Στο σημερινό μας αφιέρωμα επιλέξαμε να ασχοληθούμε με έναν σπουδαίο πίνακα του Σαλβαδόρ Νταλί, τον πίνακα «Ατομική Λήδα». Ο πίνακας ζωγραφισμένος από τον Νταλί μεταξύ του 1945 και του 1949 αποτελεί μια συμβολική ματιά στα ζητήματα της μεταπολεμικής εποχής, στη διάρκεια της οποίας φιλοτεχνήθηκε από τον καλλιτέχνη.
ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ
Ο πίνακας απεικονίζει την ερμηνεία του Νταλί για τον αρχαιοελληνικό μύθο της Λήδας και του κύκνου. Στην αρχική ιστορία, ο Δίας, πατέρας των θεών, ερωτεύεται τη Λήδα, μια θνητή. Εκείνη τον απορρίπτει και αντ’ αυτού παντρεύεται τον Τυνδάρεω. Τη νύχτα που ολοκληρώνει τον γάμο της με τον Τυνδάρεω, ο Δίας την παίρνει με το πρόσχημα ενός κύκνου. Ως αποτέλεσμα, γεννά δύο αυγά, το καθένα από τα οποία περιέχει δίδυμα. Το πρώτο εκκολάπτει τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη και το δεύτερο την Ελένη και την Κλυταιμνήστρα.
Σαν σήμερα, 12 Μαΐου του 1828 έρχεται στην ζωή ο Ντάντε Γκαμπριέλ Ροσέτι, ένας αντισυμβατικός και εκκεντρικός καλλιτέχνης με καταγωγή από την Ιταλία. Ο Ροσέτι υπήρξε η κινητήριος δύναμης της «Αδελφότητας των Προραφαηλιτών», μιας από τις πιο αναγνωρίσιμες ομάδες ζωγράφων του 19ου αιώνα, που είχαν ως στόχο την ανανέωση της βρετανικής τέχνης, έξω από τα κυρίαρχα ακαδημαϊκά πρότυπα της εποχής τους.
«Το νησί των νεκρών» (Γερμανικός τίτλος πρωτοτύπου “Die Toteninsel” / “Isle of the Dead”) είναι ο πιο γνωστός πίνακας του Ελβετού συμβολιστή καλλιτέχνη Arnold Böcklin, τον οποίον και επιλέξαμε να σας παρουσιάσουμε σήμερα. Ο Böcklin παρήγαγε πολλές διαφορετικές εκδοχές του πίνακα μεταξύ 1880 και 1901, οι οποίες σήμερα εκτίθενται στη Βασιλεία, τη Νέα Υόρκη, το Βερολίνο και τη Λειψία.
Η 5η εκδοχή του πίνακα
«ΤΟ ΝΗΣΙ ΤΩΝ ΝΕΚΡΩΝ»
Όλες οι εκδοχές του πίνακα απεικονίζουν ένα έρημο και βραχώδες νησάκι μέσα στο σκοτεινό νερό, ίσως κάποιας λίμνης. Μια βάρκα φτάνει σε μια πύλη και ένας ταξιδιώτης κωπηλάτης κάνει ελιγμούς στο μικρό σκάφος. Στην πλώρη, κοιτώντας προς την απέναντι πύλη, είναι μια όρθια φιγούρα ντυμένη στα λευκά. Μπροστά από την φιγούρα υπάρχει ένα λευκό, περίτεχνα διακοσμημένο μακρόστενο αντικείμενο που μπορεί να θεωρηθεί ως ένα φέρετρο. Το μικρό νησάκι χαρακτηρίζεται από έναν πυκνό άλσος από ψηλά, σκουρόχρωμα κυπαρίσσια – συνδέεται με τη μακρόχρονη παράδοση με τα νεκροταφεία και το πένθος – που περιβάλλεται από απόκρημνους βράχους. Αν το ερμηνεύσουμε υπό την σκοπιά της παράδοσης των ταφικών εθίμων, θα μπορούσαμε να θεωρήσουμε ότι οι βράχοι είναι κάτι σαν επιτύμβιες στήλες.
Για όλες τις χαμένες ψυχές έρχεται κάποτε η στιγμή της κάθαρσης.
Στις 11 Δεκεμβρίου 2020 ο καθηγητής Εγκληματολογίας, Δημήτρης Λαΐνης, και το πολυαγαπημένο πλέον στο – ελληνικό κι όχι μόνο – κοινό «Έτερος εγώ» επέστρεψε στους δέκτες μας μέσω της Cosmote TV και ήδη σαρώνει σε τηλεθέαση. Φυσικά και σπεύσαμε να το απολαύσουμε και σας μεταφέρουμε την εμπειρία μας και την spoiler – free κριτική μας για τον πολυαναμενόμενο νέο κύκλο της σειράς.
Η ιστορία του νέου κύκλου 8 επεισοδίων του «Έτερος εγώ-Κάθαρσις» είναι απευθείας συνέχεια των όσων διαδραματίστηκαν στον προηγούμενο κύκλο και βρίσκει τους πρωταγωνιστές σε εντελώς διαφορετικές καταστάσεις. Ο ταξίαρχος Απόστολος Μπαρασόπουλος (Μάνος Βακούσης) έχει τεθεί σε αποστρατεία κι αποχωρεί από την αστυνομία. Παράλληλα, στο πανεπιστήμιο όπου διδάσκει και ο ίδιος ο Δημήτρης Λαΐνης (στο πρωταγωνιστικό ρόλο επιστρέφει ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης) επικρατεί αναβρασμός εξαιτίας των επερχόμενων πρυτανικών εκλογών και η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο δύσκολη όταν ο υποψήφιος για τη θέση του πρύτανη και φίλος του Λαΐνη, Ηλίας Βελισσαράτος (Κωνσταντίνος Μαρκουλάκης) εμπλέκεται – φαινομενικά – σε μία άγρια δολοφονία φοιτήτριάς του.
Την υπόθεση αναλαμβάνει το τμήμα ανθρωποκτονιών, το οποίο κατευθύνεται πλέον από τον διοικητή Νίκο Βανόρτα (Τάσος Νούσιας), ο οποίος έχει υπό τις οδηγίες του, τον αστυνόμο Παντελή Σκλαβή (Πέτρο Λαγούτη) αλλά και τη νέα προσθήκη στην ομάδα, την υπαστυνόμο Μάρθα Καρρά (Άννα Μενενάκου). Φυσικά, όπως και στην προηγούμενη σεζόν γρήγορα γίνεται αντιληπτό πως η εύρεση του δράστη είναι πολύ πιο πολύπλοκη από ό,τι αρχικά φαινόταν και μάλιστα φαίνεται να έχει και απρόβλεπτες προεκτάσεις. Ταυτόχρονα, η δράση του δολοφόνου Θησέα, όπως την είδαμε στην περασμένη σεζόν, έχει αποκεφαλίσει τον μαφιόζικο κόσμο της νύχτας, με αποτέλεσμα νέοι διεκδικητές να εμφανίζονται στην υπόθεση, προσπαθώντας να μπλέξουν τους παλιούς με τους νέους. Την πρώτη τους εμφάνιση στη σειρά κάνουν ο έμπορος ναρκωτικών Μελέτης Κροκίδης (Ορφέας Αυγουστίδης), αλλά κι ο Γεράσιμος Γεννατάς στον ρόλο του Γρύπα, που αναμένεται να παίξει καθοριστικό ρόλο στις εξελίξεις. Όσο η ιστορία εκτυλίσσεται, οι ανατροπές διαδέχονται η μια την άλλη και μία καλοστημένη πλεκτάνη που συνδέει όλες τις υποθέσεις αρχίζει να βγαίνει στην επιφάνεια.
Ο ταλαντούχος Σωτήρης Τσαφούλιας επιστρέφει φέτος με την συνέχεια του «Έτερος Εγώ: Χαμένες Ψυχές» (διαβάστε την κριτική μας για τον πρώτο κύκλο της σειράς εδώ ), το sequel «Έτερος εγώ-Κάθαρσις», βασισμένο σε μια δική του ιδέα, ενώ συνυπογράφει το σενάριο μαζί με την Κατερίνα Φιλιώτου. Ο δεύτερος κύκλος της σειράς προϋποθέτει μια βασική γνώση των γεγονότων και των χαρακτήρων που μας σύστησε ο πρώτος κύκλος και η ταινία, αλλά ακόμη κι αν δεν έχει παρακολουθήσει κάποιος τα προηγούμενα, γρήγορα μπορεί να αντιληφθεί την δυναμική των σχέσεων ανάμεσα στους ήρωες και να πιάσει το νήμα της αφήγησης.
Ο Έλληνας δημιουργός συνεχίζει στην ίδια πετυχημένη συνταγή, χτίζοντας αργά και μεθοδικά μια νουάρ ατμόσφαιρα που γίνεται όλο και περισσότερη σκοτεινή, καθώς η πλοκή δένει. Τα 8 επεισόδια του νέου κύκλου είναι άρτια δομημένα και έχουν διακριτή αρχή, μέση και τέλος. Χωρίς περιττά εφέ μα με δυνατές (κι ενίοτε πολύ σκληρές) σκηνές και με συνεχείς ανατροπές που διαδέχονται η μία την άλλη και κορυφώνονται με μία τρομερή αποκάλυψη στο τελευταίο επεισόδιο, ο Σωτήρης Τσαφούλιας καταφέρνει γι’ άλλη μια φορά να μην απογοητεύσει το ελληνικό κοινό και δη τους φανς του είδους του αστυνομικού. Και φυσικά δεν παραλείπει να προσθέσει και την “σφραγίδα” του· η νέα υπόθεση έχει, όπως και οι προηγούμενες, άρωμα αρχαίας Ελλάδας κι ένα υπόβαθρο μυθολογικό. Στην προκειμένη περίπτωση στο επίκεντρο βρίσκεται το αρχετυπικό σύμβολο και ο μύθος της Μέδουσας, του οποίου η ευφυής σύνδεση με την υπόθεσή μας δικαιολογείται, αλλά δεν έχει τόσο κυρίαρχη παρουσία όσο ενδεχομένως θα προσδοκούσαμε ως λάτρεις της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας.
Το καστ αποτελείται για άλλη μια φορά από σπουδαίους Έλληνες ηθοποιούς, παλιούς και νέους ήρωες της σειράς. Mεταξύ αυτών μεθοδικοί αστυνομικοί, όπως ο αδιάφθορος και στιβαρός Τάσος Νούσιας και ο έντιμος μα και σταθερά badass Πέτρος Λαγούτης· σκληροί κακοί (απόλυτα απολαυστικοί οι Γεράσιμος Γεννατάς και Δημήτρης Καπετανάκος στους ρόλους τους)· δυναμικοί γυναικείοι ρόλοι που επηρεάζουν τις εξελίξεις (μοναδικές οι Κατερίνα Διδασκάλου, Βίκυ Παπαδοπούλου και Κόρα Καρβούνη) και τέλος ο Πυγμαλίων Δαδακαρίδης σε μια δίχως λόγια ερμηνεία που για άλλη μια φορά σε καθηλώνει, σε εμπνέει, σε συγκινεί και μένει καρφωμένη στο μυαλό σου για μέρες. Είναι τέτοια η δυναμική της ερμηνείας του Δαδακαρίδη που έπειτα από μία ταινία και δύο κύκλους σειράς έχει πλέον καταφέρει να οδηγήσει σε ουσιαστική αυτονόμηση του ήρωά του, του καθηγητή Δημήτρη Λαΐνη. Το υπέροχο και προσεκτικά επιλεγμένο καστ (το οποίο συμπληρώνουν επίσης μεταξύ άλλων οι Μελισσάνθη Μαχούτ, Ιεροκλής Μιχαηλίδης, Δημήτρης Μαυρόπουλος, Πολύδωρος Βογιατζής, Μαίρη Μηνά, Λάζαρος Γεωργακόπουλος, Χρήστος Σαπουντζής, Κωνσταντίνος Τζούμας κ.ά.) έπαιξε εξαρχής μεγάλο ρόλο στην επιτυχία αυτής της σειράς, καθώς μάλιστα αξιοποιείται συστηματικά και στο έπακρο υπό τη μαεστρική σκηνοθετική καθοδήγηση του Σωτήρη Τσαφούλια, ο οποίος έχει εμπιστοσύνη στο υλικό του και αξιοποιεί σωστά τον χρόνo που διαθέτει, για να αναπτύξει κάθε πτυχή της πλοκής.
Τέλος, δεν θα μπορούσαμε να μην κάνουμε ιδιαίτερη αναφορά στο υπέροχο για άλλη μια φορά soundtrack του «Έτερος εγώ-Κάθαρσις» με τίτλο “I lost my soul”. Το soundtrack αυτό (με ήχο μελαγχολικό άλλα και ροκ ταυτόχρονα) υπογράφει ο George Gaudy που είχε ντύσει μουσικά και τον πρώτο κύκλο της σειράς με το “Mother”. Είναι ένα μουσικό κομμάτι απολύτως ταιριαστό στη σκοτεινή, νουάρ και υποβλητική ατμόσφαιρα της ίδιας της σειράς, ενώ παράλληλα θα λέγαμε ότι λόγω του τίτλου και του στίχου του αποτελεί συνδετικό κρίκο με τον πρώτο κύκλο της σειράς «Έτερος Εγώ: Χαμένες Ψυχές» (άλλη μια φορά που οι δημιουργοί “κλείνουν το μάτι” στους “διαβασμένους” φανατικούς θεατές της σειράς). Μπορείτε να ακούσετε παρακάτω και τα δύο soundtrack:
Σε κάθε περίπτωση, ο νέος κύκλος του «Έτερος εγώ-Κάθαρσις» είναι μια σειρά υψηλών αξιώσεων που είχε ανάγκη η ελληνική τηλεόραση και το ελληνικό κοινό, καθώς η υψηλού επιπέδου παραγωγή της – εντυπωσιακά όλα τα σκηνικά, ιδίως για τα ελληνικά δεδομένα – παράγουν ένα καθηλωτικό αποτέλεσμα που σπάνια βρίσκουμε στην ελληνική τηλεόραση και που σίγουρα θα κρατήσει και πάλι προσηλωμένους τους θεατές στις θέσεις τους. Είναι αξιοθαύμαστο πώς μια σειρά έχει καταφέρει να “αγγίξει” αυτό το επίπεδο ποιότητας και να αποκτήσει τόσο ευρεία απήχηση. Ίσως το κλειδί της επιτυχίας του «Έτερος εγώ» να είναι το ότι έχει καταφέρει να δημιουργήσει ένα ζωντανό αυτόνομο σύμπαν, σάπιο αλλά και γοητευτικό ταυτόχρονα, που αποτελείται από πολυδιάστατους χαρακτήρες με πολλές αποχρώσεις, τους οποίους και παρατηρούμε να εξελίσσονται διαρκώς. Έναν κόσμο, όπου το κακό κυριαρχεί και όπου αργά ή γρήγορα καλούμαστε να αντιμετωπίσουμε (τα μυθολογικά ή μη) τέρατα μέσα μας. Και φυσικά μέσα σε όλα αυτά η ίδια η σειρά μάς παγιδεύει κάθε φορά σε ένα καινούργιο σεναριακό μυθολογικό λαβύρινθο και μας καλεί να λύσουμε αγωνιωδώς τον απολαυστικά περίπλοκο γρίφο ταυτόχρονα με τους πρωταγωνιστές.
Ο Σωτήρης Τσαφούλιας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης του «Έτερος εγώ»
Χωρίς να αποκαλύπτουμε περισσότερα, είναι πάντως αμφιλεγόμενο αν οι ήρωές μας βρίσκουν την κάθαρση που υπόσχεται ο τίτλος του νέου κύκλου και από όσο φαίνεται μάλλον οι ιστορίες τους θα εξελιχθούν περαιτέρω σε νέο κύκλο της δημοφιλούς σειράς με τίτλο «Έτερος εγώ-Νέμεσις», όπως δήλωσε πρόσφατα ο δημιουργός, Σωτήρης Τσαφούλιας, σε ραδιοφωνική εκπομπή.
Ολοκληρώνοντας την κριτική αυτή, τριγυρίζει στο μυαλό μας μία φράση του καθηγητή Λαΐνη από την ταινία «Έτερος εγώ»: “Σ’ έναν άδικο και σάπιο κόσμο, όταν μπορείς να διορθώσεις κάτι… τι κάνεις;”. Το “να κάνεις τέχνη” νομίζουμε ότι – ειδικά εν έτει 2020 – είναι ίσως η πιο ταιριαστή απάντηση στην ερώτηση αυτή κι είναι ακριβώς αυτό που έχει καταφέρει να κάνει ο Σωτήρης Τσαφούλιας· έχει δώσει στην ελληνική τηλεόραση ένα καλοδουλεμένο και από κάθε άποψη έξοχο προϊόν μεγάλης δυναμικής που δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από παραγωγές του εξωτερικού, γεγονός που μας κάνει τόσο περήφανους, όσο και αισιόδοξους για το τι πρόκειται να δούμε στο μέλλον από εκείνον.
“Το Σύμπλεγμα του Λαοκόοντος” είναι αριστουργηματικό μαρμάρινο γλυπτό της ύστερης ελληνιστικής περιόδου, το οποίο βρίσκεται στην Αυλή του Μπελβεντέρε στα Μουσεία του Βατικανού (Museo Pio-Clementino) στη Ρώμη. Δεν έχει εξακριβωθεί αν πρόκειται για πρωτότυπο έργο ή αντίγραφο παλαιότερου γλυπτού, με την επικρατέστερη άποψη να είναι πως οι Αγήσανδρος ο Ρόδιος, Αθηνόδωρος και Πολύδωρος, οι τρεις Ρόδιοι καλλιτέχνες που το φιλοτέχνησαν κατά τον 1ο π.Χ. αιώνα, ήταν πιθανότατα αντιγραφείς ενός ορειχάλκινου αγάλματος από την Πέργαμο, που δημιουργήθηκε γύρω στο 200 π.Χ.
Ο Πλίνιος ο Πρεσβύτερος, Ρωμαίος συγγραφέας από τους επιδραστικότερους στην εποχή του, έγραφε ότι το σύμπλεγμα του Λαοκόοντα είναι «το σπουδαιότερο από όλα τα έργα ζωγραφικής και γλυπτικής έως σήμερα».
Ο μύθος του Λαοκόοντα έχει γίνει θέμα χαμένης τραγωδίας του Σοφοκλή. Αναφέρεται επίσης από άλλους Έλληνες συγγραφείς. Ο Λαοκόων θανατώθηκε, μετά την απόπειρά του να αποκαλύψει, με χτύπημα ακοντίου, το τέχνασμα του Δούρειου Ίππου. Τα φίδια που έπνιξαν αυτόν και τους γιους του είχαν σταλεί από τη θεά Αθηνά και η επέμβασή τους ερμηνεύτηκε από τους Τρώες ως απόδειξη της ιερότητας του Δουρείου Ίππου. Η πιο φημισμένη περιγραφή αυτών των γεγονότων βρίσκεται στο δεύτερο βιβλίο της Αινειάδας του Βιργιλίου (ο Βιργίλιος βάζει τον Λαοκόοντα να λέει: Equo ne credite, Teucri / Quidquid id est, timeo Danaos et dona ferentes, δηλαδή «Μην εμπιστεύεστε το άλογο, Τρώες. / Οτιδήποτε κι αν είναι, φοβάμαι τους Έλληνες ακόμα κι όταν φέρνουν δώρα».) , όμως το κείμενο εκείνο πιθανότατα χρονολογείται μετά τη δημιουργία του γλυπτού.
Για το άγαλμα έχουν προταθεί διάφορες χρονολογίες, ξεκινώντας από το 160 π.Χ. μέχρι το 20 π.Χ. Το άγαλμα πιθανώς παραγγέλθηκε για να κοσμήσει την κατοικία κάποιου πλούσιου Ρωμαίου. Αποκαλύφθηκε το 1506, κοντά στη θέση του Χρυσού Παλατιού (Domus aurea) του Νέρωνα, σε ένα αμπελώνα. Μόλις το έμαθε ο Πάπας Ιούλιος Β΄, ο οποίος ήταν ενθουσιώδης κλασικιστής, το αγόρασε και το τοποθέτησε στον κήπο Μπελβεντέρε (τώρα μέρος των Μουσείων του Βατικανού). Το 1799, ο Ναπολέων Α΄ Βοναπάρτης, με την κατάκτηση της Ιταλίας, μετέφερε το άγαλμα στο Παρίσι και το εγκατέστησε σε τιμητική θέση στο Μουσείο Ναπολέοντα στο Λούβρο. Μετά την πτώση του Ναπολέοντα, οι Βρετανοί το επέστρεψαν στο Βατικανό, το 1816.
Όλοι αποφάνθηκαν πως ήταν το περιβόητο σύμπλεγμα που περιέγραφε ο Πλίνιος, μόνο που έλειπε το δεξί χέρι του Λαοκόοντος μαζί με μέρος της παλάμης του ενός παιδιού και το δεξί χέρι του άλλου. Η αναπαράσταση αυτών των απολεσθέντων τμημάτων αποτέλεσε αντικείμενο διαφωνίας καλλιτεχνών και τεχνοκριτικών. Οι μεγαλύτεροι καλλιτέχνες της Ιταλίας, από τον Μιχαήλ Άγγελο μέχρι τον Ραφαήλ, είχαν τώρα τις δικές τους εκδοχές για τη στάση του χαμένου χεριού: κάποιοι έλεγαν πως το χέρι λύγιζε προς τα πίσω (μαζί τους και ο Μιχαήλ Άγγελος), ενώ κάποιοι άλλοι το ήθελαν να εκτείνεται ηρωικά προς τα έξω (υπέρμαχος αυτής της άποψης και ο Ραφαήλ).
Πίνακας του Henry Singleton (1766 – 1839), που απεικονίζει την Βασιλική Ακαδημία Τεχνών του Λονδίνου με αντίγραφο του συμπλέγματος με τη λανθασμένη αποκατάσταση (The Royal Academicians in General Assembly, 1795 / Πηγή: Royal Academy of Arts)
Ο Πάπας αναγκάστηκε να κηρύξει διαγωνισμό γλυπτικής το 1510 για την αποκατάσταση του χαμένου χεριού και ξέρουμε πως ο τελικός κριτής ήταν ο ίδιος ο Ραφαήλ. Η επιτροπή έκρινε τελικά πως η εκδοχή της έκτασης του χεριού προς τα έξω ήταν η σωστή, κι έτσι ακριβώς αποκαταστάθηκε το κατεστραμμένο τμήμα.
Το έργο της αποκατάστασης ανατέθηκε στον έμπιστο του Ραφαήλ, γλύπτη Γιάκοπο Σανσοβίνο, ο οποίος χάρισε στον Λαοκόοντα ένα χέρι που εκτεινόταν προς τα έξω. Για λόγους πάντως που μας διαφεύγουν ιστορικά, αυτό το χέρι δεν προσαρμόστηκε στο άγαλμα. Μια ακόμα πιο ευθεία εκδοχή του χεριού φιλοτεχνήθηκε το 1532 από τον πρώην μαθητή του Μιχαήλ Αγγέλου, Τζιοβάνι Μοντορσόλι, η οποία κολλήθηκε στο άγαλμα κι έτσι πέρασε το σύμπλεγμα στους αιώνες που ακολούθησαν.
Όλα αυτά μέχρι το 1906, όταν ένας αρχαιολόγος ονόματι Λούντβιχ Πόλακ ανακάλυψε το πραγματικό χέρι του Λαοκόοντος στην αυλή ενός λιθοξόου. Θεωρώντας πως ήταν το χαμένο μέλος του αγάλματος, το οποίο μετά τη βόλτα του στο Λούβρο από τον Μέγα Ναπολέοντα είχε επιστρέψει ξανά στο Βατικανό, ο Πόλακ το πήρε παραμάσχαλα και το πήγε στην έδρα του ρωμαιοκαθολικισμού.
Ο αρχαιολόγος είχε δίκιο, καθώς το χέρι ταίριαζε γάντι με το σύμπλεγμα. Και φυσικά το χέρι λύγιζε προς τα πίσω, όπως ακριβώς είχε υποθέσει δηλαδή ο Μιχαήλ Άγγελος. Κάτι που σήμαινε τώρα πως η εκδοχή του Ραφαήλ και το χέρι του Μοντορσόλι ήταν ολότελα λάθος. Ένα λάθος για την αποκατάσταση του οποίου θα έπρεπε να περιμένει η ιστορία της τέχνης κοντά 400 χρόνια!
Μετά την αποκατάσταση βέβαια του αρχικού συμπλέγματος, οι τεχνοκρίτες ήρθαν αντιμέτωποι με ένα νέο πρόβλημα: ο Λαοκόων είχε αντιγραφεί μαζικά και πάμπολλα αντίγραφά του κοσμούσαν μουσεία και συλλογές τέχνης στα μήκη και τα πλάτη της οικουμένης. Και όλα τους είχαν φυσικά το λάθος χέρι του Τρώα ιερέα. Όπως ακριβώς το προτιμούσε ο Ραφαήλ…
Υπάρχουν πολλά αντίγραφα του αγάλματος, τα οποία δείχνουν το χέρι του Λαοκόοντα στην παλιότερη μορφή αποκατάστασης, ενώ ένα από τα γνωστότερα αντίγραφα είναι αυτό στο ανάκτορο του Μεγάλου Μαγίστρου των Ιπποτών της Ρόδου, το οποίο ακολουθεί τη διορθωμένη σημερινή μορφή.
Διορθωμένο αντίγραφο του (ορθά αποκατεστημένου) συμπλέγματος του Λαοκόοντα στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου (Φωτογραφία Νίκος Πράσσος)
Η ανακάλυψη του Λαοκόοντα δημιούργησε μεγάλη εντύπωση στους Ιταλούς γλύπτες και επηρέασε σημαντικά την πορεία της τέχνης της ιταλικής Αναγέννησης. Είναι γνωστό ότι ο Μιχαήλ Άγγελος εντυπωσιάστηκε ιδιαίτερα από τη μεγάλη κλίμακα του έργου και και τον αισθησιασμό της ελληνιστικής αισθητικής του, καθώς και από την αναπαράσταση των ανδρικών μορφών. Η επίδραση του Λαοκόοντα είναι εμφανής σε πολλά από τα κατοπινά έργα του Μιχαήλ Άγγελου, όπως τα “Επαναστάτης σκλάβος” και “Θνήσκων σκλάβος”, που δημιουργήθηκαν για τον τάφο του Πάπα Ιουλίου Β’, αλλά και στο έργο μεταγενέστερων καλλιτεχνών. Δεν είναι, άλλωστε, διόλου τυχαίο που το σπουδαίο αυτό γλυπτό σύμπλεγμα εξακολουθεί να εμπνέει μέχρι και σήμερα την τέχνη.
Στα αριστερά Laocoon (1996) του Richard Deacon C και στα δεξιά Bust of Laocoon (1758) του Joseph Wilton από την έκθεση Towards a Newer Laocoön του 2012 (Πηγή: Ίδρυμα Henry Moore)
Χρησιμοποιούμε cookies για να διασφαλίσουμε ότι σας προσφέρουμε την καλύτερη εμπειρία στον ιστότοπό μας. Εάν συνεχίσετε να χρησιμοποιείτε αυτόν τον ιστότοπο, θα υποθέσουμε ότι είστε ικανοποιημένοι με αυτόν.Εντάξει!
