public.gr/product/books/greek-books/literature/translated-literature/i-kyria-ntalogoyei/prod5000435pp/?gclid=Cj0KCQjwirz3BRD_ARIsAImf7LM-qQ7VEfiqIQ8jo0f1uJ4qTxdkrI3zMQafwRerdCM7Z8qWBO14vd4aAiaeEALw_wcB