«Ατομική Λήδα» του Σαλβαδόρ Νταλί: Όταν η μυθολογία συναντά την πυρηνική φυσική και τα μαθηματικά

ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Στο σημερινό μας αφιέρωμα επιλέξαμε να ασχοληθούμε με έναν σπουδαίο πίνακα του Σαλβαδόρ Νταλί, τον πίνακα «Ατομική Λήδα». Ο πίνακας ζωγραφισμένος από τον Νταλί μεταξύ του 1945 και του 1949 αποτελεί μια συμβολική ματιά στα ζητήματα της μεταπολεμικής εποχής, στη διάρκεια της οποίας φιλοτεχνήθηκε από τον καλλιτέχνη.

Leda Atomica, 1949 by Salvador Dali

ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ

Ο πίνακας απεικονίζει την ερμηνεία του Νταλί για τον αρχαιοελληνικό μύθο της Λήδας και του κύκνου. Στην αρχική ιστορία, ο Δίας, πατέρας των θεών, ερωτεύεται τη Λήδα, μια θνητή. Εκείνη τον απορρίπτει και αντ’ αυτού παντρεύεται τον Τυνδάρεω. Τη νύχτα που ολοκληρώνει τον γάμο της με τον Τυνδάρεω, ο Δίας την παίρνει με το πρόσχημα ενός κύκνου. Ως αποτέλεσμα, γεννά δύο αυγά, το καθένα από τα οποία περιέχει δίδυμα. Το πρώτο εκκολάπτει τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη και το δεύτερο την Ελένη και την Κλυταιμνήστρα.

Continue reading “«Ατομική Λήδα» του Σαλβαδόρ Νταλί: Όταν η μυθολογία συναντά την πυρηνική φυσική και τα μαθηματικά”

“Οι πειρασμοί του Αγίου Αντωνίου” του Σαλβαδόρ Νταλί

Ο Σαλβαδόρ Νταλί (1904 – 1989), είναι ο περισσότερο εξτρεμιστής από τους υπερρεαλιστές ζωγράφους. Εκκεντρικός, μια αμφιλεγόμενη προσωπικότητα, όχι όμως στη ζωγραφική του, είχε μελετήσει τον Φρόυντ και υπό την επίδρασή του έφερε στην επιφάνεια, εικόνες του υποσυνείδητού του με τη μέθοδο που ο ίδιος αποκαλούσε «παρανοϊκο-κριτική ενέργεια».

Ο Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου είναι συχνά επαναλαμβανόμενο θέμα στην τέχνη και στη λογοτεχνία, που αναφέρεται στον υπερφυσικό πειρασμό που σύμφωνα με αναφορές αντιμετώπισε ο Αντώνιος ο Μέγας κατά την διάρκεια της προσωρινής διαμονής του στην έρημο της Αιγύπτου.

Ο πειρασμός του Αγίου Αντωνίου αναφέρθηκε αρχικά από τον Αθανάσιο της Αλεξανδρείας, σύγχρονο του Αντωνίου, και έκτοτε έγινε δημοφιλές θέμα στον Δυτικό πολιτισμό.

Τα πρώτα έργα στα οποία εμφανίζεται η σκηνή είναι Ιταλικές τοιχογραφίες του 10ου αιώνα. Αργότερα, κατά τον Ευρωπαϊκό Μεσαίωνα, υπήρξε συχνή εμφάνιση του θέματος σε εικονογραφήσεις βιβλίων και μεταγενέστερα σε Γερμανικές ξυλογραφίες. Περίπου το 1500 δημιουργήθηκαν οι γνωστοί πίνακες του Μάρτιν Σόνγκαουερ (περ. 1490), Ιερώνυμου Μπος (περ. 1505) και Ματίας Γκρύνεβαλντ (1512-1516).

Στη σύγχρονη εποχή το θέμα έγινε αντικείμενο των έργων του Ισπανού ζωγράφου Σαλβαδόρ Νταλί και του Γάλλου συγγραφέα Γκυστάβ Φλωμπέρ, του οποίου το βιβλίο «Ο Πειρασμός του Αγίου Αντωνίου» του 1874, φέρεται να είναι ένα από τα σημαντικότερα έργα του.

Στον συγκεκριμένο πίνακα, «Οι πειρασμοί του Αγίου Αντωνίου», ο πειρασμός εμφανίζεται στον Άγιο Αντώνιο διαδοχικά με τη μορφή ενός αλόγου που συμβολίζει τη δύναμη, σε πρώτο πλάνο και με τη μορφή του ελέφαντα που το ακολουθεί, μεταφέροντας στην πλάτη του το χρυσό κύπελλο του πόθου, στο οποίο γυμνή γυναίκα στέκεται, ισορροπώντας στο εύθραυστο βάθρο, μια εικόνα η οποία τονίζει τον ερωτικό χαρακτήρα της σύνθεσης. Οι άλλοι ελέφαντες μεταφέρουν κτίρια στις πλάτες τους. Ο πίνακας ζωγραφίστηκε στο στούντιο που ο καλλιτέχνης κατέλαβε για λίγες μέρες δίπλα στο εστιατόριο Colony στη Νέα Υόρκη. Ήταν η πρώτη και μοναδική φορά που πήρε μέρος σε ένα διαγωνισμό. Πρόκειται για ένα καλλιτεχνικό διαγωνισμό για ένα πίνακα, με θέμα τους πειρασμούς του Αγίου Αντωνίου. Οργανώθηκε το 1946 από την Εταιρεία παραγωγής ταινιών Loew Lewin και 11 ζωγράφοι έλαβαν μέρος στο διαγωνισμό. Ο νικητής ήταν ο Μαξ Ερνστ, η δημιουργία του οποίου εμφανίστηκε στην ταινία, η οποία στηρίχθηκε στο βιβλίο «Bel Ami» του Guy de Maupassant. Ωστόσο, η πιο γνωστή απεικόνιση του θέματος είναι αυτή του Σαλβαδόρ Νταλί, ο οποίος απέτυχε βέβαια στον διαγωνισμό.

Max Ernst, “Οι πειρασμοί του Αγίου Αντωνίου”

ΠΗΓΕΣ: http://homouniversalisgr.blogspot.com/2014/01/blog-post_1188.html , https://www.pagenews.gr/2019/01/16/ellada/o-peirasmos-tou-agiou-antoniou-epanalambanomeno-thema-stin-texni-kai-ti-logotexnia/