Οι “άγνωστοι” ποιητές μας: Αχιλλέας Παράσχος

Λίγα λόγια για τη ζωή του

Ο Αχιλλέας Παράσχος με πραγματικό όνομα Νασάκης ή Νασίκογλου (το Παράσχος ήταν το όνομα του πατέρα του) γεννήθηκε στο Ναύπλιο στις 6 Μαρτίου 1838. Η οικογένειά του που καταγόταν από τη Χίο είχε καταφύγει στο Ναύπλιο μετά την καταστροφή του νησιού από τους Τούρκους. Στη συνέχεια, εγκαταστάθηκε στην Αθήνα, όπου ο Παράσχος πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του. Είχε πέντε αδέλφια, έναν μεγαλύτερο αδελφό, το Γεώργιο και δύο μεγαλύτερες αδερφές που χάθηκαν στη σφαγή της Χίου. Η μικρότερη αδελφή του, Αιμιλία, γνωστή για την ομορφιά της,πέθανε νέα και ενέπνευσε τους ποιητές Γεώργιο Ζαλοκώστα και Ρίλγδεν.

Continue reading “Οι “άγνωστοι” ποιητές μας: Αχιλλέας Παράσχος”

Φιλοξενούμενοι στο “Ξενοδοχείο για πεταλούδες” του Roger Robinson

Αντί Προλόγου

Από τον “Φορητό παράδεισο” μεταφερόμαστε με τη μετάφραση του Χαράλαμπου Γιαννακόπουλο στο χρονικά προγενέστερο “Ξενοδοχείο για πεταλούδες“, την ποιητική συλλογή του Roger Robinson που κυκλοφορεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Κείμενα. Γινόμαστε ένοικοι ενός δωματίου γεμάτου αντιφατικές εικόνες, τους βίαιους και γκρίζους δρόμους του Μπρίξτον από τη μία και τις παραλιακές διαδρομές του Τρινιντάντ και Τομπάγκο που μοσχομυρίζουν μάνγκο και αρμύρα. Περιφερόμαστε σε ένα κατάλυμα γεμάτο μνήμες, πικρία, απογοήτευση, χαρμολύπη, ελπίδα, στο μεταίχμιο δύο κόσμων, δύο εαυτών και το κάνουμε ανεπαίσθητα και απαλά, σαν πεταλούδες.

Continue reading “Φιλοξενούμενοι στο “Ξενοδοχείο για πεταλούδες” του Roger Robinson”

Στὸν Πρόδρομον στὸν Ἀσέληνο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη

Στὸν Πρόδρομον στὸν Ἀσέληνο

Continue reading “Στὸν Πρόδρομον στὸν Ἀσέληνο του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη”

Ο Ελαιοχρωματιστής: η πολύχρωμη ποίηση του Γιώργου Πισσάνη

Αντί Προλόγου

Στις πρώτες σελίδες της ποιητικής συλλογής “Ο Ελαιοχρωματιστής” του Γιώργου Πισσάνη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Ιωλκός συναντά ο αναγνώστης 3 στίχους του Ανδρέα Εμπειρίκου: “Θα ‘ναι η ποίσις σπερματική/ Απόλυτα ερωτική/ Ή δεν θα υπάρχη”. Πράγματι στο βιβλίο που κρατήσαμε στα χέρια μας και μας συντρόφευσε πέραν του ολοκληρωτικού ερωτισμού είναι εμφανές αυτό το ποιητικό βάθος που λίγες φορές απαντά κανείς και ακόμα λιγότερες τον αγγίζει τόσο έντονα όσο μας άγγιξε η συγκεκριμένη συλλογή. Και θα γίνουμε πιο σαφείς.

Continue reading “Ο Ελαιοχρωματιστής: η πολύχρωμη ποίηση του Γιώργου Πισσάνη”

Γυμνή σαν μαχαίρι: μια ανθολογία ποιημάτων Ιρανών ποιητριών

Αντί Προλόγου

Δυστυχώς, τόσο η παλαιότερη περσική λογοτεχνία όσο και η πιο σύγχρονη ιρανική δεν έχουν σε μεγάλο βαθμό αποδοθεί στην ελληνική. Σίγουρα, η γλώσσα αποτελεί ένα σημαντικό εμπόδιο στη μεταφορά τους. Ωστόσο η αδράνεια που παρατηρείται σε επίπεδο εκδοτικό δεν μπορεί να αποδοθεί μονάχα εκεί. Αυτή την νωθρότητα ήρθαν να ταράξουν οι εκδόσεις Συρτάρι και οι Άννα Γρίβα και Μάνια Μεζίτη που σε μια ανθολογία περιέλαβαν τα πονήματα ποιητριών του Ιράν σε βάθος 10 αιώνων. “Όποιος θέλει να με δει, μέσα στα λόγια μου θα το μπορέσει” έχει γράφει η Μαχφί και πράγματι στο “Γυμνή σαν μαχαίρι” θα ακούσουμε τις ανατρεπτικές φωνές των ποιητριών αυτών που θα ξεπεράσουν τα εμπόδια της γλώσσας, της εποχής, των καθεστώτων, των ιδεολογιών.

Continue reading “Γυμνή σαν μαχαίρι: μια ανθολογία ποιημάτων Ιρανών ποιητριών”

Οι άνδρες ποιητές του 20ου αιώνα: μια ανθολογία περιήγηση στην ποιητική μας ιστορία

Αντί Προλόγου

Μετά το πόνημα συγκέντρωσης των πιο εξεχουσών Ελληνίδων ποιητριών του 20ου αιώνα στην ανθολογία “Το άλλο μισό του ουρανού” οι εκδόσεις Ζήτρος προχώρησαν στην έκδοση μιας δεύτερης. Αυτή τη φορά αφιερώθηκε στους άνδρες ποιητές που γεννήθηκαν τον 20ο αιώνα και τον σημάδεψαν με το έργο τους. Ο λόγος για το έργο “Πολύτροπος Ανήρ“. Μια πολύ σημαντική εκδοτική πρωτοβουλία που ρίχνει φως στο έργο περισσότερο ή λιγότερο γνωστών ποιητών στο κοινό, εισάγωντας και στους χρονικά εγγύτερούς μας δημιουργούς που πολλές φορές παραλείπονται από τις ανθολογήσεις εκείνες που αρκούνται στο σίγουρο και στο πεπατημένο. Ας δούμε περισσότερες λεπτομέρειες.

Continue reading “Οι άνδρες ποιητές του 20ου αιώνα: μια ανθολογία περιήγηση στην ποιητική μας ιστορία”

Αθήνα – Βρυξέλλες: μια διαδρομή ζωής στην ποίηση της Σοφίας Σταμπολίτη

Αντί Προλόγου

Χθες βρεθήκαμε στην παρουσίαση της ποιητικής συλλογής της Σοφίας Σταμπολίτη που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις ΑΩ με τίτλο “Αθήνα – Βρυξέλλες” στη δεύτερη εκ των δύο πόλεων. Αυτή αποτέλεσε την εισαγωγή μας στον ποιητικό κόσμο ενός ανθρώπου μοιρασμένου μεταξύ δύο πόλεων, δύο χωρών, δύο συμπάντων που προσπαθεί να τα ισορροπήσει μέσα από την ποίηση, την αυτο- και ετεροπαρατήρηση και τις ανθρώπινες σχέσεις.

Continue reading “Αθήνα – Βρυξέλλες: μια διαδρομή ζωής στην ποίηση της Σοφίας Σταμπολίτη”

ΟΙ “ΑΓΝΩΣΤΟΙ” ΠΟΙΗΤΕΣ ΜΑΣ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΑΣ

Λίγα λόγια για τη ζωή του

Ο Νικόλαος Κάλας ή Νικήτας Ράντος με πραγματικό όνομα Νικόλαος Καλαμάρης γεννήθηκε στις 27 Μαΐου 1907 στη Λωζάνη της Ελβετίας. Ήταν γιος του Ιωάννη Καλαμάρη και της Ρόζας Καρατζά, η οποία καταγόταν από την παλιά φαναριώτικη οικογένεια Καρατζά. Σε μικρή ηλικία εγκαταστάθηκε με την οικογένειά του στην Αθήνα. Εκεί συνέχισε τις σπουδές του στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του υπήρξε μέλος της Φοιτητικής Συντροφιάς. Αργότερα, το 1933 έφυγε για το Παρίσι. Μέχρι το 1937 ζούσε ταξιδεύοντας μεταξύ Αθήνας και το Παρισιού, όπου τελικά εγκαταστάθηκε μέχρι το 1939. Τότε έφυγε για την Λισαβόνα, όπου έμεινε για ένα χρόνο, και αργότερα μετέβη στη Νέα Υόρκη. Στη δεκαετία του ’60 και του ’70 ταξίδεψε στην Ελλάδα και παρέμεινε για μικρό χρονικό διάστημα, αφού τελικά επέστρεψε στις Η.Π.Α.. Μετά την εγκατάστασή του στη Νέα Υόρκη αφοσιώνεται σχεδόν ολοκληρωτικά σε μια καινούρια δραστηριότητα, την τεχνοκριτική στην οποία θα διαπρέψει ιδιαίτερα, εγκαταλείποντας όχι μόνο την ποίηση αλλά στην ουσία και την κριτική δραστηριότητα στον τομέα αυτό, ενώ παραδίδει και μαθήματα Ανθρωπολογίας και Ιστορίας της Τέχνης για να ζήσει καθώς έχει στο μεταξύ απεμπολήσει την τεράστια πατρική του περιουσία. Έμεινε εκεί μέχρι το θάνατό του στις 31 Δεκεμβρίου 1988.

Continue reading “ΟΙ “ΑΓΝΩΣΤΟΙ” ΠΟΙΗΤΕΣ ΜΑΣ: ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΑΛΑΣ”

ΟΙ “ΑΓΝΩΣΤΟΙ” ΠΟΙΗΤΕΣ ΜΑΣ: ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΑΣΟΥΤΣΑΣ

Λίγα λόγια για τη ζωή του

O Ιωάννης Καρασούτσας ήταν έλληνας ποιητής και μεταφραστής, από τους αξιολογότερους εκπροσώπους της Α’ Αθηναϊκής Σχολής. Γεννήθηκε στη Σμύρνη στις 9 Ιουλίου 1824, αλλά μεγάλωσε στη Σύρο, όπου ολοκλήρωσε τις δευτεροβάθμιες σπουδές του στην Ερμούπολη. Εκεί έμαθε και ξένες γλώσσες και ιδιαίτερα τη γαλλική, την οποία και δίδαξε αργότερα ως καθηγητής στο Ναύπλιο, στην Αθήνα, στη Χαλκίδα και τον Πειραιά. Όταν έπαψε να διδάσκει, αποσύρθηκε με μία ανεπαρκή σύνταξη και χωρίς άλλους πόρους. Η ζωή του έγινε δύσκολη και τα συσσωρευμένα ψυχολογικά προβλήματα, τον οδήγησαν, στις 20 Μαρτίου 1873, «εν απευκταία ώρα οδυνηράς αλλοφροσύνης» (κατά τον Άγγελο Βλάχο), να βάλει τέλος στη ζωή του. Ήταν φίλος του Αλεξάνδρου Ρίζου Ραγκαβή και του Ηλία Τανταλίδη.

Continue reading “ΟΙ “ΑΓΝΩΣΤΟΙ” ΠΟΙΗΤΕΣ ΜΑΣ: ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΑΡΑΣΟΥΤΣΑΣ”

Ελεγείο του Αντώνη Σαμαράκη: ένα ποίημα για τη Χιροσίμα

Ο δρόμος που περιπατείς
δεν είναι πάρεξ μνήμα,
κι είναι μια πόλη ο νεκρός, διαβάτη:
η Χιροσίμα.

Μην ακουμπάς το δάχτυλο
πάνω σ’ αυτή τη σκόνη,
είναι μια σκόνη ο θάνατος που
σε περικυκλώνει.

Σαν σκιά τώρα γλίστρησε και
σφάλισε το στόμα,
ο θάνατος είναι η σιωπή που
χύνεται στο χώμα.

Κόψε και την ανάσα σου
ώσπου να προσπεράσει
ο αγέρας ο θανατερός
που τρέμει μες στα δάση.

Μη στέκεσαι και μην
ακούς,
τενόρος είναι ο θάνατος και
παίζει μαντολίνο.

Τι τον κοιτάς το θάνατο
το κίτρινο ποτάμι,
σκέπασε τα δυο μάτια σου
με τη δεξιά παλάμη.

Σκέπασε την καρδούλα σου
και ζύγωσε, διαβάτη,
ν’ ακούσεις για την πόλη μου
τη Χιροσίμα κάτι…

Η Χιροσίμα μου η νεκρή,
το τσακισμένο βάζο,
να δεις εγώ πώς της μιλώ
και πώς της κουβεντιάζω…

9 Αυγούστου 1945.
6.8.45, ο αφανισμός της Χιροσίμα

Ποιήματα, Αντώνης Σαμαράκης, εκδ. Ψυχογιός

Ακούστε το εδώ: