1. White Christmas
Με 50 εκατομμύρια αντίγραφα να έχουν πωληθεί το τραγούδι “White Christmas” του Bing Crosby δεν είναι μόνο το πιο best-selling Χριστουγεννιάτικο τραγούδι όλων των εποχών, αλλά και το best-selling single σύμφωνα με τα Παγκόσμια Ρεκόρ Guiness. Ακούστηκε πρώτη φορά στον αέρα της ραδιοφωνικής εκπομπής Kraft Music Hall στις 25 Δεκεμβρίου 1941. Ο μελαγχολικός τόνος και ο αργός ρυθμός δεν ήταν τυχαίοι. Λίγες μόλις εβδομάδες πριν είχε σημειωθεί η επίθεση στο Pearl Harbour που είχε στοιχίσει τη ζωή σε χιλιάδες αμερικανούς στρατιώτες. Ο Irving Berlin που έγραψε τη μουσική ήαν ένας Ρώσος μετανάστης, Εβραίος περιέργως στο θρήσκευμα (για τους οποίουε τα Χριστούγεννα δεν είναι θρησκευτική εορτή) που είχε χάσει τον μόλις τριών εβδομάδων γιο του ανήμερα Χριστουγέννων το 1928. Κάθε χρόνο τα Χριστούγεννα, ο συνθέτης με τη γυναίκα του επισκεπτόταν τον τάφο του παιδιού τους. Έχει επίσης σύνθεση μουσική για γνωστές μελωδίες όπως τα Cheek to Cheek και God Bless America.
2. Let it Snow
To τραγούδι αυτό έχει συνδεθεί από όλους μας με κρύες χειμωνιάτικες στιγμές. Στην πραγματικότητα, γράφτηκε στην Καλιφόρνια μια από τις πιο ζεστές μέρες του χρόνου. Οι δύο δημιουργοί του σκέφτονταν να πάνε στη θάλασσα για να δροσιστούν. Μέχρι που ο ένας εξ αυτών ο Jule Stein πρότεινε στον άλλο τον Sammy Chan να γραψούν ένα χειμωνιάτικο τραγούδι. Έτσι και έγινε και το 1945 ακούστηκε για πρώτη φορά ένα από τα τραγούδια που έμελλε να αγαπήσουμε ιδίως μέσα από την ερμηνεία του Dean Martin και να το συνδέσουμε με τα Χριστούγεννα. Το let it snow ακούγεται τρεις φορές, όχι δυο ούτε τέσσερεις γιατί αυτό ταίραιζε με τον στίχο.
3. Santa Claus is coming to town
Ο Eddie Cantor είναι ένας κωμικός από τη δεκαετία του 1930 που του ανέθεσα ένα νέο Χριστουγεννιάτικο τραγούδι να τραγουδήσει στο ραδιοφωνικό του κοινό το 1934. Επειδή προοριζόταν για παιδιά, δεν αναμενόταν να έχει πολλή επιτυχία. Το τραγούδι γράφτηκε τον Οκτώβριο του 1933 από τον Haven Gillespie και τον J. Fred Coots, συγκεκριμένα σε ένα βαγόνι του μέτρο της Νέας Υόρκης πηγαίνοντας στο γραφείο του μουσικού παραγωγού. Ο Gillespie, έπρεπε με τον Coots να βρουν και μια παιδική μελωδία, ενώνοντας την μουσική με το στίχο. Το κατάφεραν. Και τα δυο είχαν ενωθεί σε ένα φάκελο πριν φτάσουν στο γραφείο του παραγωγού.
4. Have Yourself a Merry Little Christmas
Οι Hugh Martin and Ralph Blaine έγραψαν το κλασικό τραγούδι “Have Yourself a Merry Little Christmas” για την ταινία της Judy Garland’s 1944, Meet Me in St. Louis, μαζί με άπειρα τραγούδια που είχαν ήδη συνθέσει για μιούζικαλ. Ο Μάρτιν βρήκε έναν ρυθμό που του άρεσε αλλά δεν έβγαινε. Οπότε αφού το προσπαθούσε για μια δυο μέρες, αποφάσισε να σταματήσει και να πετάξει το χαρτί στα σκουπίδια. Ευτυχώς, ο Blaine είχε ακούσει τη μελωδία και τη θεώρησε πολύ καλή για να πεταχτεί. Τελικά, έψαξαν στον κάδο, τη βρήκαν και την έσωσαν. Άρχισαν να δουλεύουν τους στίχους. Η πρώτη απόπειρα ήταν τόσο στενάχωρη που η Judy Garland ζήτησε επανάληψη. Πρόκειται για τραγούδι που θα συνόδευε μια θλιβερή σκηνή στην ταινία, οπότε αν ήταν και αυτό θλιβερό το αποτέλεσμα δε θα ήταν το επιθυμητό. Η Judy Garland ήθελε το κοινό να γελά μέσα από τα δάκρυα του. Έτσι προέκυψε και αυτό το τραγούδι.
5. It Came Upon a Midnight Clear
O δημιουργός του It came upon the midnight clear ήταν ο Αμερικανός συγγραφέας και πάστορας Edmund Hamilton Sears, επίσκοπος μιας εκκλησίας που δεν συμφωνούσε με το δόγμα της Αγίας Τριάδας και ο ύμνος είχε για αυτό το λόγο αρκετές φορές κατακριθεί. Ο Erik Routley που έχει μελετήσει την ιστορία πίσω από το άσμα γράφει ότι στην αυθεντική του μορφή είναι κάτι παραπάνω από ένα εθιμικό τραγούδι αφού τονίζει την αξία και τη σημασία της ειρήνης ανάμεσα στους ανθρώπους. Είναι αλήθεια ότι ο ύπνος δεν αναφέρει στην πραγματικότητα στο Θεό ή στο Χριστό. Είχε πολύ ανεξάρτητες θεολογικές αντιλήψεις, ενδιαφερόταν για την μουσική παράδοση, μαχόταν σθεναρά για την κατάργηση της δουλείας και ενάντια στον Αμερικανικό Εμφύλιο ο οποίος είχε προβλέψει πως θα κατέστρεψε τη χώρα. Ο ύμνος, γραμμένος το 1849, προέκυψε μια περίοδο ασθένειας και κατάθλιψης που τον οδήγησε στο να εγκαταλείψει την επισκοπή και να επιστρέψει στην πρώτη επαρχιακή του εκκλησία όπου ήταν πολύ ευτυχής. Το τραγούδι έχει πολλές βιβλικές αναφορές. Αυτό γιατί τα ταραγμένα χρόνια στα οποία έζησε τον έκαναν να φοβάται για το μέλλον της χώρας του και ολοκλήρου του κόσμου. Η ομορφιά, ωστόσο, αυτού του τραγουδιού δεν μας παραπέμπει καθόλου στον άνθρωπο πίσω από αυτό.
6. The Christmas Song
Το 1946, ο Nat King Cole ήταν ο καλλιτέχνης πο έδωσε τη φωνή του για ένα τραγούδι που θα γινόταν μια από τις μεγαλύτερες Χριστουγεννιάτικες επιτυχίες, το”The Christmas Song.” Το τραγούδι βέβαια είχε γράφει από άλλον, τον Mel Tormé. Σύμφωνα με τον γιο του τελευταίου, ήταν μια ζεστή καλοκαιρινή μέρα του 1945 όταν ο Mel επισκέφθηκε το σπίτι ενός συναδέλφου του, του Bob Wells.
Ο Wells έλειπε αλλά υπήρχε στο πιάνο ένα τετράδιο σπιράλ και τέσσερεις προτάσεις γραμμένες με μολύβι, οι εξής: “Chestnuts roasting on an open fire / Jack Frost nipping at your nose / Yuletide carols being sung by a choir / And folks dressed up like Eskimos.”
Όταν ο Bob Wells τελικά εμφανίστηκε, είπε στον Mel ότι προσπαθούσε να δροσιστεί γράφοντας ένα κρύο τραγούδι. 45 λεπτά μετά οι στίχοι του “The Christmas Song” είχαν τελειώσει.
7. Jingle Bells
Το τραγούδι “Jingle Bells” είχε αρχικά τον τίτλο “The One Horse Open Sleigh.” Ο James Lord Pierpont (1822-1893), ένας Αμερικανός μουσικός, συνθέτης και στιχουργός έγραψε μελωδία και στίχους το 1857. Το “The One Horse Open Sleigh” προοριζόταν για εκδηλώσεις για την ημέρα των Ευχαριστιών σε μκα εκκλησία στη Savannah της Georgia όπου ο Pierpont έπαιζε μουσική. Το τραγούδι είχε τόσο μεγάλη απήχηση που τραγουδήθηκε ξανά τα Χριστούγεννα και έγινε ένα από τα πιο διάσημα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα. Στις 16 Δεκεμβρίου του 1965, οι αστροναύτες του Gemini 6, Wally Schirra and Tom Stafford, έκαναν μια φάρσα στους συνεργάτες τους. Είπαν ότι είδαν κάποιο είδος ιπτάμενου δίσκου με τον κυβερνήτη του να φοράει μια κόκκινη στολή. Μετά έπαιξαν το “Jingle Bells” με μια φυσαρμόνικα και μια κουδουνίστρα. Και τα δυο όργανα εκτίθενται στο Smithsonian National Air and Space Museum και θεωρούνται τα πρώτα μουσικά όργανα που παίχτηκαν στο διάστημα.
8. Silent Night
Μια κρύα Παραμονή Χριστουγέννων του 1818 ο πάστορας Joseph Franz Mohr (1792-1848) περπάτησε 3 χιλιόμετρα από το σπίτι του στο Αυστριακό χωριό Oberndorf bei Salzburg για να επισκεφθεί το φίλο του Franz Xaver Gruber (1787-1863) στη γειτονική πόλη Arnsdorf bei Laufen. Ο Mohr του έδωσε ένα ποίημα που είχε γράψει 2 χρόνια νωρίτερα. Χρειαζόταν απεγνωσμένα κάλαντα για την λειτουργία που απείχε μόλις λίγες ώρες. Ήλπιζε πως ο φίλος του, δάσκαλος, υπεύθυνος χορωδίας και μουσικός μπορούσε να συνοδεύσει το κομμάτι με μουσική. Πράγματι, συνέθεσε τη μελωδία για το “Stille Nacht” για τον Mohr σε μόλις λίγες ώρες την 24η Δεκεμβρίου του 1818. Πρόσφατη πλημμύρα του κοντινού ποταμού Salzach είχε θέσει το εκκλησιαστικό όργανο εκτός λειτουργίας, έτσι ο Gruber συνέθεσε τη μουσική για συνοδεία κιθάρας. Μερικές ώρες μετά, τελείωσε τη σύνθεση και ο ίδιος με τον Mohr εκτέλεσαν την δημιουργία του στην Εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Oberndorf. Η τοπική χορωδία τους συνόδευσε στα φωνητικά και η σιωπή της Σιωπηρής Νύχτας έσπασε. Η εκκλησία αυτή μετά από λίγα χρόνια καταστράφηκε λόγω των πλημμυρών του ποταμού και ολόκληρη η περιοχή μετατοπίστηκε. Πολλοί μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα πίστευαν ότι η μελωδία ανήκε σε κάποιον διάσημο συνθέτη όπως στους Beethoven, Haydn ή Mozart. Το τραγούδι έχει αγαπηθεί από όλο τον κόσμο και έχει αποδοθεί σε 140 περίπου γλώσσες.
9. Adeste Fideles
Η λατινική βερσιόν για τα κάλαντα ‘Adeste Fideles’, γράφτηκε από τον John Francis Wade (1711-86), που πήγε στην Αγγλία το 1745 μετά την επανάσταση των Ιακωβίτων για να διδάξει μουσική σε εξόριστους Βρετανούς καθολικούς στο Douai στη Γαλλία. Δημοσιεύτηκε το 1760, τη μετάφραση έκαναν οι Frederick Oakley and William Brooke το 1841.
Η μελωδίαAdeste Fideles’ συνήθως αποδίδεται στον Samuel Webbe και χρονολογείται στο 1782, αλλά και στον Wade himself ή τον Γάλλο συνθέτη Charles Favart.
Υπάρχει μυστήριο γύρω από τη Βικτωριανή φήμη του τραγουδιού ως Πορτογαλικός Ύμνος. Κάποιοι λένε ότι προέκυψε επειδή το τραγουδούσαν τα Χριστούγεννα στην Αγγλική Πρεσβεία, ενώ άλλη το αποδίδουν στους Βασιλιάδες Ιωσήφ ή Ιωάννη της Πορτογαλίας, ή ακόμα στον Πορτογάλο συνθέτη της όπερας Marcas, γνωστός ως Portogallo.
10. Mamacita
Το ξεχασμένο χριστουγεννιάτικο τραγούδι “Mamacita” του 1958, έγινε δημοφιλές άκουσμα στην Ελλάδα απρόσμενα πριν από λίγα χρόνια, μέσα από ένα χριστουγεννιάτικο τηλεοπτικό σποτ για παιδικά παιχνίδια. Η αναβίωση όμως αυτού του τρυφερού ακούσματος κρύβει μια σπαρακτική ιστορία με πρωταγωνιστή ένα αγοράκι που δεν τα κατάφερε… Το τραγούδι είχε γίνει πρώτη φορά μεγάλη επιτυχία από έναν μικρό Νεοϋορκέζο με Πορτορικανούς γονείς. Ο Augi Rios ήταν τότε 12 ετών και είχε γίνει το πιο διάσημο παιδί του ’58, με το τραγούδι «Μανουλίτσα, πού είναι ο Άγιος Βασίλης» (Mamacita, Donde esta Santa Claus)….Το παιδί αυτό σήμερα δεν ζει, καθώς την επόμενη χρονιά της βιντεοσκόπησης σκοτώθηκε μαζί με τη μητέρα του σε τροχαίο δυστύχημα. Ο πατέρας θέλησε να τιμήσει τη μνήμη του αδικοχαμένου παιδιού του και ανέβασε στο διαδίκτυο το φιλμ, που είχε τραβήξει ο ίδιος. Δείχνει το αγόρι να τραγουδάει playback το χριστουγεννιάτικο τραγούδι στο στολισμένο σπίτι της οικογένειας… Το βίντεο συνοδεύει το ανθρώπινο μήνυμα του πατέρα, που λέει: “Σας ευχαριστώ όλους σας, που απολαύσατε αυτό το βίντεο με το μικρό αγόρι μας, που ακόμα και μετά τον θάνατό του εξακολουθεί να μας κάνει τόσο πολύ περήφανους. Σας ευχαριστώ που κάνατε το μικρό μου χριστουγεννιάτικο θαύμα, μέρος της ζωής σας. Ο Θεός να σας έχει καλά”….
Πηγές:
https://www.countryliving.com/life/news/a45720/white-christmas-song-history/
Let it Snow!
https://mymerrychristmas.com/the-history-of-santa-claus-is-coming-to-town/
https://www.npr.org/2010/11/19/131412133/the-story-behind-have-yourself-a-merry-little-christmas?t=1577444167182
https://www.npr.org/2017/12/25/572408088/the-story-behind-the-christmas-song
https://historybecauseitshere.weebly.com/the-angels-song—it-came-upon-the-midnight-clear.html
https://www.liveabout.com/jingle-bells-history-2456082
Stille Nacht / Silent Night – The True Story
https://www.telegraph.co.uk/culture/music/3674120/The-story-behind-the-carol-O-come-all-ye-faithful.html
https://www.mixanitouxronou.gr/mamacita-manoulitsa-pou-ine-o-ai-vasilis-to-christougenniatiko-tragoudi-pou-agapithike-55-chronia-meta-krivi-mia-sigkinitiki-istoria/