ΑΝΤΙ ΠΡΟΛΟΓΟΥ

Στο σημερινό μας αφιέρωμα επιλέξαμε να ασχοληθούμε με έναν σπουδαίο πίνακα του Σαλβαδόρ Νταλί, τον πίνακα «Ατομική Λήδα». Ο πίνακας ζωγραφισμένος από τον Νταλί μεταξύ του 1945 και του 1949 αποτελεί μια συμβολική ματιά στα ζητήματα της μεταπολεμικής εποχής, στη διάρκεια της οποίας φιλοτεχνήθηκε από τον καλλιτέχνη.

ΜΥΘΟΛΟΓΙΚΟ ΥΠΟΒΑΘΡΟ

Ο πίνακας απεικονίζει την ερμηνεία του Νταλί για τον αρχαιοελληνικό μύθο της Λήδας και του κύκνου. Στην αρχική ιστορία, ο Δίας, πατέρας των θεών, ερωτεύεται τη Λήδα, μια θνητή. Εκείνη τον απορρίπτει και αντ’ αυτού παντρεύεται τον Τυνδάρεω. Τη νύχτα που ολοκληρώνει τον γάμο της με τον Τυνδάρεω, ο Δίας την παίρνει με το πρόσχημα ενός κύκνου. Ως αποτέλεσμα, γεννά δύο αυγά, το καθένα από τα οποία περιέχει δίδυμα. Το πρώτο εκκολάπτει τον Κάστορα και τον Πολυδεύκη και το δεύτερο την Ελένη και την Κλυταιμνήστρα.

Ο πίνακας «Φιγούρα στο παράθυρο» δημιουργήθηκε το 1925, όταν ο Dali ήταν μόλις 21 ετών. Καθώς η Gala δεν είχε μπει ακόμη στη ζωή του, η αδερφή του ζωγράφου, η Ana Maria αποτελούσε έμπνευση για τον ίδιο. Η ίδια ήταν ιδιαίτερα υποστηρικτή τις παραμονές της έκθεσης του Νταλί στις Galeries Dalmau στην Barcelona. Δεν μας εκπλήσσει καθόλου το γεγονός ότι οι πίνακες του καλλιτέχνη που απεικονίζουν την Ana Maria αντικατοπτρίζουν τους πειραματισμούς του με διάφορες τεχνικές και στυλ.

Τις ώρες που πόζαρα ως μοντέλο για τους πίνακές του, ποτέ δεν κουραζόμουν να κοιτάζω το τοπίο, το οποίο ήδη και πάντοτε ήταν ένα μέρος μου. Πάντα με ζωγράφιζε δίπλα σε ένα παράθυρο και τα μάτια μου είχαν τον χρόνο να απορροφήσουν όλες τις μικρές λεπτομέρειες.

Η Ana Maria σχολιάζοντας τον τρόπο που ο αδερφός της, Salvador, την ζωγράφιζε ενσωματώνοντας το καταλανικό τοπίο

Σε αρκετούς πίνακές του δοκιμάζει μια απλοποιημένη απεικονιστική τεχνική με απαλές ελαφρώς γεωμετρικές γραμμές, εξερευνώντας παράλληλα μια μεγάλη ποικιλία παλαιότερων και σύγχρονων τεχνικών απεικονιστικής ζωγραφικής, συμπεριλαμβανομένων των Ιταλών ζωγράφων novecento.

Καθώς περνούσε ο χρόνος, η σχέση μεταξύ της Ana Maria και του Salvador έπαιρνε άσχημη τροπή. Ο Dali είχε δηλώσει : “Κάποιες φορές φτύνω στο πορτρέτο της μητέρας μου και πραγματικά το απολαμβάνω. Η Ana Maria δεν αντέχει αυτή την αισχρή συμπεριφορά.”

Η ίδια έγραψε για τον αδελφό της στο βιβλίο της με τον τίτλο «Salvador Dali, Seen through the eyes of his sister» (“Ο Σαλβαδόρ Νταλί μέσα από τα μάτια της αδερφής του”) που εκδόθηκε το 1949. Ο Dali ήταν εξαιρετικά αναστατωμένος για αυτό και το ανέφερε θυμωμένα κάθε λίγο.

Τελικά, το 1954 ο ζωγράφος δημιούργησε ένα πίνακα με τίτλο «Young Virgin Autosodomized by her Own Chastity» (“Νεαρή παρθένα αυτοσοδομιζόμενη με τα κέρατα της δικής της αγνότητας”). Η θέση, τα μαλλιά, το τοπίο και η χρωματική παλέτα σχετίζονται εμφανώς με τον πίνακα «Φιγούρα στο παράθυρο», ωστόσο εδώ λείπει η γαλήνη και οι “αθώες” γραμμές, ενώ και ο τίτλος είναι τουλάχιστον περίεργος. Θεωρείται πως ο πίνακας αυτός ήταν η εκδίκηση του καλλιτέχνη για το βιβλίο της αδερφής του.

ΠΗΓΕΣ: https://mydailyartdisplay.wordpress.com/2013/03/16/figure-at-a-window-by-dali-1925-and-young-virgin-autosodomized-by-her-own-chastity-by-dali-1954/ , https://www.semifind.gr/news/view/Nea/5575/diasimoi-pinakes-zografikis-poy-kryvoyn-endiaferonta-mystika

«Αν κάποιος γνωστός σας ζωγράφος έχει δημιουργήσει ένα αξιοσημείωτο έργο, είναι πολύ πιθανό να έχει ερωτευτεί την Γκαλά».

Με αυτά τα λόγια είχε μιλήσει ο σουρρεαλιστής ζωγράφος Σαλβαδόρ Νταλί για τη σύζυγό του, την Έλενα Ιβάνοβνα Ντιακόνοβα, γνωστή ως Γκαλά.

Η αρχή ενός παράφορου έρωτα

Όταν οι δυο τους συναντήθηκαν εκείνη ήταν παντρεμένη με τον φίλο του Νταλί και γνωστό ποιητή, Πολ Ελυάρ. Η εκρηκτική προσωπικότητα της, αλλά και η καλλιτεχνική ευφυΐα της Γκαλά μάγεψαν με μιας τον Καταλανό καλλιτέχνη, ο οποίος δεν δίστασε να την κλέψει από τον φίλο του. Βαθιά ερωτευμένος μαζί θα της, παρέμεινε πιστός, ακόμα και μετά τον θάνατο της, ενώ εκείνη θα αποτελούσε τη μούσα, αλλά και τον δυνάστη του. Έναν δυνάστη που οδήγησε τον Νταλί στα όρια της παράνοιας.

Η δαιμόνια Γκαλά γρήγορα άρχιζε να ενεργεί σαν ατζέντης του, λογομαχώντας με ιδιοκτήτες γκαλερί για τα δικαιώματα του ζωγράφου, αλλά και δίνοντας του χρήσιμες επιχειρηματικές συμβουλές. Ήταν μία μοναδική γυναίκα με δαιμόνιο ένστικτό, που «οσμιζόταν» την αξία ενός έργου τέχνης μόλις το έβλεπε. Ο Νταλί προσπαθούσε να της προσφέρει τα πάντα, ενώ παράλληλα ήταν η βασική πρωταγωνίστρια στον καμβά του. Μέσα σε πέντε δεκαετίες, ο Νταλί έφτιαξε εκατοντάδες πίνακες που είχαν ως θέμα τους την Γκαλά, παρουσιάζοντας την πολύπλευρη σύζυγο του ως Παναγία, ως μία ερωτική και απόκοσμη φιγούρα, αλλά και ως μία σκοτεινή και μυστηριώδη γυναίκα.

Ανάλογα με το τι τον είχε συνεπάρει την εκάστοτε περίοδο ο Νταλί δημιουργούσε και μία νέα εκδοχή της.  Βασικές του επιρροές και εμμονές ήταν οι φροϋδικές θεωρίες γύρω από τα όνειρα και η ρευστότητα του χρόνου. Ωστόσο, ο Νταλί είχε επηρεαστεί και από τις φυσικές επιστήμες. Η γοητεία που ασκούσε στον Νταλί η πυρηνική φυσική και η αποκάλυψη πως η ύλη αποτελείται από άτομα δημιούργησαν τον πίνακα «Η Γαλάτεια των Σφαιρών».

Όταν η επιστήμη συνάντησε τη ζωγραφική…

Ο πίνακας «Η Γαλάτεια των Σφαιρών», που δημιουργήθηκε το 1952, είναι μια από τις πολλές προσωπογραφίες της Γκαλά. Ωστόσο, το έναυσμα για τη δημιουργία του έδωσε η έκρηξη της ατομικής βόμβας στην Χιροσίμα, το 1945. Η νέα επιστημονική ανακάλυψη του ατόμου ενθουσιάζει τον Νταλί. Αμέσως, άρχισε να τη μελετά με μανία και έτσι, εισήλθε στη δημιουργική περίοδο του «Πυρηνικού Μυστικισμού». Αναγνωρίζοντας ότι η ύλη αποτελείται από άτομα που δεν έρχονται σε επαφή μεταξύ τους και δεν μπορούν να διαιρεθούν, προσπάθησε να το αναπαράγει στην τέχνη του. Ο πίνακας έχει εμπνευστεί από αυτή τη νέα επιστημονική ανακάλυψη. Το πρόσωπο της Γκαλά δημιουργείται από αποσυνδεδεμένες σφαίρες, ενώ ο κεντρικός άξονας του καμβά εξαφανίζεται προς το βάθος δημιουργώντας τη ψευδαίσθηση των τριών διαστάσεων. Η τρισδιάστατη εικόνα αντιπροσωπεύει ένα μείγμα αναγεννησιακής τέχνης και ατομικής θεωρίας.

Η έμπνευση του πίνακα

Η ιστορία αναφέρεται στον μυθικό βασιλιά της Κύπρου Πυγμαλίωνα και αναφέρει ότι κάποτε ερωτεύθηκε ένα γυναικείο άγαλμα της Αφροδίτης από ελεφαντόδοντο. Ζήτησε λοιπόν, τελικά, από τη θεά Αφροδίτη να του χαρίσει μια αληθινή γυναίκα όμοια με το άγαλμα. Μετά από λίγο, ο Πυγμαλίων είδε με έκπληξή του ότι το άγαλμα ήταν πια μια ζωντανή γυναίκα, η Γαλάτεια. Την νυμφεύθηκε και από τον Γάμο αυτόν γεννήθηκε ο Πάφος, πατέρας του Κινύρα. Αυτά αναφέρει η Βιβλιοθήκη Απολλοδώρου. Σύμφωνα με τον Απολλόδωρο κόρη του ήταν και η Μεθάρμη που παντρεύτηκε τον Κινύρα]. Υιός του Πυγμαλίωνα και της Γαλάτειας αναφέρεται ο Πάφος επώνυμος και ιδρυτής της Πάφου. Ο Οβίδιος στις Μεταμορφώσεις του (βιβλίο Χ) διηγείται την ιστορία με κάποια παραλλαγή: εδώ ο Πυγμαλίων είναι γλύπτης, όχι βασιλιάς, και το άγαλμα δικό του δημιούργημα.

Ο Νταλί, αποκαλώντας τη γυναίκα του Γαλάτεια, αναγνωρίζει την ομορφιά και την τελειότητα της, την οποία μόνο ένα αρχαιοελληνικό άγαλμα θα μπορούσε να έχει. Επίσης, υπογραμμίζει την αλληλεξάρτηση της αγάπης και της καλλιτεχνικής δημιουργίας, που ήταν τα θεμέλια της σχέσης τους.

Η σχέση του με τη Γκαλά

Ο γάμος τους έγινε το 1934. Σύμφωνα με τον συγγραφέα της βιογραφίας, η Γκαλά κατάφερε σύντομα να μετατρέψει τον Νταλί σε ένα τέρας υπερβολής και μεγαλομανίας, όπως εξάλλου ήταν και η ίδια. Ο Νταλί αποποιήθηκε ακόμη και τη φιλελεύθερη ιδεολογία που στα νεανικά του χρόνια μοιραζόταν με τους αγαπημένους συμμαθητές του, τον Λόρκα και τον Μπουνιουέλ. Ο Σαλβαντόρ Νταλί, χάρη στη διαβολική σύζυγό του, είχε πλέον γίνει ένας φανατικός οπαδός του ολοκληρωτισμού και ως εκ τούτου τρομερός εχθρός των Εβραίων. Ο Αντρέ Μπρετόν, ο οποίος αποτελούσε τότε μια πολύ σημαντική δύναμη για τα γαλλικά γράμματα, αποφασίζει τότε να αποκηρύξει τον Νταλί και να τον εξοβελίσει από την ομάδα των σουρεαλιστών! Η περίοδος της μεγάλης ακμής του Νταλί κράτησε λιγότερο από 10 χρόνια. Οταν αργότερα υποσχέθηκε να επιστρέψει στον κλασικισμό, φαίνεται ότι δεν διέθετε πλέον ούτε την ικανότητα ούτε τον χρόνο ούτε και την υπομονή να το κάνει. Ο «κλασικισμός» του Νταλί δεν ήταν τίποτε άλλο από ένα ακαδημαϊκό κιτς!

Μετά το 1960 ο καλλιτέχνης χρειαζόταν να δουλεύει σκληρά και να ασχολείται με απαξιωτικά για το εύρος του ως ζωγράφου έργα προκειμένου να ικανοποιεί κάθε επιθυμία της αχόρταγης συζύγου του. Η Γκαλά είχε προσθέσει εν τω μεταξύ στη «συλλογή» της μια σειρά διάσημους και μη εραστές τους οποίους δεχόταν, εν γνώσει του συζύγου της, σε έναν πύργο που ο ίδιος της είχε αγοράσει! Οταν τα έξοδα της Γκαλά ξεπέρασαν κάθε όριο, ο Νταλί διόρισε κάποιους διαχειριστές της μεγάλης περιουσίας του, που όμως δεν δρούσαν, ως φαίνεται, πάντοτε προς όφελός της!

Αργότερα ο Νταλί άρχισε να πέφτει σε βαθιά κατάθλιψη και η Γκαλά, θέλοντας ίσως να τον δηλητηριάσει, άρχισε να του δίνει μεγάλες ποσότητες υπνωτικών και αμφεταμινών που, σύμφωνα με τον συγγραφέα του βιβλίου, του προκάλεσαν μια «μη αναστρέψιμη νευρική κατάπτωση».

Η Γκαλά πέθανε τον Ιούνιο του 1982 και ετάφη στην κρύπτη του πύργου της φορώντας ένα κόκκινο φόρεμα του Ντιόρ! Και ενώ ο Νταλί είχε φθάσει στο σημείο να μισεί τη γυναίκα του, μετά τον θάνατό της αισθάνθηκε ότι δεν μπορούσε να ζήσει χωρίς αυτήν. Τα τελευταία χρόνια της ζωής του ο Σαλβαντόρ Νταλί ήταν πια ένας άχρηστος και ανίκανος άνθρωπος που περνούσε τον περισσότερο καιρό στα νοσοκομεία. Τελικά τον Ιανουάριο του 1989 ο μεγάλος σουρεαλιστής ζωγράφος άφησε την τελευταία του πνοή και προς έκπληξη των δικών του ανθρώπων ζήτησε να ταφεί στο Θεατρικό Μουσείο που ο ίδιος είχε ιδρύσει και όχι δίπλα στη γυναίκα που σημάδεψε την πολυτάραχη ζωή του!

«Η μόνη διαφορά μου από τους σουρρεαλιστές είναι πως εγώ είμαι σουρρεαλιστής»

Μια από τις γνωστότερες ατάκες του Σαλβαδόρ Νταλί, περικλείει σε πολύ λίγες λέξεις την κοσμοθεωρία του Ισπανού καλλιτέχνη, αλλά και την πραγματικότητα: Τα έργα του είναι ίσως η πιο αγνή μορφή σουρεαλισμού που έχουμε δει στην ιστορία της ζωγραφικής και των Καλών Τεχνών γενικότερα. Με αφορμή το θάνατό του, στις 23 Γενάρη 1989, παρουσιάζουμε ένα μικρό δείγμα -σ.σ είχε φτιάξει πάνω από 1.500 πίνακες- της ιδιοφυίας του, μέσα από τα γνωστότερα έργα του, απ’όλες τις διαφορετικές φάσεις της καριέρας του.

«Η μόνη διαφορά μου από τους σουρρεαλιστές είναι πως εγώ είμαι σουρρεαλιστής». Μια από τις γνωστότερες ατάκες του Σαλβαδόρ Νταλί, περικλείει σε πολύ λίγες λέξεις την κοσμοθεωρία του Ισπανού καλλιτέχνη, αλλά και την πραγματικότητα: Τα έργα του είναι ίσως η πιο αγνή μορφή σουρεαλισμού που έχουμε δει στην ιστορία της ζωγραφικής και των Καλών Τεχνών γενικότερα. Με αφορμή το θάνατό του, στις 23 Γενάρη 1989, παρουσιάζουμε ένα μικρό δείγμα -σ.σ είχε φτιάξει πάνω από 1.500 πίνακες- της ιδιοφυίας του, μέσα από τα γνωστότερα έργα του, απ’όλες τις διαφορετικές φάσεις της καριέρας του.

Ο Σαλβαδόρ Νταλί είναι ένας από τους σημαντικότερους Ισπανούς ζωγράφους και συνδέεται με το καλλιτεχνικό κίνημα του υπερρεαλισμού.Είναι αναμφισβήτητα μία από τις πιο εκκεντρικές φυσιογνωμίες της σύγχρονης τέχνης. Ζωγράφος, χαράκτης, γλύπτης, σκηνογράφος, φωτογράφος, συγγραφέας, σχεδιαστής κοσμημάτων. «Η ζωγραφική είναι μόνο ένα απειροελάχιστο κομμάτι της προσωπικότητας μου» έλεγε ο ίδιος, σε πείσμα όλων όσων ήθελαν να αναγνωρίζουν στο πρόσωπο του μόνο τον ζωγράφο. Ο ίδιος δήλωνε: «Στις επερχόμενες γενιές, θέλω ν’ αφήσω περισσότερο τα βιβλία μου, παρά τους πίνακές μου». Η πολυσχιδής προσωπικότητά του και το πραγματικά ανεξάντλητο σε όλους τους τομείς ταλέντο του, τον δικαίωσαν.

Η ζωή και το έργο του Σαλβαδορ νταλι σε 15 γεγονοτα:

1)Το πλήρες όνομά του είναι Salvador Domingo Felipe Jacinto Dalí i Domènech.

2)Γεννήθηκε στις 11/5/1904 στην πόλη Figueres στην Καταλονία και πέθανε στις 23/1/1989 σε ηλικία 84 ετών στη γενέτειρά του.

3)Ο μεγαλύτερος αδερφός του είχε το ίδιο όνομα με εκείνον και πέθανε λίγους μήνες πριν γεννηθεί ο ζωγράφος Dalí. Ο πατέρας του, επίσης με το όνομα Salvador, και η μητέρα του πίστεψαν πως ο δεύτερος γιος τους ήταν μετενσάρκωση του πρώτου, ιδέα που μετέδωσαν στο γιο τους από την ηλικία των 5.

4)Το 1921, πεθαίνει η μητέρα του από καρκίνο του μαστού, όταν ο ίδιος είναι 16 χρονών. Ο πατέρας του παντρεύεται την αδερφή της νεκρής γυναίκας του.

5)Το 1922, σε ηλικία 18 ετών, πηγαίνει στη Μαδρίτη και ξεκινά σπουδές στην Ακαδημία Τεχνών του Σαν Φερνάντο ( Real Academia de Bellas Artes de San Fernando). Εκεί ήρθε σε επαφή με το ρεύμα του κυβισμού αλλά και με τον ντανταϊσμό και γίνεται φίλος με τον Lorca και τον Buñuel.

6)To 1926, αποβλήθηκε λίγο πριν την αποφοίτησή του από τη Σχολή Καλών Τεχνών στη Μαδρίτη όπου φοιτούσε, επειδή δήλωσε ότι κανένας από τους καθηγητές του δεν ήταν ικανός να τον κρίνει. Συγκεκριμένα, είπε: «Λυπάμαι πολύ, αλλά είμαι απείρως πιο έξυπνος από αυτούς τους τρεις καθηγητές και γι’ αυτό αρνούμαι να εξεταστώ από αυτούς. Γνωρίζω το θέμα πάρα πολύ καλά».

7)Το 1929, συνεργάζεται με τον σκηνοθέτη Luis Buñuel για τη δημιουργία της ταινίας μικρού μήκους «Ανδαλουσιανός Σκύλος» (Un Chien Andalou). Ο Dalí βοηθά στο σενάριο της ταινίας, η οποία αποτελεί έως σήμερα την πιο καθαρή εφαρμογή του υπερρεαλισμού στον κινηματογράφο. Την επόμενη χρονιά, συμμετείχε στη δημιουργία της ταινίας του Buñuel «Η εποχή του χρυσού» ( L’Age d’Or).

8)Την ίδια χρονιά γνωρίζει τη Ρωσικής καταγωγής ElenaIvanovna Diakonova, γνωστή ως Gala, ένα πρόσωπο καταλυτικό για τη ζωή του. Η Gala άφησε για χάρη του τον σύζυγό της, τον ποιητή Paul Eluard. Παντρεύτηκαν το 1934 με πολιτικό γάμο και ξαναπαντρεύτηκαν στην εκκλησία το 1958.

9)To 1932 συμμετέχει στην πρώτη μεγάλη υπερρεαλιστική έκθεση στην Αμερική και αποσπά διθυραμβικές κριτικές.

10)Λίγο αργότερα, ο André Breton τον διαγράφει από το υπερρεαλιστικό κίνημα λόγω της υποστήριξής του στον δικτάτορα Φράνκο της Ισπανίας και των πολιτικών του θέσεων εν γένει. Ο Dalí δηλώνει το γνωστό πλέον «Ο υπερρεαλισμός είμαι εγώ» και ο André Breton επινοεί τον περίφημο αναγραμματισμό του ονόματος του Dalí, ”Avida Dollars” (που σημαίνει «άπληστος για δολάρια»), ασκώντας με αυτό τον τρόπο κριτική στο αμιγώς εμπορικό πνεύμα που κατά τη γνώμη των υπερρεαλιστών είχε αναπτύξει ο Dalí.

11)Θεωρήθηκε θερμός υποστηρικτής του φασιστικού καθεστώτος του Φράνκο και χαρακτηρίστηκε δυσμενώς για τις πολιτικές του θέσεις. Ο ίδιος το 1970 χαρακτήρισε τον εαυτό του «αναρχο-μοναρχικό» και δήλωσε ότι «δεν έχει πολιτική θέση, είναι αναρχικός, αλλά και μοναρχικός, και τα δύο όμως σε μεταφυσικό επίπεδο και όχι σε πολιτικό».

12)Οι σχέσεις με τον πατέρα του δεν ήταν καλές και η σύγκρουση μαζί του θα πρέπει να του κόστισε. Ο πατέρας του δεν ενέκρινε τη σχέση του γιου του με το κίνημα του Υπερρεαλισμού ούτε με τη Gala. Όταν ο τελευταίος απειλούσε να τον αποκληρώσει, ο Νταλί, μέλος τότε της ομάδας των υπερρεαλιστών, του έστειλε ένα προφυλακτικό που περιείχε το σπέρμα του με ένα σημείωμα όπου έγραφε «τώρα δεν σου χρωστώ πλέον τίποτε».

13)Τα τελευταία του λόγια ήταν: «Πού είναι το ρολόι μου»;

14)Πέθανε από καρδιακό επεισόδιο στην πόλη όπου γεννήθηκε και ο τάφος του βρίσκεται μέσα στο μουσείο του στην πόλη Figueres, όπως είχε ζητήσει ο ίδιος.

15)Την επομένη του θανάτου του, η εφημερίδα «Le Monde» έγραφε: «Ainsi finit Dali, clown et génie du 20ème siécle» («Έτσι τελείωσε ο Νταλί, κλόουν και ιδιοφυΐα του 20ού αιώνα»).

Ο Dalí και η Gala

Γνωρίστηκαν το 1929, ενώ η Gala ήταν ακόμα παντρεμένη με τον ποιητή Paul Eluard. Παντρεύτηκαν το 1934 με πολιτικό γάμο και ξαναπαντρεύτηκαν στην εκκλησία το 1958.

Ο Buñuel υπήρξε μάρτυρας της πρώτης τους συνάντησης και στα απομνημονεύματα του λέει: «Μέσα σε μια νύχτα ο Νταλί άλλαξε τόσο που δεν τον αναγνώριζες. Το μόνο που έκανε ήταν να μιλάει για τη Γκαλά, επαναλαμβάνοντας καθετί που είχε πει εκείνη. Μια πλήρης μεταβολή». Για να περιγράψει την κατάσταση στην οποία βρισκόταν ο Dalí χρησιμοποίησε τις λέξεις «μεταμορφωμένος», «ξετρελαμένος», «μαγεμένος».

Για τον Νταλί, η Gala αποτελούσε πάντα την ενσάρκωση του απολύτου. Σύντροφος, φίλη, μούσα: Η Gala ήταν πάντα παρούσα στη ζωή και την καλλιτεχνική του πορεία. Ο ίδιος συχνά την απεικόνιζε ως ενσάρκωση μυθολογικών προσώπων της αρχαιότητας και την θεωρούσε «αγία». Αποτελούσαν περισσότερο ένα αχώριστο «δίδυμο», παρά ένα αμιγώς ερωτικό ζευγάρι.

Εκείνος ήταν απόλυτα εξαρτημένος από εκείνη και αρκούνταν στο να παρακολουθεί τις συχνές ερωτικές συνευρέσεις της με νέους άνδρες, χωρίς ποτέ να συμμετέχει. Ο Buñuel τον χαρακτήριζε «ανέραστο, που έχει ως μοναδικό έρωτα την Τέχνη».

Ο ίδιος έλεγε: «Φωνάζω τη σύζυγό μου: Γκαλά, Γκαλούσκα, Γκραντίβα. Ολίβα λόγω του οβάλ του προσώπου της και του χρώματος της επιδερμίδας της. Ολιβέτα, χαϊδευτικό του Ολίβα. Και αυτά που πηγάζουν από την τρέλα της: Ολιουέτα, Οριουέτα, Μπουριμπέτα, Μπουριουετέτα, Σιλιουέτα, Σολιμπουμπουλέτα, Ολιμπουριμπουλέτα, Θιουέτα, Λιουέτα. Επίσης τη φωνάζω Λιονέτ, γιατί όταν εκνευρίζεται, βρυχάται σαν το λιοντάρι της Metro Goldwyn Mayer». Άλλη φορά δήλωνε: «Αγαπώ τη Γκαλά περισσότερο από τη μητέρα μου, περισσότερο από τον πατέρα μου, περισσότερο από τον Πικάσο και ακόμη περισσότερο από το χρήμα. Σε εκείνη οφείλω πάνω από όλα την πεποίθηση ότι δεν είμαι τόσο μέτριος όσο νόμιζα».

Η Gala δήλωνε: «Κάθε πρωί µετά το πρόγευµα, µου αρέσει να ξεκινάω τη µέρα µου κερδίζοντας 20.000 δολάρια». Η ίδια «λάτρευε το χρήµα, όπως ο αλκοολικός το ποτό». Οι βιογραφίες αναφέρουν πως εκείνη κατάφερε να μετατρέψει τον 25χρονο τότε Dalí σε ένα «τέρας υπερβολής και μεγαλομανίας, όπως ήταν και η ίδια». Οι πολλές βιογραφίες, οι μαρτυρίες και οι φήμες δηλώνουν ομόφωνα πως εκείνη αποζητούσε συνεχώς νέους εραστές και εκείνος της είχε πάρει ένα κάστρο για να τους δέχεται εκεί, σπαταλώντας όλα τα χρήματα που έβγαζε στο να κάνει κάθε επιθυμία της πραγματικότητα.

Η Gala αρχίζει να του χορηγεί ένα κοκτέιλ υπνωτικών φαρμάκων που σταδιακά βλάπτει το νευρικό του σύστημα και δεν καταφέρνει να ξαναζωγραφίσει ποτέ ούτε να δημιουργήσει με οποιονδήποτε άλλο τρόπο. Κάποιοι λένε πως προσπαθούσε να τον δηλητηριάσει, άλλοι πως πήραν και οι δύο τα φάρμακα με τη θέλησή τους.

Το 1982, η Gala πεθαίνει και θάβεται φορώντας Dior, όπως είχε ζητήσει. Ο θάνατός της τον κλόνισε σε τεράστιο βαθμό. Αποπειράται να αυτοκτονήσει και κλείνεται στον πύργο του, αρνούμενος να φάει ή να δει κανέναν.

Πεθαίνει μετά από λίγο καιρό, εμφανώς καταβεβλημένος σωματικά. Η τελευταία του επιθυμία ήταν να μην ταφεί δίπλα της και έτσι, ο τάφος του βρίσκεται σήμερα μέσα στο μουσείο του στην πόλη Figueres.

Ο Ian Gibson, ένας από τους βιογράφους του, που έγραψε το βιβλίο «Η επαίσχυντη ζωή του Σαλβαντόρ Νταλί» (“The Shameful Life of Salvador Dali”, εκδόσεις Faber&Faber) λέει: «Χωρίς την Γκαλά η ζωή του Σαλβαντόρ θα ήταν σίγουρα μια άλλη -και ίσως ωραιότερη-ιστορία». Ίσως. Αλλά δε θα το μάθουμε ποτέ. Και κανείς δε μπορεί να ξέρει στ’ αλήθεια τι συμβαίνει μέσα σε μία σχέση, αν δεν είναι ο ένας από τους δύο πρωταγωνιστές. Και τι σημασία έχει τελικά να αρχίσουμε τα «αν»; Εδώ δε μπορούμε να λύσουμε ο καθένας τα δικά του.

20 ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ

ΠΗΓΕΣ:
https://www.athensvoice.gr/58997_5-pragmata-poy-moy-emathe-o-salvador-dali-gia-ti-zoi ,
https://popaganda.gr/stories/20-charaktiristiki-pinakes-tou-salvador-ntali/