«Ο Γλάρος» είναι ένα έργο γραμμένο το 1890, με το οποίο ο Αντόν Τσέχωφ γνώρισε θρίαμβο και καθιερώθηκε ως κορυφαία μορφή της ρωσικής δραματουργίας. Πρόκειται για ένα έργο που δικαιωματικά θεωρείται το πλέον αυτοβιογραφικό θεατρικό έργο του Τσέχωφ.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ ΤΟΥ ΕΡΓΟΥ
Μια λίμνη ορίζει τον ψυχικό χώρο του έργου. Μια λίμνη που κάνει μάγια, τρελαίνει, παίρνει τα μυαλά των ηρώων, δημιουργεί, καθρεφτίζει ή καταπίνει τα όνειρά τους. Ο νέος συγγραφέας Τρέπλιεφ ανεβάζει το πρώτο του θεατρικό έργο, με σκοπό να εντυπωσιάσει τους καλεσμένους της μητέρας του, αλλά και την ίδια, τη διάσημη ντίβα του θεάτρου Αρκάντινα. «Πρέπει να βρούμε νέους τρόπους έκφρασης, που εάν δεν τους βρούμε, καλύτερα να μην κάνουμε θέατρο» υποστηρίζει με ορμή και πάθος. Πρωταγωνίστρια του έργου του, ο μεγάλος του έρωτας, η Νίνα, ένα απλό κορίτσι που έχει μεγαλώσει δίπλα στη λίμνη και ονειρεύεται να γίνει ηθοποιός. Το άδοξο τέλος της παράστασης του νεαρού συγγραφέα θα φέρει απρόβλεπτες συνέπειες και θα είναι ο καταλύτης που θα σφραγίσει τις ζωές τους για πάντα.
ΕΝΑ ΣΠΟΥΔΑΙΟ ΚΑΙ ΠΟΛΥΣΗΜΑΝΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΡΩΣΟΥ ΔΡΑΜΑΤΟΥΡΓΟΥ
Στον «Γλάρο» είναι παρούσα η σχέση του Τσέχωφ προς τις σκέψεις, που τον προβληματίζουν γύρω από στην τέχνη, τη μάχη με τη ρουτίνα, την αναζήτηση νέων μορφών για τα βάσανα της δημιουργίας, για την ευθύνη του ταλέντου μπροστά στις απαιτήσεις της ζωής. Ενδιαφέρουσα είναι η παρατήρηση του Άγγλου δραματουργού Πρίστλι, ότι ο Τσέχωφ κατανέμει την ίδια του την προσωπικότητα ανάμεσα σε τρία πρόσωπα: «Τον Τριγκόριν, ένα δημοφιλή συγγραφέα – λογοτέχνη, γεγονός το οποίο όμως τον έχει κουράσει, τον Τρέπλεφ, ο οποίος αγωνίζεται, όπως και ο ίδιος, για νέους τρόπους έκφρασης και τον Dr. Ντορν, γιατρό, σαν και τον ίδιο, ο οποίος, όχι τυχαία, δείχνει συμπάθεια στις αναζητήσεις του Τρέπλεφ».
Στο θεατρικό αυτό έργο ο Τσέχωφ για πρώτη φορά τόσο ειλικρινά εκφράζει την άποψη του για τη ζωή και την αισθητική, εμφανίζοντας μέσα σε αυτή τους ανθρώπους της τέχνης. Είναι το έργο για τους νεαρούς καλλιτέχνες και για την αυτάρεσκα κορεσμένη μεγαλύτερη γενιά, που περιφρουρεί τα κεκτημένα της. Είναι το έργο για την αγάπη («Λίγη δράση, 5 πούντες αγάπης», έλεγε χαριτολογώντας ο Τσέχωφ), για την ενιαία – μη διαιρετή φύση του συναισθήματος, για την αμοιβαία έλλειψη κατανόησης μεταξύ των ανθρώπων, για την ωμή, σκληρή αταξία στην προσωπική μοίρα του κάθε ανθρώπου. Εντέλει, είναι το έργο για τις βασανιστικές, οδυνηρές αναζητήσεις του αληθινού νοήματος της ζωής, της γενικής ιδέας, του σκοπού της ύπαρξης, της ξεκάθαρης, συγκεκριμένης κοσμοθεωρίας, χωρίς την οποία η ζωή είναι «ολοκληρωτική ματαιότητα, φρίκη».
Ο Τσέχωφ καταφέρνει χάρη στην αφαιρετική τεχνική του να ξεφύγει από τον ηθογραφικό ρεαλισμό και να κάνει σκηνική ποίηση την καθημερινότητα. Στο έργο απεικονίζεται η διαρκής φθορά της ακύμαντης ζωής και το ξόδεμα της ανθρώπινης ενέργειας σε δευτερεύουσες δραστηριότητες, αφήνοντας ταυτόχρονα και κάποιες ελπίδες για το μέλλον. Στον «Γλάρο», η ματαίωση των ονείρων της νιότης και οι λάθος επιλογές στον έρωτα ωθούν τη δράση. Το ερωτικό ασύμπτωτο, η απόρριψη, η αναπόσπαστη σχέση ζωής και τέχνης, οι συγκρούσεις του παλιού με το νέο, η κωμωδία της ανθρώπινης αποτυχίας, η απεγνωσμένη αναζήτηση της ευτυχίας: είναι όλα εκεί.
ΠΗΓΕΣ: Ο ΓΛΑΡΟΣ / CHEKHOV ANTON, Λίγα λόγια για το θεατρικό έργο του Α. Π. Τσέχωφ «Ο Γλάρος»…, Ο Γλάρος, του Άντον Τσέχοφ στο Θέατρο Τέχνης Καρόλου Κουν | CultureNow.gr
