Στη χώρα των Κηφήνων είναι όλοι πάντοτε ευτυχισμένοι….
-Χάινριχ Μαν, “Στη Χώρα των Κηφήνων”
Η Υπόθεση
Το βιβλίο “Στη χώρα των κηφήνων. Ένα μυθιστόρημα ανάμεσα σε εκλεκτούς ανθρώπους” περιγράφει την άνοδο και την πτώση του αδικημένου, μα όχι πολύ ταλαντούχου συγγραφέα Andreas Zumsee, ο οποίος, παρόλο που ήταν από την επαρχία και αντιμετωπίζονταν σαν παρείσακτος από την ανώτερη κοινωνία, εξελίσσεται σε έναν τυχοδιώκτη που καταφέρνει να γίνει μέλος της.
Συγκεκριμένα, μέσω μιας συστατικής επιστολής ενός οικογενειακού φίλου, ο Andreas Zumsee καταφέρνει να συστηθεί στο σαλόνι του ευυπόλυπτου ζευγαριού Türkheimer, ένα μέρος όπου «το χρήμα κυλάει κάτω από τα έπιπλα. » Γίνεται εραστής της Adelheid Türkheimer, από την οποία λαμβάνει, στην αρχή διστακτικά, οικονομική υποστήριξη. Εξασφαλισμένος και προστατευμένος από αυτήν, γράφει ένα δράμα «Die Verkannte» στο στυλ του Χένρικ Ίψεν, του οποίου η φαινομενική επιτυχία τον οδηγεί να υπερεκτιμά τον εαυτό του και να εκτιμά εσφαλμένα την κατάστασή του. Από περηφάνια, αποπλανεί τη Μάτζκε, που του φαίνεται μια μη ελκυστική, χυδαία-προλετάρια ερωμένη. Η νεαρή κοπέλα, όμως, υπήρξε ερωμένη και του τραπεζίτη Türkheimer.
Έτσι το ζευγάρι Türkheimer θέλοντας να τους εκδικηθεί, τους αναγκάζει να παντρευτούν και τοποθετώντας τον Zumsee σε μια πενιχρή συντακτική θέση. Ο Χάινριχ Μαν προλόγισε το μυθιστόρημα με μια εικονική επιστολή του Andreas Zumsee προς τον εκδότη, η οποία παρουσιάζει μια λεπτομερή αναδρομή του χαρακτήρα του μυθιστορήματος, αλλά ταυτόχρονα επικρίνει τα «λάθη» του συγγραφέα.
Ο Συγγραφέας
Ο Χάινριχ Μαν ήταν Γερμανός συγγραφέας, αδερφός του συγγραφέα Τόμας Μαν. Ο αδερφός του επηρεάστηκε από τους Ρώσους συγγραφείς του 19ου αιώνα και τα έργα του συγκέντρωσαν το διεθνές ενδιαφέρον στη γερμανική λογοτεχνία, ενώ ο Χάινριχ θεωρείτο περισσότερο αριστεριστής, κοινωνικός κριτής στο πνεύμα του Γαλλικού Διαφωτισμού. Οι επιθέσεις του με άρθρα και με ραδιοφωνικές εκπομπές στον μιλιταρισμό, στον εθνικισμό και στις αυστηρές κοινωνικές δομές, αποτέλεσαν την αιτία εξορίας του από τους Ναζί το 1933. Μετά τον θάνατο του πατέρα του -που τον κατέστησε με την κληρονομιά οικονομικά ανεξάρτητο- έζησε στο Βερολίνο και στη Γαλλία.
Η πρώτη του νουβέλα εκδίδεται το 1893. Αν και ζει πλέον κυρίως στην Ιταλία και στη Γαλλία τα έργα του αποτυπώνουν, σατυρικά πολλές φορές, την κοινωνική ζωή της μεσαίας τάξης στην αυτοκρατορική Γερμανία, και σε άλλα, τον αισθησιασμό και την ατομικότητα στην Ευρώπη στην αλλαγή του αιώνα. Ασπάστηκε τον Ρωμαιοκαθολικισμό αλλά διατήρησε μία συμπάθεια για τον Προτεσταντισμό, υποστηρίζοντας κρυφά την αντίθεση της Ολλανδίας με την Ισπανία. Το 1940 μετά από διαμονή στο Βερολίνο, όπου διετέλεσε υπεύθυνος ποίησης στην ακαδημία των Τεχνών, με την εξάπλωση του Ναζισμού στην Ευρώπη πηγαίνει στο Λος Άντζελες όπου ζει με τη στήριξη του αδερφού του. Πέθανε το 1950 στην Καλιφόρνια.
Λίγα λόγια για το βιβλίο
Το μυθιστόρημα γράφτηκε το 1900 και με αυτό ο Χάινριχ Μαν έδωσε το πρώτο επιτυχημένο δείγμα του συγγραφικού του ταλέντου. Το βιβλίο σχετίζεται με τη διαφθορά και ο συγγραφέας χρησιμοποίησε εμπειρίες του από την πρώτη περίοδο της διαμονής του στο Βερολίνο, όταν εργαζόταν σαν εθελοντής τον εκδοτικό οίκο και ταυτόχρονα σπούδαζε σαν φοιτητής στο πανεπιστήμιο.
Εκείνα τα χρόνια διαβάζει Γάλλους συγγραφείς, όπως ο Μπαλζάκ, ο Ανατόλ Φρανς και ο Μοπασάν.Για μία ακόμα φορά θα διαμορφωθεί ένα μοντέλο του αστικού, κριτικού και σατιρικού μυθιστορήματος του 19ου αιώνα: η διείσδυση ενός περιφερειακού και ηπαρουσία του στον κόσμο του πλούτου και της εξουσίας.
Όπως στον Μπαλζάκ, το ταυτόχρονο παιχνίδι στην άσκηση της τέχνης της επιφυλλιδογραφίας και του εμπορίου καθορίζει τη μοίρα ενός ήρωα που ονειρεύεται την καθαρή ποίηση που όμως είναι αδύναμος και ρέπει προς τη λεγόμενη “καλή ζωή”. Ενός ήρωα που στη διάρκεια της ανόδου και της πτώσης του, αποκτά την εικόνα του μηχανισμού μιας κοινωνίας, που ο μοναδικός συνδετικός κρίκος της είναι το χρήμα με τις δυνατότητες του.
Ο Χάινριχ Μαν γράφει για το μυθιστόρημα του στον φίλο του Άλφρεντ Καντόροβιτς: “Στα 20 δεν ήξερα τίποτα. Στα 30 έμαθα με το βιβλίο μου “Στη χώρα των κηφήνων”, την τεχνική του μυθιστορήματος.
Το βιβλίο κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ζαχαρόπουλος
