Βόλτα στην Οδό Ονείρων του Μάνου Χατζιδάκι

Με αφορμή τον θάνατο σαν σήμερα το Μάνου Χατζιδάκι και το δικό μας Θέατρο της Δευτέρας θα σεργιανίσουμε μέχρι την οδό των ονείρων μας…

Η Οδός Ονείρων είναι ιστορική μουσικοθεατρική παράσταση που ανέβηκε τον Ιούνιο του 1962 στο θερινό θέατρο Μετροπόλιταν της Αθήνας.Είναι είδος μιούζικ χολ ή επιθεώρησης: μια σειρά από νούμερα, τραγούδια και χορευτικά δρώμενα. Το ίδιο όνομα φέρει και το άλμπουμ με τη μουσική και τα τραγούδια της παράστασης που έγραψε ο Μάνος Χατζιδάκις.

“Γεια σας.
Ήρθα για να σας δείξω ο ίδιος την Οδό Ονείρων. Δεν ξεχωρίζει. Είναι ένας δρόμος σαν όλους τους άλλους δρόμους της Αθήνας. Είναι, ας πούμε, ο δρόμος που κατοικούμε. Μικρός, ασήμαντος, λυπημένος, τυραννικός, μα κι απέραντα ευγενικός. Έχει πολύ χώμα, πολλά παιδιά, πολλές μητέρες, πολλές ελπίδες και πολλή σιωπή. Κι όλα σκεπασμένα από ένα τρυφερό, μα κι αβάσταχτο ουρανό.
Εδώ, σ’ αυτό το δρόμο, γεννιούνται και πεθαίνουν τα όνειρα τόσων παιδιών, ίσαμε τη στιγμή που η αναπνοή τους θα ενωθεί με τ’ ανοιξιάτικο αεράκι του επιταφίου και θα χαθεί. Όμως τη νύχτα δεν τους πιάνει ο ύπνος, κι όταν δεν ονειρεύονται, τραγουδούν…”

Με αυτό το τρόπο ο Μάνος Χατζιδάκις προλογίζει την Οδό Ονείρων, για να ακολουθήσει το ¨Το όνειρο των παιδιών της γειτονιάς”, ένα από τα ωραιότερα τραγούδια που έχει γράψει ο δημιουργός με την θαυμάσια ερμηνεία του νεαρού τότε ηθοποιού Γιώργου Μαρίνου.
Ο Χατζιδάκις αξιοποιεί μοναδικά της φωνές τόσο του Δημήτρη Χορν (Ηθοποιός και το Πάρτυ), όσο και της Μάρως Κοντού (Μαύρη Φορντ και Το πουλί) σε τραγούδια που ντύνει με υπέροχες μελωδίες και σφραγίζουν με τις θεατρικές ερμηνείες τους οι ηθοποιοί.
Ξεχωριστές οι παρουσίες του Λάκη Παππά στα τραγούδια Μανούλα μου και Κυρ Μιχάλης σε στίχους του Ιάκωβου Καμπανέλλη, τραγούδια που είχαμε ακούσει για πρώτη φορά “Στο Παραμύθι χωρίς όνομα” (1959) και της Ζωής Φυτούση στο τραγούδι “Έφυγε το τρένο” σε στίχους του Νίκου Γκάτσου.

Η Οδός Ονείρων θεωρήθηκε ως μια απόπειρα ανανέωσης της επιθεώρησης για την οποία συνεργάστηκαν ο Μάνος Χατζιδάκις, ο Αλέξης Σολωμός, ο Μίνως Αργυράκης και ο Μανώλης Καστρινός. Πρωταγωνιστούσαν ο Δημήτρης Χορν, η Ρένα Βλαχοπούλου, η Μάρω Κοντού, η Ζωή Φυτούση, ο Λάκης Παππάς, ο Γιώργος Εμιρζάς, ο Γιώργος Κωνσταντίνου και πολλοί νέοι ηθοποιοί της εποχής. Χόρευαν ο Μανώλης Καστρινός και η Χρυσούλα Ζώκα. Έκτακτες εμφανίσεις πραγματοποίησαν η Αλίκη Βουγιουκλάκη, η Νάνα Μούσχουρη και ο Ευγένιος Σπαθάρης με τον Καραγκιόζη του.

Η Οδός Ονείρων χαρακτηρίζεται σαν μια ιδιόρυθμη μουσική παράσταση με εκλεκτούς πρωταγωνιστές, θεατρικά δρώμενα, χορευτικά μέρη, στίχους, τραγούδια του σπουδαίου Μεγάλου Ερωτικού΄, κινηματογραφικά στιγμιότυπα από ένα μικρού μήκους σατιρικό φιλμάκι με πρωταγωνιστή το συνθέτη και τη Ρένα Βλαχοπούλου. Τα σπουδαιότερο ίσως; Τη χαμένη αθωότητα και τα όνειρα που δεν εκπληρώθηκαν ποτέ… Οι κάτοικοι μιας Αθηναικής γειτονιάς διηγούνται τις ιστορίες και πραγματοποιούν τις ευχές τους μέσα από το φακό ενός περιπλανώμενου φωτογράφου.

Το 1962, πριν ολοκληρωθούν οι παραστάσεις, κυκλοφόρησε και ο ομώνυμος δίσκος με τη μουσική και τα τραγούδια τους, από την Columbia. Υπέροχα τραγούδια… Το θρυλικό θέμα της «Οδού Ονείρων», «Όνειρο παιδιών της γειτονιάς» με το Γιώργο Μαρίνο και τον «Ηθοποιό» με το Δημήτρη Χορν. Η Μάρω Κοντού τραγουδά τη «Μαύρη Φορντ», ο Λάκης Παππάς τη «Μανούλα μου», η Ζωή Φυτούση το «Έφυγε το τρένο».

Η παράσταση γνώρισε μεγάλη επιτυχία και το θέατρο ήταν ασφυκτικά γεμάτο καθημερινά. Την παρακολούθησαν μάλιστα πολλές καλλιτεχνικές προσωπικότητες απ’ όλο τον κόσμο. Θεωρήθηκε το αντίπαλον δέον της Όμορφης Πόλης, της παράστασης του Μίκη Θεοδωράκη που παιζόταν λίγα μέτρα πιο κάτω στην ίδια οδό, στο θέατρο Παρκ. Και εκείνη η παράσταση ήταν μια απόπειρα ανανέωσης της επιθεώρησης, ωστόσο, παρά την επιτυχία που είχαν και τα δυο έργα, δεν πέτυχαν κάποια σημαντική ανανέωση του δημοφιλούς αυτού θεατρικού είδους και στην ιστορία έχουν μείνει περισσότερο για τα μουσικά παρά για τα θεατρικά τους επιτεύγματα.

Ο δίσκος επανεκδόθηκε το 1972, το 1989, το 2000 αλλά και το 2008 και ευτυχώς στην τελευταία επανέκδοσή του περιλαμβάνει πληροφορίες και φωτογραφικό υλικό της παράστασης, ενώ αποκαθιστά την σημαντική συμβολή της Ρένας Βλαχοπούλου, που δεν αναφερόταν σε καμία προηγούμενη έκδοση, λόγω της αντιπαλότητας των εταιρειών και δυστυχώς δεν υπάρχει ούτε μια ηχογράφηση με την φωνή της στα τραγούδια του Χατζιδάκι, από την παράσταση.

“Εδώ τελειώνει η μουσική για την οδό ονείρων. Εδώ τελειώνουν τα όνειρα. Που μου δανείσατε οι ίδιοι μια βραδυά δίχως να το γνωρίζετε. Τώρα είναι αργά. Κι όλοι οι φίλοι μου έχουν αποκοιμηθεί. Εγώ αθεράπευτα πιστός σ’αυτόν τον δρόμο θα ξαγρυπνήσω ως το πρωί για να μαζέψω τα καινούρια όνειρα που θα γεννήσετε. Να τα φυλάξω και να σας τα ξαναδώσω μια άλλη φορά, πάλι σε μουσική. Καληνύχτα …”

Μπορεί η παράσταση αυτή καθ’ αυτή να μην άλλαξε άρδην την μουσικοθεατρική σκηνή, πάντως άφησε πλούσιο μουσικό υλικό που μας συντροφεύει μέχρι σήμερα… Ας πάρουμε μια γεύση:

Πηγές: https://www.klik.gr/gr/el/music/odos-oneiron-to-thruliko-ergo-me-tin-uperochi-mousiki-tou-axechastou-manou-chatzidaki/

http://www.mixgrill.gr/ar44148el-manos-xatzidakis-odos-oneirwn.html

https://el.m.wikipedia.org/wiki/%CE%9F%CE%B4%CF%8C%CF%82_%CE%9F%CE%BD%CE%B5%CE%AF%CF%81%CF%89%CE%BD