ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ
Στο σημερινό μας αφιέρωμα επιλέξαμε να ασχοληθούμε με έναν σπουδαίο πίνακα του Σαλβαδόρ Νταλί, τον πίνακα «Ατομική Λήδα». Ο πίνακας ζωγραφισμένος από τον Νταλί μεταξύ του 1945 και του 1949 αποτελεί μια συμβολική ματιά στα ζητήματα της μεταπολεμικής εποχής, στη διάρκεια της οποίας φιλοτεχνήθηκε από τον καλλιτέχνη.
ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Ο πίνακας απεικονίζει την ερμηνεία του Νταλί για τον αρχαιοελληνικό μύθο της Λήδας και του κύκνου. Στην αρχική ιστορία, ο Δίας, πατέρας των θεών, ερωτεύεται τη Λήδα, μια θνητή. Εκείνη τον απορρίπτει και αντ’ αυτού παντρεύεται τον Τυνδάρεω. Τη νύχτα που ολοκληρώνει τον γάμο της με τον Τυνδάρεω, ο Δίας την παίρνει με το πρόσχημα ενός κύκνου. Ως αποτέλεσμα, γεννά δύο αυγά, το καθένα από τα οποία περιέχει δίδυμα. Το πρώτο εκκολάπτει τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη και το δεύτερο την Ελένη και την Κλυταιμνήστρα.
Ο πίνακας του Νταλί δείχνει τη Λήδα να κάθεται και σχεδόν να χαϊδεύει τον κύκνο πίσω της. Ο κύκνος παρουσιάζεται ως μια αιθέρια παρουσία, ενώ κυρίαρχη μορφή είναι αυτή της Λήδας. Μοντέλο για τη Λήδα υπήρξε στον συγκεκριμένο πίνακα η Γκάλα, σύζυγος και μούσα του Νταλί.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΠΥΡΗΝΙΚΗ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΙ ΤΑ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ
Η τέχνη και η πυρηνική φυσική συνδυάζονται αρμονικά στον πίνακα «Ατομική Λήδα» του Σαλβαδόρ Νταλί. Ο πίνακας, ζωγραφισμένος το 1949, όταν η παγκόσμια κοινωνία ζούσε ακόμη υπό τον απόηχο της έκρηξης της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα, παρουσιάζει ένα πρόδηλο ενδιαφέρον για την εξερεύνηση της τότε απίστευτα σύγχρονης επιστήμης της πυρηνικής φυσικής. Είναι μάλιστα εντυπωσιακό ότι μέσα σε ένα τόσο οικείο και σχεδόν τρυφερό πορτρέτο όλα είναι απομονωμένα. Κανένα στοιχείο δεν αγγίζει το άλλο. Ακόμα και η θάλασσα δεν αγγίζει την άμμο παραπέμποντας συμβολικά στην έννοια του «αιωρούμενου χώρου».
Ωστόσο, αυτός δεν είναι ο μόνος συμβολισμός του πίνακα, καθώς υπάρχουν πολλά άλλα εντυπωσιακά χαρακτηριστικά που φανερώνουν την πίστη του Νταλί στη σύνθεση και τη μαθηματική σκέψη. Ο Νταλί χρησιμοποίησε το έργο του Ρουμάνου μαθηματικού Matila Ghyka, για να δημιουργήσει την αρμονία του πλαισίου για την εικόνα.
Ακολουθώντας αυτό το πλαίσιο η μορφή της Λήδας τοποθετείται μέσα σε ένα πεντάγωνο και σε ένα ακόμη πεντάγωνο. Στα δεξιά υπάρχει ένα καθορισμένο τετράγωνο, που υποδηλώνει την πεποίθηση του Νταλί ότι τα μαθηματικά δεν αποσπούσαν την προσοχή από την τέχνη, αλλά μάλλον αποτελούσαν ένα πλαίσιο για αυτήν.
ΑΝΤΙ ΕΠΙΛΟΓΟΥ
Συνολικά, ο πίνακας «Ατομική Λήδα» του Σαλβαδόρ Νταλί παραμένει ένας αξιοπρόσεκτος και σύγχρονος πίνακας. Η χρήση των συμβολισμών από τη φυσική και τα μαθηματικά δίνουν τροφή για σκέψη στον θεατή του πίνακα και είναι ενδεικτική του μεταβαλλόμενου κόσμου στον οποίο ζούσε ο Νταλί.
